MÜZELERE YÖNELİK BİLGİ YÖNETİMİ EĞİTİMİ: HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ BİLGİ VE BELGE YÖNETİMİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN ANALİZİ

Yıl 2017, Cilt: 57 Sayı: 2, 796 - 821, 01.01.2017

Tolga Çakmak

Öz

Kültürel mirasın yönetiminde öne çıkan kurumlardan biri olan müzeler, teknoloji olanakları doğrultusunda hizmetlerini geliştirmekte ve toplumla olan etkileşimlerini çok yönlü bir yapıya taşımaktadır. Ayrıca bu hizmetlerin geliştirilmesi sürecinde farklı alanlardaki bilgi ve becerilere ihtiyaç duymaktadır. Bu alanlardan biri olan kütüphanecilik ve bilgibilim alanı müzeler için modern anlamda ihtiyaç duyulan insan kaynağının sağlanmasında ve bilgi profesyonellerinin yetiştirilmesinde öne çıkmaktadır. Çalışmada bilgi ve belge yönetimi bölümü eğitimi kapsamında öğrencilerin müzelerde görev almalarına yönelik yaklaşımlarının ve hazır bulunuşluk düzeylerinin analiz edilmesi amaçlanmaktadır. Belirlenen bu amaç doğrultusunda Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü'nde lisans eğitiminde Müzelerde Bilgi Yönetimi dersini alan öğrencilerden web tabanlı bir anket ile veri toplanmıştır. Müzelerdeki bilgi yönetimi süreçlerine yönelik farkındalık düzeylerinin daha yüksek olması nedeniyle ilgili dersi alan 70 öğrenciden 52'sinin katıldığı araştırmada öğrencilerin müzelerle etkileşimleri, müzelere ve müzelerde sunulan bilgi hizmetlerine yönelik farkındalıkları ile almış oldukları lisans derslerinin etkileriyle ilgili düşünceleri değerlendirilmiştir. Araştırma sonuçlarında öğrencilerin müzelerle etkileşimlerinin düşük düzeyde olduğu, müze etkinliklerini daha çok sosyal medya platformlarından takip ettikleri ve almış oldukları lisans eğitimiyle müzelerde bilginin yönetim süreçlerinde hem teknik hem de yönetsel konularda görev alabilecekleri ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Müzelerde Bilgi Yönetimi, Bilgi Profesyonelleri, Müzeler

INFORMATION MANAGEMENT EDUCATION FOR MUSEUMS: ANALYSIS OF UNDERGRADUATE STUDENTS AT HACETTEPE UNIVERSITY DEPARTMENT OF INFORMATION MANAGEMENT

Öz

As one of the leading institutions in cultural heritage management, museums develop their services with technological approaches and they provide more interaction with society. In this regard, museums need knowledge and skills from different elds to develop such services. Library and information science, as one of these elds, stands out concerning the education of information professionals, and provide qualied human resources in a modern sense for the museums. In the light of this information, this study aims to analyse perspectives and availability levels of library and information science LIS students about working in the museums. To this end, research was conducted on the students who have taken Information Management in Museums course at the Hacettepe University Department of Information Management. The data were gathered from 52 of 70 students via web-based questionnaire. The results reect that LIS students display low levels of museum interaction and mostly use social media platforms to follow museum events. It is also revealed in the study that they can take an active part in both technical and managerial processes related to information management in museums.

Anahtar Kelimeler

Information Management in Museums, Information Professionals, Museums

Kaynakça

• Altunbaş, Aysun ve Çiğdem Özdemir. “Çağdaş Müzecilik Anlayışı ve Ülkemizde Müzeler” 2012 Web. 12 Mart 2017.
• Ankara Üniversitesi. 2015-2016 Bahar Dönemi Ara Sınav Programı. Web. 17 Şubat 2017.
• Ayaokur, Alev. Müzelerde Bilgi Yönetimi. Ankara: VEKAM, 2014.
• ---. Müzelerde Bilgi Yönetimi: Sadberk Hanım Müzesi Örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara, 2014.
• Bakhshi, Hasan ve David Throsby. Culture of Innovation: An Economic Anaylsis of Innovation in Arts and Cultural Organizastions. London: NESTA, 2010. Web. 17 Şubat 2017.
• Büyüköztürk, Şener. “Örnekleme Yöntemleri” 2012. Web. 10 Şubat 2017.
• Coburn, Erin ve Murtha Baca. “Beyond the Gallery Walls: Tools and Methods for Leading End-Users to Collections Information.” Bulletin of the Association for Information Science and Technology 30.5 (2004): 14-19.
• Cunliffe, Daniel, Efmorphia Kritou, ve Douglas Tudhope. “Usability Evaluation for Museum Web Sites.” Museum Management and Curatorship 19.3 (2001): 229- 252.
• Çakın, İrfan. “Bilgi Profesyonellerinin Eğitiminde Yeniden Yapılanma: Hacettepe Üniversitesi Örneği.” Türk Kütüphaneciliği 14.1 (2000): 3-17.
• Dyson, Mary C., ve Kevin Moran (2000). “Informing the Design of Web Interfaces to Museum Collections.” Museum Management and Curatorship 18 (2000): 391- 406.
• Epps, Michelle. “Emerging Museum Professionals Survey Preliminary Results.” 2016 Web. 12 Nisan 2017.
• Gilliland-Swetland, Anne ve Layna White. (2004). “Museum Information Professionals As Providers and Users of Online Resources.” Bulletin of the American Society for Information Science and Technology June/July (2004): 23- 26.
• Goldman, Kate Haley ve David Schaller. (2004). “Exploring Motivational Factors and Visitor Satisfaction in On-Line Museum Visit.” Museums and the Web 2004 Web. 16 Şubat 2017.
• Hacettepe Üniversitesi. BBY 370 Müzelerde Bilgi Yönetimi. Web. 16 Şubat 2017.
• Hacettepe Üniversitesi. BBY 631 Müzeler ve Bilgi Yönetimi. Web. 16 Şubat 2017. Hamma, Kenneth. “The Role of Museums in Online Teaching, Learning, and Research.” First Monday 9.5 (2004). Web. 14 Nisan 2017.
• Howard, Katherine. Educating Cultural Heritage Information Professionals For Australia’s Galleries, Libraries, Archives and Museums: A Grounded Delphi Study. Doktora Tezi. Queensland University of Technology, Avustralya, 2015.
• Kidd, Jenny. “Enacting Engagement Online: Framing Social Media Use for the Museum.” Information Technology and People 24.1 (2011): 64–77.
• Koot, Geert-Jan. “Museum Librarians as Information Strategists.” International Journal of Special Libraries 35.4 (2001): 248-258.
• Martin, Robert S. “Intersecting Missions, Converging Practice.” RBM: A Journal of Rare Books, Manuscripts and Cultural Heritage 8.1 (2007): 80-88.
• Marty, Paul F. “So You Want to Work in a Museum? Guiding the Careers of Future Information Professionals in Museums.” Journal of Education for Library and Information Science 46 (2005): 115-133.
• ---. “Finding the Skills for Tomorrow: Information Literacy and Museum Information Professionals.” Museum Management and Curatorship 21.4 (2006): 317-335.
• ---. “Meeting User Needs in the Modern Museum: Profiles of the New Museum Information Professional.” Library & Information Science Research 28.1 (2006): 128-144.
• ---. “Museum Professionals and the Relevance of LIS Expertise.” Library & Information Science Research 29.2 (2007): 252-276.
• ---. “Information Professionals in Museums.” Museum Informatics: People, Information, and Technology in Museums. Ed. Paul F. Marty ve Kathrine Burton Jones. New York: Routledge, 2008. 269-274.
• ---. “My Lost Museum: User Expectations and Motivations for Creating Personal Digital Collections on Museum Websites.” Library & Information Science Research 33.3 (2011): 211-219.
• Marty, Paul F. ve Michael Twidale. “Lost in Gallery Space: A Conceptual Framework for Analyzing the Usability Flaws of Museum Web Sites.” First Monday 9.9 (2004). Web. 13 Mayıs 2017.
• Marty, Paul F., W. Boyd Rayward, ve Micheal Twidale. “Museum Informatics.” Annual Review of Information Science and Technology 37 (2003): 259-294.
• Mason, Richard O. “What is an Information Professional?.” Journal of Education for Library and Information Science 31.2 (1990): 122-138.
• Mollaoğlu, R. Neslihan. “Müze Kütüphaneleri ve Müze Bilgi Ortamına Katkıları.” Türk Kütüphaneciliği 21.3(2007): 304-334.
• Okan, Berna. “Günümüzde Müzecilik Anlayışı.” Anadolu Üniversitesi Sanat & Tasarım Dergisi 9 (2015): 187-198.
• Özdamar, Kazım. Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi 1. Eskişehir: Pegem, 2004.
• Özel, Nevzat. “Müzelerde Bilginin Düzenlenmesi ve Erişime Sunulması: Ankara’daki Müzelere Yönelik Bir Araştırma.” DTCF Dergisi 56.1 (2016): 177-209.
• Özel, Nevzat ve Tolga Çakmak (Yay. haz.). Uluslararası Kültürel Mirasın ve Kültürel Bellek Kurumlarının Yönetimi Kongresi Bildiriler Kitabı. Ankara: Üniversite ve Araştırma Kütüphanecileri Derneği, 2016.
• Padilla-Melendez, Antonio ve Ano Rosa Aguila-Obra. Web and Social Media Usage by Museums: Online Value Creation. International Journal of Information Management 33.5 (2013): 892-898.
• Reed, Patricia Ann ve Jane Sledge, “Thinking About Museum Information.” Library Trends 37.2 (1988): 220- 231.
• Roff, Sandra. “Visualizing History: Using Museum Skills to Teach Information Literacy to Undergraduates.” College & Undergraduate Libraries 18.4 (2011): 350-359.
• Styliani, Sylaiou ve diğerleri. “Virtual Museums, a Survey and Some Issues for Consideration.” Journal of Cultural Heritage 10.4 (2009): 520-528.
• Uralman, N. Hanzade. “21. Yüzyıla Girerken Bir Bilgi Kurumu Olarak Müze.” Bilgi Dünyası 7.2 (2006): 250-266.