ARŞİVCİLERİN MESLEKİ ETİK KURALLARI ÜZERİNE BİR İNCELEME

Yıl 2017, Cilt: 57 Sayı: 2, 838 - 853, 01.01.2017

Zeynep Şen Akdoğan Fatoş Subaşıoğlu

Öz

Kurumların iş ve işlem süreçlerinde üretilen belgelerin ve dokümanların üretim aşamasını denetleyen, saklanmasını, korunmasını ve erişilir kılınmasını sağlayan arşivcilerin, mesleki etik kuralları, genel olarak arşivciliğin ulusal/uluslararası norm ve standartlar ile ilgili mevzuat anayasa, uluslararası antlaşmalar, kanun, kanun hükmünde kararname, tüzük, yönetmelik vb. çerçevesinde belirlenmektedir. Birçok ülkenin arşivcilik mesleğine ilişkin etik kuralları bulunmaktadır. Çalışmamızda, Amerikan Arşivciler Derneği, Kanada Arşivciler Derneği, Avusturalya Arşivciler Derneği, Yeni Zelanda Arşivciler Derneği, İngiltere ve İrlanda Arşivciler Derneği, Uluslararası Arşiv Konseyi, Türk Arşivciler Derneği'nin arşivcilik mesleği etik kuralları incelenerek, benzer ve farklı kurallar saptanmaya çalışılmış ve ülkemizdeki arşivcilik mesleği etik kuralları için önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Arşiv, Arşivci, Meslek Etiği, Arşivcilerin Mesleki Etik Kuralları

AN ANALYSIS ON PROFESSIONAL ETHICS RULES OF ARCHIVISTS

Öz

It is the responsibility of the archives to ensure that the production process of documents and documents produced in the work and process of the institutions are controlled, kept, preserved and made accessible within the frame of professional ethics rules, general archives, national / international norms and standards legislation constitution, international treaties, statutes, regulations, etc. . Many countries have codes of ethics regarding the archival profession. The study examines the codes of ethics of the archival profession in the American Archivists Association, the Canadian Archivists Archives Association, the Australian Archivists Association, the New Zealand Archivists Association, the British and Irish Archivists Association, the International Archivists Council and the Turkish Archivists Association in order to identify similar and different rules, and to offer suggestions about the codes of ethics in the eld of archival studies.

Anahtar Kelimeler

Archive, Archivist, Professional Ethics, Professional Ethics Rules of Archivists

Kaynakça

• “A Glossary of Archival and Records Terminology.” Society of American Archivists. Web 01.08.2017.
• Bodur, Hakan. “Etiğin Alet Çantasına Bakmak: Ahlâk, Etik ve İlintili Temel Kavramlar Üzerine Notlar.” Web. 07.08.2017.
• “Code of Ethics.” Australian Society of Archivists. Web.20.07.2017.
• “Code of Ethics.”Association of Canadian Archivists. Web 03.07.2017.
• “Code of Ethics.” The Archives & Records Association of New Zeland Web. 31.07.2017
• “Code of Ethics.” Archives and Records Association UK&Ireland. Web 01.08.2017.
• Cain, Virginia J. H. “The Ethics of Processing.” Provenance, Journal of the Society of Georgia Archivists 11.1 (1993): 39-56.
• Cook, Michael. “Professional Ethics and Practice in Archives and Records Management in a Human Rights Context.” Journal of the Society of Archivists 27. 1 (2006): 1–15.
• --. “Professional Training: International Perspective.” Archivaria 7 (1978):28-40.
• Dingwall, Gleen. “Trusting Archivist: The Role of Archival Ethics Codes of Establishing Public Faith.” The American Archivist 67.1 (2004):11-30.
• Doğan, Selen ve Abdullah Karataş. “Örgütsel Etiğin Çalışan Memnuniyeti Üzerine Bir Araştırma.” Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 37. Ocak-Haziran (2011):1-40.
• Durkheim, Emile. Sosyoloji Dersleri. Çev. Ali Berktay. İstanbul: İletişim, 2006.
• Ersoy, Osman. “Arşiv Nedir, Arşivist Kimdir?” Türk Kütüphaneciliği 6.3 (1957): 101- 108.
• Fallis, Don. “Information Ethics For Twenty-First Century Library Professionals.” Library Hi Tech 25. 1 (2007):23-36.
• Lövblad, Håkan. “Monk, Knight or Artist? The Archivist as a Straddler of a Paradigm.” Archival Science 3.2 (2003):131-155.
• Horn, David. “The Development of Ethics in Archival Practice.” The American Archivist 52.1 (1989): 64-71.
• “ICA Code of Ethics.” International Council on Archives. Web.14.07.2017.
• Kuçuradi, İonna. “Etik ve “Etikler.” Web. 22.07.2017.
• “Meslekî Etik Kurallar.” Türk Arşivciler Derneği. Web. 28.07.2017.
• Özdemirci, Fahrettin. “Üniversitelerde Belge Yönetimi ve Arşivler.” Türk Kütüphaneciliği 21. 2 (2007): 218-229.
• Özdemirci, Fahrettin, Mehmet Torunlar ve Selvet Saraç. Belge Yönetimi ve Arşiv Sistemi/İşlemleri (BEYAS) El Kitabı. Ankara: TÜBİTAK, 2009.
• “SAA Core Values Statement and Code of Ethics.” Society of American Archivists. Web. 10.08.2017.
• Stude, E. W. ve James McKelvey. “Ethics and the Law: Friend or Foe?” Journal of Counseling and Development 57. 9 (1979): 453-456.
• Subaşıoğlu, Fatoş. “Kütüphanecilik Mesleğine Etiksel Bir Yaklaşım.” Türk Kütüphaneciliği 11. 2 (1997): 96-112.
• Usta, Aydın. “Kamu Örgütlerinde Meslek Etiği ve Çalışma Ahlakı Üzerine Bir Değerlendirme.” Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 17.1 (2012): 403-421.
• Yıldırım, Gülay ve Selim Kadıoğlu. “Etik ve Tıp Etiği Genel Kavramları.” Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 29. 2 (2007):7-12.