Ferishtah's Fancies “Feriştah'ın Tahayyülleri” Adlı Eserde Bir Şarkiyatçı Olarak Robert Browning

Yıl 2017, Cilt: 57 Sayı: 1, 289 - 301, 01.01.2017

Pelin Kut Belenli

Öz

Edward Said'e göre Şarkiyatçılık, gözleme dayalı değil, Batı'nın hayallerine, düş gücüne ve varsayımlarına dayalı bir Batı fantezisidir ve bu, Şarkiyatçılığı uydurma bir kurgu yapar. Said'in Orientalism'in 1978, Şarkiyatçılık girişinde belirttiği gibi, “Doğu neredeyse bir Avrupa icadıdır ve eski çağlardan beri romansın, egzotik varlıkların, akıldan çıkmayan hatıraların ve manzaraların, kayda değer tecrübelerin mekânı olagelmiştir” 1 . “Viktorya Çağı Şarkiyatçılığı” İngilizler'in o çağdaki beğeni ve meraklarına damgasını vurmuştur. Binbir Gece Masalları'nın Burton tarafından yapılan başarılı çevirisinin 1884'te basılması ve Edward Fitzgerald'ın Ömer Hayyam'ın Rubaiyat'ını çevirmesi Viktorya Çağı Şarkiyatçılığına iki örnek olarak düşünülebilir. Doğu'ya duyulan bu ilgi sebebiyle edebiyat doğrudan Şarkiyatçılığın kurgulandığı başlıca alanlardan biri hâline gelmiştir. Böylece, Browning'in Ferishtah's Fancies 1884, “Feriştah'ın Tahayyülleri” adlı eseri muhtemelen dönemin Şarkiyatçı eserlerinin etkisi altında kalınarak yazıldığı için Viktorya Çağı Şarkiyatçı edebiyatına bir diğer örnek olarak düşünülebilir. Browning'in şiir kitabı 1884'te yayımlanmış ve söz konusu Şarkiyatçılık furyasından ötürü çok iyi satmıştır. Bu eser, Browning'in ikincil eserlerinden biri sayılsa da, Doğu'ya duyulan ilgiyi göstermek açısından önem taşımaktadır. Bu şiir kitabı “derviş olma yolunda ilerleyen” bir Acem tarafından anlatılan didaktik öykülerden oluşmaktadır. Başlıkta adı geçen Feriştah, “ziksel dünyanın alametlerini yorumlayarak olayların ahlaki anlamlarını bularak ve daha sonra ruhani doğruları öğreten hikâyeler uydurarak” Mermin dünyanın anlamını tefsir eden, hayal ürünü bir bilgedir. Bu basmakalıp “derviş” gürü Browning'in kurgusal Şarkiyatçı dünyayı nasıl yapılandırdığını göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Robert Browning, Ferishtah's Fancies (“Feriştah'ın Tahayyülleri”), Viktorya Çağı, Edward Said, Şarkiyatçılık, Egzotik, Mistik

Robert Browning as an Orientalist in Ferishtah's Fancies

Öz

Orientalism, according to Edward Said, is a Western fantasy which is not based on observation but on dreams, fantasies and assumptions of the West; and this makes it a fabricated construct. As Said argues in the introduction of Orientalism 1978 , "[t]he Orient [is] almost a European invention, and ha[s] been since antiquity a place of romance, exotic beings, haunting memories and landscapes, remarkable experiences" 1 . "Victorian Orientalism" marks the contemporary taste of the English. Publications of Richard F. Burton's successful translation of the Arabian Nights in 1884 and Edward Fitzgerald's translation of Omar Khayyam's Rubáiyát can be seen as two examples of Victorian Orientalism. Because of this interest in the Orient, literature has become one of the major areas in which Orientalism is directly represented. Thus, Robert Browning's Ferishtah's Fancies 1884 can be considered as another example of Victorian Orientalist literature since he probably wrote it under the inuence of these Orientalist works. Browning's book of poetry was published in 1884, and it sold very well due to this fashion of Orientalism. Although considered to be a minor work of Browning, this work is signicant in illustrating the interest in the East. This book consists of didactic tales which are told by a Persian "dervish-to-be." Ferishtah of the title is an imaginary sage interpreting the world by "reading the signs of the physical universe, nding the moral meaning of events, and then making stories that teach spiritual truth" Mermin . This stereotypical "dervish" gure shows how Browning constructed this ctional Orientalist world.

Anahtar Kelimeler

Robert Browning, Ferishtah's Fancies, the Victorian Age, Edward Said, Orientalism, Exotic, Mystic