ÜNİVERSİTE KÜTÜPHANELERİNDE KURUMSAL İMAJ OLUŞUMUNDA ETKİLİ OLAN UNSURLAR VE KÜTÜPHANE KULLANIMI ÜZERİNDEKİ ROLÜ

Yıl 2018, Cilt: 58 Sayı: 2, 1211 - 1245, 01.01.2018

Ayşe Gedikçi Öndoğan

Öz

Kurumların nasıl algılandıklarına ve tanındıklarına ilişkin değerlendirmelerden oluşan kurumsal imaj, kurumun dışa yansıyan bir görüntüsü olup paydaşları ile olan ilişkileri doğrultusunda oluşur ve şekillenir. Üniversite bünyesinde yürütülen eğitim-öğretim ve araştırma faaliyetleri açısından büyük bir role sahip olan üniversite kütüphanesinin kurumsal imajının ele alındığı bu çalışma bir üniversite kütüphanesi için kurumsal imaj oluşumunda etkili olan unsurların belirlenmesi, önem derecelerinin tespiti ve kütüphane kullanımı ile kurumsal imaj arasındaki ilişkisinin ortaya konulması açısından önem taşımaktadır. Araştırma kapsamında bir devlet üniversitesinde öğrenim gören ve kota örneklem yöntemine göre belirlenmiş 400 lisans öğrencisine yapılandırılmış anket uygulanmıştır. Elde edilen veriler doğrultusunda katılımcıların başta altyapı unsurlarını temsil eden kütüphane vizyonu ve kütüphane misyonu ifadeleri ile soyut imaj unsurları arasında yer alan “Eğitim-öğretim hayatıma olumlu yönde katkı sağlama”, maddelerine katılım düzeylerinin yüksek olduğu; bunu iç imaj unsurları ve dış imaj unsurlarının takip ettiği görülmüştür. Barındırdığı çeşitlilik nedeniyle fiziksel unsurlar, hizmet unsurları ve halkla ilişkiler unsurları olarak alt başlıklar şeklinde incelenen dış imaj unsurları arasında ise en yüksek katılım oranı hizmet unsurlarıyla ilgili maddelere olmuştur. Elde edilen veriler doğrultusunda bir hizmet kurumu olan üniversite kütüphanelerinde kurumsal imaja etki eden unsurların birbiri ile ilişki içerisinde bulundukları ve birbirlerini etkiledikleri değerlendirmesinde bulunulabilir. Ayrıca, olumlu bir kütüphane imajı ile kütüphane kullanımı arasında doğru orantılı bir ilişki olduğu düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Üniversite Kütüphanesi, Kurumsal İmaj, Kütüphane İmajı, Kütüphane Kullanımı, İmaj Unsurları

THE ELEMENTS THAT EFFECT THE FORMATION OF INSTITUTIONAL IMAGE OF UNIVERSITY LIBRARIES AND THE ROLE OF THESE ELEMENTS ON THE USE OF THE LIBRARY

Öz

The corporate image consists of evaluations of how institutions are perceived and recognized by their users. The institutional image, which is an outwardly reflected image of the institution, is formed and shaped in relation to the relationship with the institution's stakeholders. In this study, the institutional image of the university library, which plays a major role in the educational and research activities of the universities, is discussed. This study is important in determining the significance of institutional image elements and elements that are effective in the institutional image of university libraries. Furthermore, the study seeks to determine whether there is a relationship between the institutional image of the library and the use of the university library. Within the scope of the research, a structured questionnaire was applied to 400 undergraduate students studying at a public university, who were chosen according to the quota sampling method. In terms of the data obtained, it is seen that the participants most participated in the library vision and the library mission statement, which represent the infrastructure elements related to the institutional image. This is followed by the items representing abstract image, internal image and external image respectively. On the basis of the obtained data, it can be considered that the elements affecting the institutional image in the university libraries, which is a service institution, are interrelated and that they affect each other. It is also believed that there is a direct relationship between a positive institutional image of the library and the use of the library.

Anahtar Kelimeler

University Library, Corporate Image, Library Image, Library Use, Image Elements

Kaynakça

• Akbaş, Murat ve Tülay Fenerci. “Üniversite Kütüphanelerinde Sosyal Medya Politikaları.” Bilgi Dünyası 17. 2 (2016): 201-231.
• Akkaya, Mehmet Ali. “Türkiye’de Yeni Bin Yılda Kurulan Devlet Üniversitelerinin Kütüphaneleri Hakkında Niceliksel Bir Değerlendirme.” Türk Kütüphaneciliği 27. 4 (2013): 601-618.
• “American Library Association Strategic Directions.” American Library Association, 2015. Web. 06 Haziran 2016.
• Andreassen, Tor Wallin ve Bodil Lindestad. “Customer Loyalty and Complex Services: The Impact of Corporate Image on Quality, Costomer Satisfacrion and Loyalty for Customers with Varying Degrees of Service Exprimetise.” International Journal of Service Industry Management 9. 1 (1998): 7-23.
• Anderson, Victoria ve David J. Jones. “Keeping Public Libraries on the Agenda.” The Australian Library Journal 55. 4 (2006): 301-315.
• Aydın, Fulya. Halkla İlişkiler Perspektifinden Kurum İmajının Tüketici Davranışına Etkisi IKEA Örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Başkent Üniversitesi, 2012.
• Bakan, Ömer. Kurumsal İmaj: Oluşumu ve Etkili Faktörler. Konya: Tablet, 2005.
• Bal, Mustafa. Çalışan Personelin Kurumsal İmaj Oluşumuna Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Selçuk Üniversitesi, 2011.
• Baş, Türker. Anket: Anket Nasıl Hazırlanır? Anket Nasıl Uygulanır? Anket Nasıl Değerlendirilir?. Ankara: Seçkin, 2001.
• Caner, Evrim ve Özgür Külcü. “Üniversite Kütüphanelerinde Hizmet Değerlendirme Modelleri: Grönroos Modeli Örneği.” Akademia Disiplinlerarası Bilimsel Araştırmalar Dergisi 2. 1 (2016): 23-30.
• Canöz, Nilüfer. Hizmet Sektöründe Kurumsal İmaj Algısı: Türk Hava Yolları Örneği. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Selçuk Üniversitesi, 2015.
• Çakın, İrfan. Kütüphanecilik Felsefesi: Halk Kütüphaneleri Çalışanları İçin, 2013. PDF dosyası. Web. 10.09.2016.
• Çelik, Sönmez. “Üniversite Kütüphaneleri: Amaç, Görev, İşlev, Yönetim ve Örgüt Yapısı.” Doğuş Üniversitesi Dergisi 1. 2 (2000): 52-62.
• Çetin, Sefa ve Mehmet Ali Tekiner. “Kurumsal İmajın Temel Belirleyicileri: Emniyet Teşkilatı Örneklemi İç Paydaş Anketi.” Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi 13. 1 (2015): 418-440.
• Demirdağ, Engül. Üniversitelerin Kurum İmajında Kütüphanenin Önemi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Ticaret Üniversitesi, 2015.
• Duğan, Özlem. “Kamuda ve Özel Sektörde Halkla İlişkiler Çalışanlarının Örgütsel Bağlılık Düzeylerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma.” İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi 45 (2017): 354-373.
• Dursun, Meral. “Müşterilerin Kurumsal İmaj Algısının Müşteri Bağlılığı Üzerindeki Etkisi: Hizmet Sektöründe Bir Araştırma.” Yönetim: İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Dergisi 22. 69 (2011): 97-118.
• Dougherty, William C. “Managing Technology in Libraries: A Look to do Past with Hope for the Feature.” The Journal of Academic Librarianship 36. 6 (2010): 543-545.
• Erdoğan, İrfan. Teori ve Pratikte Halkla İlişkiler. Ankara: ERK, 2006.
• Erkmen, Turhan ve Şule Çerik. “Kurum İmajını Oluşturan Kurum Kimliği Boyutları Bağlamında Örgüte Bağlılığın İncelenmesi: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Uygulama.” Öneri 7. 28 (2007): 107-119.
• Fitsimmons, Gary. “Managing Library İmage as A Resource.” The Bottom Line 23. 1 (2010): 37-39.
• Güneş, Güssün. “Tek Problemim İmaj Mı? Türkiye Gerçeğinde İmaj Meselesi.” Türk Kütüphaneciliği 21. 2 (2007): 230-236.
• Güzelcik, Ebru. Küreselleşme ve İşletmelerde Değişen Kurum İmajı. İstanbul: Sistem, 1999.
• Hart, Allison E. ve Philip J. Rosenberger. “Effect of Corporate Image in the Formation of Customer Loyalty: An Australian Replication.” Australas. Mark. J. 12. 3 (2004): 88-96.
• Hatch, Mary Jo ve Majken Schultz. “Relations Between Organisational Culture, Identity and Image.” European Journal of Marketing 31. 5-6 (1997): 356-365.
• Hu, Hsin-Hui (Sunny), Jay Kandampully ve Thanika Devi Juwaheer. “Relationships and Impacts of Service Quality, Perceived Value, Customer Satisfaction, and Image: An Empirical Study.” The Service Industries Journal 29. 2 (2009): 111- 125.
• İbicioğlu, Hasan. “Üniversite Öğrencilerinde Kurumsal İmaj Algılamalarını Etkileyen Faktörlere İlişkin SDÜ. İİBF Öğrencilerine Yönelik Bir Araştırma.” Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi 10. 2 (2005): 59-73.
• Kapucu, Hakan Hilmi. Kütüphane Hizmetlerinde Müşteri Tatmini ve Bir Uygulama. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, 2007.
• Karakaş, Sekine. “Üniversite Kütüphanesi Kullanıcılarının Beklentileri ve Kullanıcı Tatmini.” Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi 39. 1-2 (1999): 57-66.
• Karasözen, Bülent. “Bilimsel Bilgiye Erişimde Yeni Paradigmalar ve İnternetin Rolü.” Türk Kütüphaneciliği 10. 3 (1996): 231-243.
• Kaya, Binnaz. Üniversitelerde İmaj Pazarlaması: Bozok Üniversitesi’nin Kurumsal İmajının Öğrenciler Açısından Ölçülmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Bozok Üniversitesi, 2013.
• Kazoleas, Dean, Yungwook Kim ve Mary Anne Moffitt. “Institutional Image: A Case Study." Corporate Communications: An International Journal 6. 4 (2001): 205- 216.
• Keser, Erkan. Üniversite Kütüphanelerinde Kullanıcı Memnuniyeti Ölçümü. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi, 2007.
• Keskin, İshak ve diğerleri. “Bilgi Kurumlarında Kurumsal İtibar: İslâm Araştırmaları Merkezi (İSAM) Kütüphanesi Örneği.” Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi 9. 2 (2014): 101-120.
• Lazar, Judith. İletişim Bilimi. Çev. Cengiz Anık. Ankara: Vadi Yayınları, 2001.
• Linek, Stephanie B., Anneka Schafrick ve Klaus Tochtermann. “Just for the Image? The Impact of Web 2.0 for Public İnstitutions.” IJET 8. Special issue 1 (2013): 7-14.
• Madhusudhan, M. “Marketing of Library and Information Services and Products in University Libraries: A Case Study of Goa University Library.” Library Philosophy and Practice (e-journal) 175 (2008): 1-6.
• Marangoz, Mehmet ve Levent Biber. “Kurumsal İmajın ve Kurumsal Ünün Müşteri Bağlılığına Etkileri.” Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi İİBF Dergisi 9. 13 (2007): 173-193.
• Marshall, N. J. “Public Relations in Academic Libraries: A Descriptive Analysis.” The Journal of Academic Librarianship 27. 2 (2001): 116–121.
• Melewar, T. C. “Determinants of the Corporate Identity Construct: A Review of the Literature.” Journal of Marketing Communication 9. 4 (2003): 195-220.
• Mills, John ve Marion Banniste. “Library and Librarian Image as Motivators and Demotivators Influencing Academic Staff Use of University Libraries.” Performance Measurement and Metrics. 2. 3 (2001): 159-171.
• Oakleaf, Megan. Value of Academic Libraries: A Comprehensive Research Review and Report. Chicago: Association of College and Research Libraries, 2010.
• Odabaş, Hüseyin ve Coşkun Polat. “Türkiye'de Üniversite Kütüphaneleri Standartları.” A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi 4-5 (2011): 321- 346.
• Okay, Ayla. Kurum Kimliği. İstanbul: Der'in, 2013.
• Öğüt, Nesrin. Kurum İmajı Oluşum Sürecinde Halkla İlişkilerin Rolü Üzerine Teorik ve Uygulamalı Bir Çalışma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi, 2008.
• Öndoğan, Ayşe Gedikçi. “Üniversite Kütüphanelerinde Yürütülen Halkla İlişkiler Faaliyetlerinin Müşteri Memnuniyeti Üzerine Etkisi.” Türk Kütüphaneciliği 24. 3 (2010): 439-470.
• Örer, Lale. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi’nin Kurumsal İmajının Öğrenciler Açısından Ölçülmesi Üzerine Bir Alan Çalışması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, 2006.
• Özdamar, Kazım. Paket Programlarla İstatistiksel Veri Analizi. Eskişehir: Kaan Kitabevi, 2004.
• Özdemirci, Ata. Popüler Kültür, Tüketim Psikolojisi ve İmaj Yönetimi: Türkiye (1950- 1980). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, 2004.
• Özüpek, M. Nejat. Kurum İmajı ve Sosyal Sorumluluk. Konya: Tablet, 2005.
• Peltekoğlu, Filiz Balta. Halkla İlişkiler Nedir?. İstanbul: Beta, 2014.
• Polat, Soner. “Üniversite Öğrencilerine Göre Kocaeli Üniversitesi’nin Örgütsel İmajı.” Eğitim ve Bilim 36. 160 (2011): 105-119.
• Rowley, Jennifer. “Managing Branding and Corporate Image for Library and Information Services.” Library Review 46. 4 (1997): 244-250.
• Schukies, Gert. Halkla İlişkilerde Müşteri Memnuniyetine Dönük Kalite: Örgütsel İletişimde Yeni Yönelimler. Çev. Ahmet Ünver. İstanbul: Rota Yayınları, 1998.
• Stone, Graham ve Ellen Collins. “Library Usage and Demographic Characteristics of Undergraduate Students in a UK University.” Performance Measurement and Metrics 14. 1 (2013): 25-35.
• Şişli, Gülçin ve Sevinç Köse. “Kurum Kültürü ve Kurumsal İmaj İlişkisi: Devlet ve Vakıf Üniversiteleri Üzerinde Bir Uygulama.” Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 41 (2013): 165-193. T amdoğan, Oya Gürdal. “Enformasyon Zincirinde Bilgi Erişim Sistemleri, Bilgi Erişim Sürecinde Kütüphane Kurumu ve Diğer Bilgi Merkezleri.” Türk Kütüphaneciliği 23. 1 (2009): 151–168.
• Tan, Pei Kian, Nur Riza Mohd Suradi ve Mohamad Nasir Saludin. “The Impact of Complaint Management and Service Quality on Organizational Image: A Case Study at the Malaysian Public University Library.” AIP Conference Proceedings 1522 (2013): 1447-1453.
• Tengilimoğlu, Dilaver ve Yüksel Öztürk. İşletmelerde Halkla İlişkiler. Ankara: Seçkin, 2011.
• Tolongüç, Ahmet. “Tanıtım ve İmaj.” Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi 2. 27-28 (1992): 11-19.
• Topaloğlu, Rıdvan. Kurumsal İmaj İle Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkinin Tespitine Yönelik Bir Araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kocaeli Üniversitesi, 2010.
• Toplu, Mehmet. “Üniversite Kütüphanelerinin Bilimsel Araştırmadaki İşlevi ve Türkiye Gerçeği (2).” Türk Kütüphaneciliği 6. 2 (1992): 89-107.
• Tunji, Oyedepo ve Okorie Nelson. “The Effect of e-Portal System on Corporate Image of Universities.” i-Manager’s Journal of Educational Technology 7. 4 (2011): 5- 10.
• Uçak, Nazan Özenç. “Kütüphaneleri Etkileyen Teknolojik Yenilikler ve Geleceğin Kütüphaneleri.” Türk Kütüphaneciliği 9. 1 (1995): 49-55.
• Uluçay, Dilek Melike Taner. Yaşar Üniversitesi Kurumsal İmajının Üniversitenin Farklı Paydaş Gurupları Tarafından Algılanışı. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Anadolu Üniversitesi, 2012.
• Ural, Ebru Güzelcik. “Kurum İmajı Yaratmada Sosyal Sorumluluk Anlayışının Önemi.” İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi 10 (2000): 411-419.
• Uzoğlu, Sevil. “Kurumsal Kimlik, Kurumsal Kültür ve Kurumsal İmaj.” Kurgu Dergisi 18 (2001): 337-353.
• Yılmaz, Erol. “Enformasyon Müşterilerini Mutsuz Etmenin En Etkin Yolları.” Türk Kütüphaneciliği 14. 3 (2000): 347-354.
• Yükseköğretim Kurulu. 2023'e Doğru Türkiye'de Üniversite Kütüphaneleri: Mevcut Durum, Sorunlar, Standartlar ve Çözüm Önerileri, 2014. Web. 08.09.2016.