ÇİN'İN ZHOU HANEDANLIĞI DÖNEMİNDE RİTÜEL ve MÜZİK SİSTEMİ'NİN YÜKSELİŞİ ve ZAYIFLAMASI: TARİHSEL SÜREÇTE İNSAN VE MEDENİYETİN KARŞILIKLI ETKİLEŞİMİ

Yıl 2020, Cilt: 60 Sayı: 1, 60 - 80, 01.01.2020

Gonca Ünal Chıang

Öz

Bir toplumun iyi gelişip gelişemeyeceği; o toplumun siyasi, dini, kültürel ve sosyal açıdan tamamlayıcı ve başarılı bir sisteme sahip olup olmadığına bağlıdır. Toplumda böyle bir sistemin formüle edilip gereğince uygulanabilmesinin temel şartı, sistemin kurucusu olan insanın iyi bir tabiata sahip olabilmesiyle alâkalıdır. İnsan karakterinin iyiye eğilim göstermesi ise öncelikle kendi tabiatına yönelik yapacağı içsel gözlem ve sonra da insan doğasının temel kaynağına dair sahip olabildiği doğru anlayışa bağlıdır. Bu prensibin, tarihsel dönem ve kültürel yapı ayırmaksızın tüm toplumlar için geçerli olduğunu söylemek mümkündür. Çin medeniyetine temel oluşturan antik Zhou Hanedanlığı'nda siyasi ve sosyal yaşamı düzenleyen Ritüel ve Müzik Sistemi ve sistemin yönetim ile toplum üzerindeki etkileri, bu prensibi doğrulayan en iyi örneklerden biridir. Çin kültür tarihinin en önemli kaidelerinden biri olan Ritüel ve Müzik Sistemi, temelinde dinsel törenlerden kültürel etkinliklere ve siyasi uygulamalara kadar çok geniş bir yelpazede insanlar arası ilişkileri düzenleyen kaideleri içermiş; müzikse bu kaidelerin belirlenmesi ve uygulanması esnasında çok önemli bir rol üstlenmiştir. Bu makalede, Ritüel ve Müzik Sistemi'nin uygulanış süreci ile sistemin yükselişine ve zayıflamasına neden olan etkenler, insan ve medeniyet arasındaki ilişki perspektifinden ele alınarak incelenmiştir. Bu bağlamda çalışmada öncelikle Zhou Hanedanlığı Ritüel ve Müzik Sistemi'ne temel oluşturan tarihsel süreç; sistemin ortaya çıktığı, ilkel yaşam biçimine en yakın olan Beş Hükümdar Dönemi ile bu dönemi takip eden ve uygarlığın gelişim gösterdiği Xia ve Shang Hanedanlıkları kapsamında ele alınarak değerlendirilmiştir. Zhou Hanedanlığı kurucusu Zhou Gong, Shang Handanlığı'nın yıkılmasının sebeplerinden önemli dersler çıkararak zayıflayan Ritüel ve Müzik Sistemi'ni yeniden düzenlemiş ve Shang Dönemi'nde önemini yitirmiş olan ideal insan, ideal toplum hayalini gerçekleştirmeyi başarmıştır. Ancak, Zhou Hanedanlığı'nın ilerleyen dönemlerinde yönetici tabakasındaki ruhsal yozlaşma sistemin zayıflamasına sebep olmuş, bu da toplumsal düzenin tekrar bozulmasıyla sonuçlanmıştır. Bu dönemde toplumsal karmaşaya çözüm üretmek için ortaya çıkan düşünürler, bozulan sistemin uygulama yöntemlerinden çok, özüne yönelik kapsamlı ve derin eleştiriler getirmişlerdir. Bu bağlamda, çalışmanın devamında Ritüel ve Müzik Sistemi'nin öz ve içeriğine yönelik şu sorulara cevap aranmıştır: Ritüeller ve Müzik arasındaki ideal uyum ve denge ilişkisi nasıldır? İdeal sistemde Ritüel ve Müzik arasındaki önem sıralaması nedir? Doğa, insan, sistem ve toplum arasında birbirini var eden döngü ilişkisi nasıl kurulmuştur? Sistem hangi şartlarda başarılı, hangi şartlarda başarısız olmuştur?

Anahtar Kelimeler

Ritüel ve Müzik, Zhou Hanedanlığı, Gök, İnsan, Medeniyet

RISE AND ATTENUATION OF THE RITUAL AND MUSIC SYSTEM IN THE PERIOD OF ZHOU DYNASTY: THE INTERACTION OF HUMANITY AND CIVILIZATION IN THE HISTORICAL PROCESS

Öz

Whether a society can develop positively or not depends on if it has a complementary and successful system in political, religious, cultural and social terms. The basic condition for such a system to be formulated and properly implemented in society is related to the fact that the founder of the system, the human being, has a good nature. Human character's tendency toward the good depends primarily on the internal observation made on its own nature and then on the correct understanding of the basic of human nature. It is possible to state that this principle is valid for all societies regardless of the historical period and cultural structure. The Ritual and Music System that regulates political and social life in the ancient Zhou Dynasty, which forms the basis of Chinese civilization and the effects of the system on administration and society, are the best examples that confirm this principle. The Ritual and Music System, one of the most important principles of Chinese Cultural History, included a variety of principles that regulated human relations, from religious ceremonies to cultural events and political practices, and also music plays a very important role in the determination and implementation of these principles. In this article, the application process of the Ritual and Music System and the factors causing the rise and attenuation of the system are examined from the perspective of the relationship between humanity and civilization. In this context, in this study, the historical process, which is the basis of the Zhou Dynasty Ritual and Music System, was evaluated within the scope of the Five Monarchs Period, Xia and Shang Dynasties. Zhou Gong, the founder of the Zhou Dynasty, took important lessons from the causes of the collapse of the Shang Dynasty, reorganized the attenuated Ritual and Music System and managed to realize the ideal society dream. However, in the later stages of the Zhou Dynasty, the spiritual corruption in the ruling class caused the system to become weaker, resulting in the deterioration of the social order. In this period, the thinkers that emerged to find solutions to social complexity brought comprehensive and deep criticisms towards the essence rather than the application of the methods of this disrupted system. In this regard, we further discuss the essence and the context of the Ritual and Music System with the following questions: What is the ideal harmony and balance between Rituals and Music? What is the order of importance between Ritual and Music in the ideal system? How was the interlocking loop relationship established among nature, human, system and society? Under what conditions did the system succeed or fail?

Anahtar Kelimeler

Ritual and Music, Zhou Dynasty, Heaven, Human, Civilization

Kaynakça

• Guo, Jianxun. Xin Yi Shang Shu Du Ben (Shang Shu Okumaları). Taipei: Sanmin Shuju, 2011.
• Guo, Jianxun ve Huang Junlang. Xin Yi Yi Jing Du Ben (Değişimler Klasiği Okumaları. Taipei: Sanmin Shuju, 2011.
• Lin, Mingzhao. Xian Qin Dao Jia De Li Yue Guan (Ön Qin Dao Düşünce Ekolünde Ritüel ve Müzik Kavramı). Taizhong: Wu Nan Tushu Chuban She, 2007.
• Ma, Dawen ve Guo Qiyong. Zhongguo Zhexue Shi, (Çin Felsefe Tarihi). Beijing: Ren Min Chuban She, 2004.
• Shi, Zuocheng. Zhongguo ZhexueJingshen Shuoyuan (Çin Felsefe Ruhunun Temelleri). Taipei: Li De Chuban Shi, 2006.
• Xie, Bingying. Si Shu Du Ben (Dört Klasik Okumaları). Taipei: San Min Shuju, 2003.
• Wang, Bi, Laozi (Laozi Okuması). Taipei: Xue Hai Chubanshi, 1994.
• Zhang, Songhui. Zhuangzi Duben (Zhuangzi Okumaları). Taipei: Sanmin Shuju,2007.
• Guoyu 國語. Academia Sinica Database. Web.23 Şubat 2020.
• Liji Yueji 禮記‧ 樂記. Academia Sinica Database. Web.23 Şubat 2020.
• Zhouli 周禮. Academia Sinica Database. Web.23 Şubat 2020.
• Zuo Zhuan 左傳. Academia Sinica Database. Web.23 Şubat 2020.