SULTAN II. ABDÜLHAMİD DÖNEMİNDE DOĞU TRAKYA'DA İNŞA EDİLEN BELEDİYE BİNALARI

Yıl 2020, Cilt: 60 Sayı: 2, 599 - 637, 01.01.2020

Emre Kolay

Öz

19. yüzyıl Osmanlı mimari programına dâhil olan kamu yapıları, Tanzimat'ın ilânı sonrası hızla değişime uğrayan bürokratik yapılanmanın sonucu olarak tüm Osmanlı kentlerinde inşa edilmiştir. Tipolojik, malzeme ve işlevsel farklılıklara sahip olan kamu yapıları arasında belediye binaları da kent siluetinde beliren bir yapı tipi olarak ortaya çıkar. II. Abdülhamid dönemi özelinde Doğu Trakya olarak tanımladığımız bugünkü Edirne, Kırklareli, Tekirdağ ve Çorlu'da inşa edilen belediye binalarını kapsayan bu çalışmada söz konusu eserler Sanat Tarihi araştırmaları çerçevesinde değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Tanzimat, Osmanlı Mimarisi, Kamu Yapıları, Batılılaşma, Belediye

THE MUNICIPALITY BUILDINGS IN EASTERN THRACE CONSTRUCTED IN THE PERIOD OF SULTAN ABDULHAMID II

Öz

Public buildings included in the 19th century Ottoman architectural program were built in all Ottoman cities as a result of the bureaucratic structuring that rapidly changed after the promulgation of the Tanzimat. Among the public buildings with typological, material and functional differences, municipal buildings also emerge as a building type that appears in the city skyline. In this study, which covers the municipality buildings built in today's Edirne, Kırklareli, Tekirdağ and Çorlu, which we define as Eastern Thrace in the period of Abdulhamid II, these works are evaluated within the framework of Art History researches.

Anahtar Kelimeler

Tanzimat, Ottoman Architecture, Public Buildings, Westernizatio, Municipality

Kaynakça

• Akgündüz, Ahmed. Osmanlı Devletinde Belediye Teşkilâtı ve Belediye Kanunları. İstanbul: Osmanlı Araştırmaları Vakfı, 2005.
• Altuntaş, Mehmet. Kırklareli’ndeki Türk Devri Yapıları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1995.
• Avcı, Yasemin. Osmanlı Hükümet Konakları, Tanzimat Döneminde Kent Mekanında Devletin Erki ve Temsili. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt, 2017.
• BOA. DH. MKT. (Dahiliye, Mektubi Kalemi) Dosya No: 660, Gömlek No: 28, 01/Z/1320 (H.).
• BOA. DH. MKT. (Dahiliye, Mektubi Kalemi) Dosya No: 2503, Gömlek No: 8, 08/Ra/1319 (H.).
• BOA. DH. MKT. (Dahiliye, Mektubi Kalemi) Dosya No: 2255, Gömlek No: 74, 04/C/1317 (H.).
• BOA. DH. MKT. (Dahiliye, Mektubi Kalemi) Dosya No: 2274, Gömlek No: 67, 19/B/1317 (H.).
• BOA. Y. A. RES. (Yıldız, Resmi Maruzat) Dosya No: 105, Gömlek No: 21, 26/N/1317 (H.).
• BOA. DH. MKT. (Dahiliye, Mektubi Kalemi) Dosya No: 804, Gömlek No: 32, 10/L/1321 (H.).
• BOA. DH. MKT. (Dahiliye, Mektubi Kalemi) Dosya No: 767, Gömlek No: 58, 29/C/1321 (H.).
• Doğan, Cenk. Tekirdağ Kent Merkezindeki Son Dönem Osmanlı Kamu Yapıları (XIX.- XX. YY.). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2016.
• Düstur, I. Tertip, Cilt II, s. 460-463.
• Düstur, I. Tertip, Cilt II, s. 464-477.
• Ergin, Osman Nuri. Mecelle-i Umur-ı Belediyye, C. 3. İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi, 1995.
• İrtika, 93, 22 Kanunı-Evvel 1316 (4 Ocak 1901).
• Malumat, 402, 11 Eylül 1319 (24 Eylül 1903).
• Malumat, 269, 21 Kanunı-Evvel 1316 (3 Ocak 1901).
• Malumat, 261, 26 Teşrinievvel 1316 (8 Kasım 1900).
• Ortaylı, İlber. “Belediye.” Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi 5 (1992): 398- 402.
• Satkın, Münir. Osmanlı Dönemi Tekirdağ Evleri. Tekirdağ: Tekirdağ Valiliği, 2012.
• Seyitdanlıoğlu, Mehmet. Tanzimat Döneminde Modern Belediyeciliğin Doğuşu Yerel Yönetim Metinleri. İstanbul: Türkiye İş Bankası, 2010.
• Takvim-i Vekayi, S. 529, 2 Zilhicce 1271 (16 Ağustos 1855).
• Toprak, Zafer. “Altıncı Daire-i Belediye.” Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi 1
• Tosyavizade Rifat Osman. Edirne Rehnûması (Edirne Şehir Klavuzu). Yay. Ratip Kazancıgil. Edirne: Türk Kütüphaneciler Derneği Edirne Şubesi, 1994.
• Tuna, Muhiddin. Geçmişten Bugüne Çorlu. İstanbul: Sıralar Matbaası, 1963.