WALT DISNEY ANİMASYON MUZİKAL FİLMLERİNDEKİ ŞARKILARIN ÇEVİRİ STRATEJİLERİ ÜZERİNE BİR DURUM ÇALIŞMASI: GEÇMİŞTEN BUGÜNE

Yıl 2022, Cilt: 62 Sayı: 2, 1014 - 1033, 20.12.2022

Bilge Metin Tekin

https://doi.org/10.33171/dtcfjournal.2022.62.2.7

Öz

Çeviri hayatımızın vazgeçilmez bir parçasıdır. Çeşitli kaynaklar sürekli olarak çevrilir. Çeviri hayatımıza artık o kadar girmiştir ki sadece yazılı kaynaklar değil görsel işitsel kaynaklar, şarkılar da günümüzde çevrilmektedir. Şarkı çevirilerinin çevirisi zor ve önemlidir. Kafiye, hece sayısı, şarkıdaki müzikle uyum vb. nedenlerle bu tür çevirilerde mutlak bir çeviriden bahsetmek çok zordur. Çocuk şarkılarında ise kullanılan dilin sadeliğinden dolayı çeviri mümkün olmakla birlikte bu tür çevirilerde de uyarlamalara ve sözleri yeniden yazmaya rastlamaktayız. Bu çalışma için, Franzon'un (2008) çeviri stratejilerini temel alarak kullanılan stratejileri incelemek ve bunları Hans Vermeer'in ortaya koyduğu Skopos Teorisi çerçevesinde tartışmak amaçlanmıştır. Bunun için, Walt Disney Company'nin "Pamuk Prenses ve Yedi Cüceler" (1937) ve "Encanto: Sihirli Dünya" (2021) adlı iki müzikal animasyon filminden rastgele seçilen iki şarkı incelenmiştir. Bu filmler, ilk film (1937) ile son film (2021) arasında şarkı çeviri stratejileri açısından herhangi bir farklılık olup olmadığını anlamak için seçilmiştir. Çalışmada, şarkılar tek tek incelenip, çeviri stratejileri belirlenip tablolar şeklinde gösterilmiştir. Sonuç olarak; ilk film olan “Pamuk Prenses ve Yedi Cüceler” için en sık kullanılan çeviri stratejisinin müzikleri dikkate alarak şarkı sözlerini çevirmek olduğu ortaya çıktı. Ancak ikinci film olan “Encanto: Sihirli Dünya” için kullanılan strateji; çeviriyi orijinal müziğe uyarlamaktır.

Anahtar Kelimeler

Şarkılar, Walt Disney Filmleri, Walt Disney Filmleri,, Çeviri Stratejileri, Çeviri, Adaptasyon, Skopos Teorisi

A CASE STUDY ON THE TRANSLATION STRATEGIES IN WALT DISNEY ANIMATED MUSICAL MOVIES’ SONGS: FROM PAST TO PRESENT

Öz

Translation is an indispensable part of our life. Various resources are constantly translated. Translation has entered our lives so much that not only written sources but also audio-visual sources and songs are translated today. Although the translation of songs is difficult, its translation is also important. Because of rhyme, number of syllables, harmony with the music in the song, etc., it is very difficult to talk about an absolute translation in such translations. Although translation is possible in children's songs due to the simplicity of the language used, we also encounter some adaptations or writing new lyrics in such translations. For this study, it is aimed to examine the translation strategies based on those of Franzon (2008) and to discuss them within the framework of the Skopos Theory put forward by Hans Vermeer. For this, two randomly selected songs from two animated musical movies of the Walt Disney Company, namely "Snow White and the Seven Dwarfs" (1937) and "Encanto" (2021) have been examined. These movies have been selected to understand if there are any differences between the first movie (1937) and the last movie (2021) in terms of song translation strategies. In the study, the songs have been examined one by one, and the translation strategies have been determined and shown in tables. As a result; it has been revealed that the most frequently used translation strategy is Translating the lyrics by taking the music into account in the first movie: “Snow White and the Seven Dwarfs”. However, in the second movie, “Encanto”, it is Adapting the translation to the original music.

Anahtar Kelimeler

Songs, Walt Disney Movies, Translation Strategy, Translating, Adapting, Skopos Theory

Kaynakça

• Atakan, S. (2012, March 11). Çizgi Filmlerde Şarkıların Türkçeye Uyarlanması. [Blog Post]. Retrieved from: http://selim-atakan.blogspot.com/2012/03/cizgi-filmlerde-sarklarnturkceye.html
• Bhatia, N. (Ed.). (1992). The Oxford Companion to the English Language. Oxford: Oxford University Press.
• Catford, J. (1965). A Linguistic Theory of Translation. London: Oxford University Press.
• Chepkemoi, J. (2017). The History And Evolution Of The Walt Disney Company. Retrieved from: https://www.worldatlas.com/articles/the-history-andevolution-of-the-walt-disney-company.html
• Disney, W. (Producer), Hand, D. (Director). (1937). Snow White and the Seven Dwarfs [Movie]. United States: Walt Disney Animation Studios.
• Edmondson, J. (2013). Music in American life: An encyclopedia of the songs, styles, stars, and stories that shaped our culture. The United States of America: Greenwood.
• Emmons, S., Sonntag S. (1979). The Art of the Song Recital. New York: Schirmer.
• Encanto. (n.d.). Access address: https://www.imdb.com/title/tt2953050/
• Franzon, J. (2005). Musical Comedy Translation: Fidelity and Format in the Scandinavian Mayfair Lady. In Gorlee, D.L. (Ed.), Song and Significance. Virtues and Vices of Vocal Translation (pp. 263–298). New York: Rodopi.
• Hand, D. (Director). (1937). Snow White and the Seven Dwarfs [DVD]. United States: Walt Disney Animation Studios.
• Howard, B. & Bush, J. (Director). (2021). Encanto [DVD]. United States: Walt Disney Animation Studios.
• Snow White and Seven Dwarfs. (n.d.) Retrieved from: https://www.imdb.com/title/tt0029583/?ref_=fn_al_tt_1
• Lathey, G. (ed.) (2006). The Translation of Children’s Literature: A Reader. Great Britain: The Cromwell Press.
• Low, P. (2003) Translating Poetic Songs: an attempt at a functional account of strategies. Target, 15 (1), 95-115.
• Low, P. (2005). The Pentathlon Approach to Translating Songs. In: Gorlee, D.L. (Ed.). Song and Significance. Virtues and Vices of Vocal Translation. (pp. 185-212). New York: Rodopi.
• Low, P. (2016). Translating Song: Lyrics and Texts. London/New York: Routledge.
• Wells, P. (2002). Animation: Genre and Authorship. London: Wallflower Press.
• Vermeer, H. J. (1987). What does it mean to translate? In Gideon Toury (Ed.), Translation across cultures (pp.25-33). New Delhi: Bhari Publications Pvt. Ltd.
• Vermeer, H. J. (2000). Skopos and commission in translational action. In L.Venuti (Ed.) Translation studies reader (pp. 227-238). New York: Routledge.
• Walt Disney Animation Studios. (n.d.) Encanto [YouTube Channel]. Retrieved from: https://www.youtube.com/user/disneyanimation
• Walt Disney Animation Studios. (n.d.) Snow White and Seven Dwarfs [YouTube Channel]. Retrieved from: https://www.youtube.com/user/disneyanimation
• Williams, R. (2001). The animator's survival kit : [a manual of methods, principles and formulas; for classical, computer, games, stop motion and internet animators]. London: Faber and Faber.