YEREL YÖNETİMLERİN KARAR VE YÜRÜTME ORGANLARININ SEÇİLME YETERLİLİĞİ

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 4, 78 - 101, 25.12.2018

Burç Volkan Zor

Öz

“Mahallî idareler; il, belediye veya köy halkının mahallî müşterek ihtiyaçlarını karşılamak üzere kuruluş esasları kanunla belirtilen ve karar organları, gene kanunda gösterilen, seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan kamu tüzelkişileridir.” Anayasanın 127’nci maddesi ile özellikle karar organının seçimle iş başına gelmesi anayasal bir güvence altına alınmıştır. Peki, mahalli idarelerin organlarından hangileri karar organı,
hangileri yürütme organıdır? Bu organlara aday olmak isteyen kişiler hangi şartları taşımalı ya da taşımamalıdır? Özellikle yerel seçimlerin yaklaştığı zamanlarda ve bu seçimlere adaylık
süreci dönemlerinde bu
sorular sıklıkla gündeme gelmektedir. Bu
çalışmada yerel yönetim organlarının öncelikle karar ve yönetim organlarının neler
olduğu incelenmiş; devamında bu organların seçilme yeterlilikleri, 2972 sayılı “Mahalli İdareler ile
Mahalle
Muhtarlıkları
ve İhtiyar Heyetleri Seçimi
Hakkında Kanun” ile diğer kanunlarda
yer
alan seçilme
yeterliliğine
ilişkin özel düzenlemeler bağlamında, incelenmiştir.
Ayrıca hükmün açıklanmasının geriye bırakılması, cezanın
ertelenmesi gibi belirli ceza muhakemesi müesseseleri ile memnu hakların
iadesi, suçun adli sicilden silinmesi, taksirli
suç ve kasıtlı suç,
çifte vatandaşlık, vatandaşlıktan
izin alma suretiyle çıkma gibi durumların seçilme yeterliliğini etkileyip etkilemediği yüksek seçim kurulu kararları ışığında
değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yerel yönetimler, seçilme yeterliliği, karar organı, yürütme organı, seçim

Kaynakça

• AKBABA, Zeynep Burcu: Milletvekili Seçilme Yeterliliği, Ankara Üniversitesi Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2010.
• ARSLAN, Çetin: Yasaklanmış Hakların Geri Verilmesi (Kısaltma:Yasaklanmış Hak), Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C:56, S.4, Yıl:2007, s. 1-53; E.A: http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/38/264/2368.pdf, E.T: 10.12.2019.
• AYMAN GÜLER, Birgül: Yerel Yönetimler Liberal Açıklamalara Eleştirel Yaklaşım, 1. Baskı, Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü, Ankara 1992.
• ÇAĞLAYAN, Ramazan: İdare Hukuku Dersleri, 4. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara 2017.
• ERDOĞAN, Cemile: Türkiye’de Yerel Yönetimlerde Yönetim Yapısı ve Teşkilatlanma, Yüksek lisans tezi, Tekirdağ 2016.
• GÖZLER, Kemal/KAPLAN, Gürsel: İdare Hukukuna Giriş, 21. Baskı, Ekin Yayınevi, Ankara 2015.
• GÖZLER, Kemal: Mahalli İdareler Hukuku, 1. Baskı, Ekin Yayınevi, Bursa 2018.
• İZMİR, Gökalp: Milletvekilliği Seçilme Yeterliliği ve Bu Sıfatın Kazanılması, Yasama Dergisi, Sayı:18, s. 51- 116; E.A: http://www.yasader.org/web/yasama_dergisi/2011/sayi18/51-116.pdf, E.T: 25.12.2018
• KARAARSLAN, Mehmet: Özerklik ve Denetim Açısından Yerel Yönetimler Reformu, 1. Baskı, Turhan Yayınevi, Ankara 2008.
• KARAARSLAN, Mehmet: Türkiye’de Yerel Yönetimler Reformu Bağlamında Yerel Yönetimlerin Özerkliği ve Denetimi, Doktora Tezi, Ankara 2007.
• KARAARSLAN, Mehmet: Suç ve Cezaların Memuriyete Etkisi, AÜHFD, Cilt: 58, Sayı: 1, Yıl: 2009, s. 95-138; E.A: http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/38/1500/16558.pdf, E.T: 30.12.2018.
• KAYA, Cemil: Kamu Görevlilerinin Seçimlere Katılmak Üzere Görevden Çekilmesi ve Göreve Dönmesi, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 8, Sayı 1, Yıl 2005; E.A: http://webftp.gazi.edu.tr/hukuk/dergi/8_14.pdf, E.T: 02.01.2019. KELEŞ, Ruşen: Yerinden Yönetim ve Siyaset, 1. Basım, Cem Yayınevi, İstanbul 1992.
• KELEŞ, Ruşen/ ÖZGÜL, Giray: Belediye Organlarına Kayyım Atamaları Üzerine bir Değerlendirme, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, C:72, S:2, Yıl:2017, s. 299-313; E.A: http://dergipark.gov.tr/ausbf/issue/29778/320101, E.T: 02.01.2019.
• NADAROĞLU, Halil: Mahalli İdareler Teorisi Ekonomisi Uygulaması, 7. Baskı, Beta Yayınevi, İstanbul 2001.
• ORTAYLI, İlber: Türkiye Teşkilat ve İdare Tarihi, 6. Baskı, Cedit Neşriyat, Ankara 2017.
• ÖZSUNGUR, Fahri: Belediye Başkanının Seçilebilme Yeterliliği Kriterlerinin Değerlendirilmesi, Yasama Dergisi, Sayı:26, Yıl: 2016, 5-29; E.A: http://www.yasader.org/web/yasama_dergisi/2014/sayi26/5-29.pdf. E.T:11.12.2018.
• ÖZTAN, Bilge: Medeni Hukukun Temel Kavramları, Turhan Kitabevi, Ankara, 2002.
• TORTOP, Nuri / AYKAÇ, Burhan / YAYMAN, Hüseyin / ÖZER, Akif: Mahalli İdareler, 2. Baskı, Nobel Yayınevi, Ankara 2008.