Öz
Bu çalışmanın amacı, Allium cepa L.’nın kök uçlarını kullanarak Deltametrin'in toksik etkilerini araştırmaktır. Bu amaçla, çimlenme yüzdesi, kök uzunluğu, ağırlık kazanımı, mikronukleus (MN), kromozomal anormallik sıklığı ve anatomik değişimler ile oksidatif stres’in indikatörü olan Malondialdehit (MDA) düzeyi toksisitenin indikatörleri olarak kullanıldı. Bulblar 1 kontrol ve 3 uygulama olarak 4 gruba ayrıldı. 72 saat süresince kontrol grubu bulblar çeşme suyu, uygulama grubu bulblar ise Deltametrin’in 5, 10 ve 20 mg/L dozları ile muamele edildi. Sonuçlar, kontrol grubu ile karşılaştırıldığında, tüm uygulama gruplarında çimlenme yüzdesi, kök uzunluğunu ve ağırlık kazanımının azaldığını, MN ve kromozomal anormalliklerin sayısının ise arttığını göstermiştir. Kromozomal anormalliklerde doza bağlı bir artış belirlenmiştir. Fragment, yapışkan kromozom, köprü, kromatinin eşit olmayan dağılımı ve c-mitoz şeklinde anormallikler sayılmıştır. Ayrıca, sonuçlar, Deltametrin’in uygulanan tüm dozlarda yassılaşmış hücre çekirdeği, nekroz, iletim dokuda bazı maddelerin birikimi, korteks hücre duvarında kalınlaşma, belirgin olmayan iletim doku ve hücre deformasyonu gibi anatomik hasarlara neden olduğunu da göstermiştir. Diğer yandan, kontrol ile karşılaştırıldığında Deltametrin'e maruz kalan kök uçlarının MDA düzeylerinde önemli bir değişim vardı. Deltametrin’in üç farklı dozu, lipid peroksidasyonunu önemli ölçüde hızlandırdı ve tüm uygulama gruplarında MDA düzeylerinde bir artışa neden oldu. Maksimum etki ise 20 mg /L doz seviyesinde gözlendi. Bu çalışmada elde edilen veriler, A. cepa L. biyo-analizlerinin Deltametrin’in muhtemel toksisitesini belirlemede önemli bir indikatör olarak kullanılabileceğini göstermiştir.