Yıkanmanın Bazı İthal Ağaç Türlerinde Çürüklük Mantarlarına Karşı Doğal Dayanıklılığa Etkisi

Yıl 2018, Cilt: 6 Sayı: 1, 263 - 274, 31.01.2018

Mehmet Arslan

https://doi.org/10.29130/dubited.331252

Cited By: 1

Öz

Bu
çalışmada,
ülkemiz ’de ithal edilen üç tropik ağaç
türü sapelli (Entandrophragma
cylindricum),
iroko (Chlorophora
excelsa)
ve doussie (Afzelia.bipindensis)
örneklerinin
farklı sıcaklık, süre ve farklı çözücüler kullanılarak
uygulanan yıkanma
(Leaching) işleminin
beyaz ve esmer çürüklük mantarlarına karşı doğal dayanıklılık
özellikleri üzerine etkisi incelenmiştir. Ağaç türleri arasında
doğal dayanıklılığı en fazla olan türün belirlenmesi
amaçlanmıştır. Çalışmada,
yıkama deneylerinde soğuk su, sıcak su ve alkol kullanılmış,
çürüklük deneylerinde beyaz çürüklük mantarı olarak Irpex
lacteus,
esmer çürüklük mantarı olarak Postia
placenta
mantarları
kullanılmıştır.
Elde
edilen sonuçlara göre, tüm ağaç türlerinin yıkama işleminden
etkilendiği görülmüştür. Bazı ağaç türlerinde yıkama
işlemi uygulanması ile doğal dayanıklılığın azaldığı
görülmüştür. Ağırlık kaybı değerleri, yıkama işlemi
uygulanmış türlere ve yıkama yöntemine göre değişiklik
göstermiştir. Yıkanmanın etkisi ile en fazla ağırlık kaybı
doussie örneklerinde gerçekleşmiştir. Doussie ağaç türünün
sıcak su ile yıkanan örneklerinde Postia
placenta
mantarının etkisine karşı dayanıklılığının zayıf olduğu
görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Tropik ağaç, Yıkanma, Çürüklük

Effect Of Leaching On Natural Durability Of Some Imported Wood Species Against Decay Fungi

Öz

Effects of three different leaching procedure (cold water, hot water, alcohol/toluen mixture) on natural durability of most common exotic wood species in Turkey, sapelli (Entandrophragma cylindricum), iroko (Chlorophora excelsa) ve doussie (Afzelia.bipindensis) against decay fungi were evaluated. According to JIS K 1571 (2004) standart [1], 3 different procedures were followed. Each procedure involved 6-9 consecutive leaching cycles with water or solvent volume of 10 times specimen volume and 60 º C drying temperature. Irpex lacteus and Postia placenta were used as decay fungi representing white rot and brown rot, respectively. Mass losses of specimen were varied according to leaching process and decay fungi used. Doussie showed the highest mass loss after leached with hot water process while the other species did not give significant differences when compared their unleached controls. Based on results doussie and iroko demonstrated the highest natural durability against decay fungi with exceptions of hot water extracted doussie and white rot exposed iroko, Sapelli, on the other hand, was the least durable against the decay fungi tested regardless of leaching procedure.

Anahtar Kelimeler

Egzotic Wood Species, Leaching, Decay Fungi, Natural Durability

Kaynakça

• [1] JIS K 1571 Test Methods for Determining the Effectiveness of Wood Preservatives and Their Performance Requirement, [JIS] Japanese Industrial Standard, JIS K 1571-2004; Japanese Standard Association: Tokyo, Japan, 2004.
• [2] Y. Bozkurt, N. Erdin, Ağaç Teknolojisi, İstanbul, Türkiye: İstanbul Üniversitesi Yayını, Yayın No: 445, 1997.
• [3] N. Erdin, Ahşap Konservasyonu, İstanbul, Türkiye: İstanbul Üniversitesi Yayını, Yayın No: 4840, ISBN: 978-975-404-842-1, 2009.
• [4] Y. Bozkurt, Y. Göker, N. Erdin, Emprenye Tekniği, İstanbul, Türkiye: İstanbul Üniversitesi Yayını, Yayın No: 3779, Orman Fakültesi Yayın No: 425,1993.
• [5] A. Berkel, Ağaç Malzeme Teknolojisi, Ağaç Malzemenin Korunması ve Emprenye Tekniği, İstanbul, Türkiye: İstanbul Üniversitesi Yayını, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayın No: 1745/183, Sermet Matbaası, 1972.
• [6] Y. Bozkurt, N. Erdin, Ticarette Önemli Yabancı Ağaçlar, 3. Baskı, İstanbul, Türkiye: İstanbul Üniversitesi Yayını, Yayın No: 5065, Orman Fakültesi Yayın No: 500, 2013.
• [7] Y. Göker, A. Kurtoğlu, “Bazı Denizaşırı Ağaç Türlerinin Kullanım Yerleri,” İstanbul, Türkiye: İstanbul Üniversitesi Yayını, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayını, Seri B, Cilt 36, Sayı 4, 1986.
• [8] ASTM D 1413-07 StandardTest Method for Wood Preservatives by Laboratory Soil-Block Cultures, 2008.
• [9] N. Özyuvacı, Arnavutköy Deresi Yağış Havzasında Hidrolojik Durumu Etkileyen Bazı Bitki-Toprak-Su İlişkileri, İstanbul, Türkiye: İ.Ü. Orman Fakültesi, Yayın No: 221, 1976.
• [10] G.T. Kirker, A.B. Blodgett, R.A. Arango, P.K. Lebow, C.A. Clausen, The role of extractives in naturally durable wood species. International Biodeterioration & Biodegradation, 82, 53-58, 2013.
• [11] C. Howell, A.C.S. Hastrup, R. Jara, F. H. Larsen, B. Goodell, J. Jellison, Effects of hot water extraction and fungal decay on wood crystalline cellulose structure, Cellulose, 18, 1179–1190, 2011.
• [12] G. Mantanis, E. Terzi, S.N. Kartal, A.N. Papadopoulos, Evaluation of mold, decay and termite resistance of pine wood treated with zinc- and copper-based nanocompounds, International Biodeterioration & Biodegradation, 90, 140-144, 2014.
• [13] F. Lyon, M.F. Thevenon, A. Pizzi, J. Gril, Resistance to decay fungi of ammonium borate oleate treated wood. 40th Annual Meeting of of the International Research Group on Wood Protection, May 2009, Pekin, China.