Tara ve Farklı Borlu Bileşikler ile Emprenye Edilen Sarıçam (Pinus sylvestris L.) Odununun Vida Tutma Direncinin Belirlenmesi

Yıl 2018, Cilt:6 Sayı:2 (2018) (Özel Sayı: IMCOFE 2017), 525 - 531, 06.04.2018

Elif Alkan Selim Şen M. Said Fidan , Ş. Şadiye Yaşar

Öz

Ahşap malzemeler çevreden gelecek
zararları (biyotik, abiyotik zararlılar, yangın vb.) önlemek ve ahşabın
kullanım ömrünü uzatmak için emprenye edilmektedir. Bu nedenle; bu çalışmada
tara, boraks ve borik asit ile emprenye edilmiş ağaç malzemenin vida tutma
direnci özelliklerini belirlemek amacı ile hazırlanmıştır. Sarıçam (Pinus sylvestris L.) odunu ülkemizde
büyük bir potansiyele sahip olan borlu bileşiklerden boraks, borik asit ve
boraks+borik asit ile doğal emprenye maddelerinden tara ile birlikte
kullanılarak hazırlanan deney örnekleri üç farklı (% 1, % 3, % 5) çözelti
konsantrasyonu ile ASTM 1413-76 standartına göre emprenye edilmiştir. Emprenye
edildikten sonra vida tutma direnci değerleri kontrol örnekleri ile
kıyaslanarak belirlenmiştir. Deney sonuçlarına göre; % 1 konsantrasyondaki tara
ile emprenye edilen örneklerin vida tutma direncinin daha yüksek çıktığı tespit
edilmiştir. Borlu bileşiklerde ise, borik asit+boraks karışımının daha yüksek
değerlerde olduğu saptanmıştır. Bu durumda, dış çephe kaplaması veya yayla kent
evi gibi masif odun uygulamalarında 1% konsantrasyondaki borik asit+boraks
karışımı tercih edilebilir.

Anahtar Kelimeler

tara, odun, emprenye, vida tutma direnci, borlu bileşikler

Indication of the Screw Withdrawal Strength of Scots pine (Pinus sylvestris L.) Wood Impregnated with Quechua and Different Boron Compounds

Öz

Wooden materials are conducted to prevent damages (biotic, abiotic pests, fire, etc.) from the environment and are used to extend the usage life of wooden materials. Due to this reason, this study is determined different screw withdrawal strength properties of wooden material impregnated with quechua, borax and boric acid. The scots pine (Pinus sylvestris L.) test specimens are prepared with borax, boric acid, borax + boric acid, from borax compounds which have a great potential in Turkey, and with quechua, one of the natural impregnation substances. Then these samples are impregnated with three different (1%, 3%, 5%) solution concentrations according to ASTM 1413-76 standards. After impregnation, screw withdrawal strength samples are determined compared with control samples. According to the test results; the highest screw withdrawal strength values are determined in solution concentrations with %5 concentration. The highest boron compound values are determined in solution concentrations with boric acid+borax compounds. In this case, the boric acid at a concentration of 1% can be preferred in solid wood applications such as in places which are not exposed to rain water. 

Anahtar Kelimeler

quechua, wood, impregnate, screw withdrawal strength, boron compounds, scots pine

Kaynakça

• [1] OGM, “Orman Genel Müdürlüğü Orman Idaresi ve Planlama Dairesi Başkanlığı Türkiye Orman Varlığı,” Ankara: Orman Genel Müdürlüğüne, s. 10-20, 2015.
• [2] Alkan, E, “Doğal emprenye maddeleri ve borlu bileşikler ile emprenye edilen sarıçam (Pinus sylvestris L.) odununun fiziksel ve mekanik özelliklerinin incelenmesi,” Yüksek Lisans Tezi, Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Gümüşhane, s. 59, 2016.
• [3] Bozkurt, A.Y., Göker, Y., Erdin, N., “Emprenye tekniği,” İ.Ü. Yayınları No: 3779/425, İstanbul, 1993.
• [4] Kolman, F., Cote, J. R., “Principles of wood science and technology,” I. Solid Wood: 149-151 Springer – Verlag,1968.
• [5] Baysal, E., “Borlu bileşikler ve doğal sepi maddeleriyle emprenye edilen sarıçam odununun yanma özellikleri,” Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, c. 19 (1-2), s. 59-69, 2003.
• [6] Hafızoğlu, H., Yalınkılıç, M.K., Yıldız, Ü.C., Baysal, E., Peker, H., Demirci, Z. (1994). “Türkiye Bor Kaynaklarının Odun Koruma (Emprenye) Endüstrisinde Değerlendirilmesi”. TÜBİTAK TOAG- 875 Nolu Projesi, 377 s.
• [7] URL-1 (2015). http://tr.scribd.com/doc/27007581/bitkisel-tabaklama#scribd (Erişim Tarihi: 15 Mart 2015).
• [8] ASTM D 1413-76., “Standart method of testing wood preservatives by laboratory soilblock cultura,” Annual Book of ASTM Standarts, 452-460, 1976.
• [9] Kurt, M., Atar, H., Keskin, R., “Sarıçam (Pinus sylvestris L.) odununda emprenye etme ve renk açma işleminin vernik katman sertliğine etkileri,” KSÜ Fen ve Mühendislik Dergisi, group, 4.2H: 2, 2003.
• [10] TS EN 13446, “Ahşap esaslı levhalar-bağlayıcıların geri çıkma kapasitesinin tayini,” TSE- Ankara, 2005.
• [11] Açıkel, İ., “Emprenye İşleminin Ağaç Malzemede Vida Tutma Direncine Etkisi,” Yüksek Lisans Tezi, İleri Teknolojiler Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü., Ankara, 52s, 2007.