İmar Planlarının Hazırlanma Süreci ve Peyzaj Mimarlığı Disiplini Açısından Karşılaşılan Sorunlar

Yıl 2018, Cilt:6 Sayı:2 (2018) (Özel Sayı: IMCOFE 2017), 382 - 392, 06.04.2018

Büşra Ezenci

Öz

İmar
planları; fiziksel çevreyi sağlıklı bir yapıya kavuşturmak, yatırımların yer
seçimlerini ve gelişme eğilimlerini yönlendirmek ve toprağın kullanma dengesini
en rasyonel biçimde belirlemek üzere hazırlanan planlardır. İmar planlarının
hazırlanması, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler için önemli bir tekniktir. Bu
planlar ile kentsel alanlarda hem yeni alanların gelişimi hem de yapılaşmış
alanların yeniden organizasyonu sağlanabilmektedir. Kentin fiziksel yapısını iyileştirmek,
toplum yararını geliştirmek, birey ya da grupların çıkarları için tüm kentlinin
çıkarlarının zedelenmesini önlemek, kentin fiziksel gelişmesine ilişkin
politika ve önerilerin demokratik yoldan saptanmasını ve uygulanmasını kolaylaştırmak
gibi pek çok amacı gerçekleştirmek için planlama yapılmaktadır. İmar planları
bir takım belli başlı aşamalardan geçilerek hazırlanmaktadır. Bu süreç
içerisinde alınan kararlarda belirli meslek disiplinleri yer almaktadır. Bu çalışma;
imar planlarının hazırlanma sürecini ve bu süreç içerisinde peyzaj mimarlığı
meslek disiplini açısından karşılaşılan sorunların tespitini amaçlamaktadır. Bu
çalışmada imar planlarına değinilmiş, imar planlama süreçleri irdelenmiş, açık
ve yeşil alan kavramları anlatılmış ve imar planlarında açık ve yeşil alanları
ayırırken hangi sorunlar ile karşılaşıldığı, planlama sürecinde hangi meslek
disiplinlerinin yer aldığı gibi sorunlar ortaya konularak bu sorunlara çözüm
önerileri getirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Planlama Süreci, İmar Planları, Açık ve Yeşil Alanlar

Problems Encountered in the Preparation Process of City Development Plans and in Terms of the Dıscipline of Landscape Architecture

Öz

The preparation of development plans is an important technique for developed and developing countries. With these plans, both the development of new areas and the reorganization of built-up areas can be achieved in urban areas [11]. Planning is being done to achieve numerous purposes such as; to improve the physical structure of the city, to improve the benefits of the society, to prevent any kind of damage to the interests of urbanites for the sole interests and benefits of the individuals or groups, to make the policies and proposals for the city's physical development more democratically and to facilitate its implementation. The development plans are prepared by way of going through some certain stages. Certain professional disciplines are involved in the decisions made during this process. This study aims to define the preparation process of the development plans and detect the problems encountered in this process related to discipline of landscape architecture. In this study, development plans were discussed, the development plan processes were scrutinized, the concepts of open and green spaces were explained and solution suggestions were proposed by putting forward what kind of problems are encountered when distinguishing open and green places in development plans and which occupational disciplines were involved in planning process. 

Anahtar Kelimeler

Preparatıon process, Development plans, Open and green spaces

Kaynakça

• [1] T. Deniz, G. Kantürk Yiğit, “İdari Coğrafya Açısından Büyükşehir Belediyeleri,” The Journal of Academic Social Science Studies, c. 6, s. 2, ss. 629–649, 2013.
• [2] H. Pektezel, Kent ve Su Kaynakları, 1. baskı, Ankara, Türkiye: Pegem Akademi, 2015, ss. 107-130.
• [3] H. Kalabalık, İmar Hukuku, 4. baskı, Ankara, Türkiye: Seçkin Yayıncılık, 2012, c.1.
• [4] O. Uzun, E.F. İlke, G. Çetinkaya, F. Erduran, S. Açıksöz, Peyzaj Planlama, Konya İli Bozkır-Seydişehir-Ahırlı-Yalıhüyük İlçeleri ve Suğla Gölü Mevkii Peyzaj Yönetimi Koruma ve Planlama Projesi, Ankara, Türkiye: Orman ve Su İşleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü. Lazer Ofset Matbaa, 2012, ss. 175.
• [5] A. Çavuş, “Alt ve Üst Ölçekli Planların Nehir Havza Yönetim Planları ile Entegrasyon,” Uzmanlık Tezi, Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Ankara, Türkiye, 2014.
• [6] E. Orta, “İmar Hukukunda Plan Hiyerarşisi ve Planların Çatışmas,” Yüksek Lisans Tezi, Kamu Hukuku Anabilim Dalı, İstanbul Üniversitesi, İstanbul, Türkiye, 2005.
• [7] A. Özdemir, “İmar Planlarında Hiyerarşi,” Yüksek Lisans Tezi, Kamu Yönetimi Bölümü, Sakarya Üniversitesi, Sakarya,Türkiye, 2011.
• [8] A. Kaya, Planlama ve İmar Mevzuatı, 2. baskı, Ankara, Türkiye: Modül Planlama, 2013.
• [9] M. Ersoy, “İmar Mevzuatımızda Planlama Kademeleri ve Üst Ölçek Planlama Sorunu,” Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, Ankara, ss. 215-231, 2006.
• [10] C. Karavelioğlu, İmar, İhale, İdari Dava Ansiklopedik Sözlük, Ankara, Türkiye: Karavelioğlu Hukuk Yayınevi, 2004.
• [11] E. Ünal, İmar Planlama-Uygulama, Ankara, Türkiye: Bayındırlık ve İskân Bakanlığı Teknik Araştırma ve Uygulama Genel Müdürlüğü Yayını, 1989.
• [12] O. Sancakdar, Belediyenin İmar Planını Yapması, Değiştirmesi ve İptal Davası. Ankara, Türkiye: Yetkin Yayınları, 1996.
• [13] C. Y. Jim, S.S. Chen, “Comprehensive Green Space Planning Based on Landscape Ecology Principles in Compact Nanjing City, China,” Landscape and Urban Planning, c. 65, ss. 95–116, 2003.
• [14] S. Önder, A.T. Polat, S. Korucu, “The Evaluation of Existing and Proposed Active Green Spaces in Konya Selçuklu District, Turkey,” African Journal of Agricultural Research c. 6, s. 3, ss. 738-747, 2011.
• [15] G. Richter, Formen und Funktionendes Stadtgrüns. In: Richter, G. (Ed.) Handbuch Stadtgün-Landschafts architektur im staedtischen Freiraum, BLV München, 1982, s.319.
• [16] A. Özbilen, Kent İçi Açık Alanlar ve Dağılımı, Tarihi Eserler ve Gelişen Yeni Yapılaşma, Trabzon, Türkiye: K.T.Ü. Orman Fakültesi, c. 155, F.Y.N: 17, 1991.
• [17] N. Dunnett, C. Swanwick, H. Woolley, Improving Urban Parks, Play Areas and Green Spaces, London, İngiltere. DTLR Transport Local Government and the Regions, (Urban Research Report) 2002.
• [18] E. Gültekin, Bitki Kompozisyonu, Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Kitabı, Adana, 1994.
• [19] G. Gencer, “Bornova İlçesi Örneğinde Alan Kullanım Kararlarının İrdelenmesi Üzerine Araştırmalar,” Yüksek Mimarlığı Anabilim Dalı, İzmir. 1996.
• [20] M.C. Deloya, “Urban Forestry Activities in Mexico,” Unasylva c. 173 s. 44, ss. 28–32, 1993.
• [21] 3030 Sayılı Kanun Kapsamı Dışında Kalan Belediyeler Tip İmar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, T.C. Resmi Gazete, Sayı: 23804, 18 Nisan 2017.
• [22] A. Gül, E. Polat, M. Topay, “Kentsel Planlama Sürecinde Kentsel Peyzaj Planlama Boyutu,” Peyzaj Mimarlığı 4. Kongresi Bildiriler Kitabı, 2010.
• [23] B. Uyar, “21.yy Girerken Ülkemizde Peyzaj Mimarlığı,” Çevre Planlama ve Tasarımına Bütüncül Yaklaşım Sempozyumu, Ankara, Türkiye, 1996, ss. 165-174.
• [24] M.B. Aysan, “İmar Mevzuatı ve Kentlerin Biçimlenişinde Güneş Işınımı Etkisi,” Planlama, c. 89/2-3-4, s. 6, ss.56-58, 1989.
• [25] G. Koca, “Türkiye’de İmar Planlamasında Uygulama Sorunları ve Çözüm Önerileri,” Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, Türkiye, 1997.
• [26] D. Yavaş, “İmar Planlarının Elde Ediliş Yöntemlerine Karşılaştırılmalı Bir Bakış,” İmar Planları Yapım ve Uygulama Süreçleri, Ş.P.M.M.O., Ankara, Türkiye, 1981.
• [27] B. Tekinbaş, “Planlama Yönetim Uygulama Sorunları,” 2000’li Yıllara Doğru Türkiye’de Planlama Uygulama Sürecinin Değerlendirilmesi ve Yeni Yaklaşımlar Semineri, İller Bankası Genel Müdürlüğü İmar Planlama Dairesi Başkanlığı, Ankara, Türkiye, 1993.
• [28] Ö. Türksoy, “Kent Planlamada Yeni Gündem: Çevre ve Katılım,” Ş.P.M.M.O. Planlama Dergisi, s. 1-4, 1992.
• [29] H. Suher, Şehircilik. İstanbul, Türkiye: İstanbul Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi Yayınları, 1996.