Drugs, medical treatment procedures, medical devices, surgical techniques and health systems in the healthcare field are in the scope of Health Technology Assessment (HTA). HTA is becoming a popular method to evaluate these health technologies by considering determined target and criteria. Limited resources and increasing costs in the healthcare field have prompted healthcare decision-makers to make effective, reliable and rational decisions and raised the interest on HTA. In this context, the importance of HTA has increased and its scope has expanded to include multiple criteria and stakeholders. Multiple criteria decision making (MCDM) plays an important role in selecting the best alternative from a set of available alternatives with respect to multiple criteria. Developments in the healthcare field, widespread utilization of optimization and evidence-based medicine studies are increasing the interest in utilization of MCDM methods in HTA studies day by day. In this study, HTA studies and HTA studies integrated with MCDM methods are reviewed and classified in a comprehensive manner. As a result of this review study, it is observed that utilization of MCDM methods in HTA studies has increased rapidly after 2008. In addition, AHP (Analytic Hierarchy Process), EVIDEM (Evidence and Value: Impact on DecisionMaking) and weighted product method are found to be the most commonly used MCDM techniques.
Evidence-based Medicine Health Technology Assessment (HTA) Multiple Criteria Decision Making (MCDM)
Sağlık sektöründe yer alan ilaçlar, tıbbi tedavi prosedürleri, tıbbı cihazlar, cerrahi teknikler ve sağlık sistemleri Sağlık Teknolojisi Değerlendirme (STD) kapsamında değerlendirilmektedir. Bu tip sağlık teknolojilerinin çeşitli yönlerden ele alınarak belirlenen kriterler ve istenen hedef doğrultusunda değerlendirilmesinde STD gittikçe popülerleşen bir yöntemdir. Sağlık sektöründe kaynakların kısıtlı olması ve maliyetlerin son yıllarda artış göstermesi, bu sektördeki karar vericileri etkili, güvenilir ve rasyonel adımlar atmaya itmiş ve STD’ye olan ilgiyi artırmıştır. STD’ye olan ilginin artmasıyla beraber kapsamı da çok kriterli ve paydaşlı olacak şekilde genişlemiştir. Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemleri birden fazla kriter altında alternatifler arasından en iyi alternatifin seçilmesinde önemli rol oynar. Sağlık sektöründe yaşanan gelişmeler, sağlıkta eniyileme ve kanıta dayalı tıp uygulamalarının yaygınlaşması STD çalışmalarında ÇKKV yöntemlerine olan ilgiyi her geçen gün artırmaktadır. Bu derleme çalışmasında, literatürde son 10 yılda yapılan STD çalışmaları ve ÇKKV yaklaşımlarıyla yapılan STD çalışmaları kapsamlı bir biçimde özetlenmiş ve sınıflandırılmıştır. Ayrıca derleme çalışmasının sonucunda, STD çalışmalarında ÇKKV yöntemlerinin kullanımının 2008 yılından sonra hızlı bir şekilde arttığı gözlemlenmiştir. En sık kullanılan ÇKKV yöntemlerinin ise AHP (Analitik Hiyerarşi Prosesi), EVIDEM (Evidence and Value: Impact on DecisionMaking) ve ağırlıklı çarpım olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) Kanıta Dayalı Tıp Sağlık Teknolojisi Değerlendirme (STD)
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Mühendislik |
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 31 Ocak 2020 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 Cilt: 8 Sayı: 1 |