Su ve Kanalizasyon İdarelerinde Kıyaslamalı Performans Analizi için Web Tabanlı Hesaplama Araçlarının Geliştirilmesi

Yıl 2021, Cilt: 9 Sayı: 2, 731 - 745, 25.04.2021

Mahmut Fırat , Cansu Orhan , Selami Kılıç , Salih Yılmaz

https://doi.org/10.29130/dubited.806934

Öz

Uzun dönemli sürdürülebilir su ve atıksu yönetimi için sistem bileşenlerinin düzenli olarak izlenmesi ve performans analizinin yapılması gerekir. Bunun için verisi ölçülebilir, uygun, uygulanabilir göstergelerin kullanılması oldukça önemlidir. Bu çalışmada su ve atıksu yönetimi açısından performans analizi ve kıyaslaması yapılması amacıyla kullanılan göstergelerin doğru ve sistematik bir şekilde hesaplanması için web tabanlı hesaplama aracı geliştirilmiştir. Geliştirilen bu hesaplama aracı temel olarak IWA, AWWA, IBNET ve SUEN tarafından önerilen göstergeleri hesaplayan dört farklı modülden oluşmaktadır. Bu modüllerde hesaplanmak istenen ana ve alt göstergeler kullanıcı tarafından seçilebilmektedir. Böylece sadece verisi olan, uygun ve uygulanabilir göstergelerin hesaplanması mümkün olmaktadır. Ayrıca seçilen ana ve alt göstergelerin etki düzeyi (ağırlık katsayısı) eşit bir şekilde dağıtıldığı gibi kullanıcı tarafından her bir gösterge için ağırlık tanımlaması da yapılabilmektedir. Hesaplama modüllerinde veriler ve ağırlık katsayıları çarpılarak ağırlıklı toplam puanlar hesaplanmakta ve sistem için toplam performans indisi elde edilmektedir. Bu hesaplama aracının bu özellikleriyle, Su İdarelerinde karar vericiler ve teknik personeller için referans oluşturma potansiyelinin olduğu düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Su ve atıksu yönetimi, performans değerlendirme, kıyaslama, hesaplama aracı

Destekleyen Kurum

İnönü Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi

Proje Numarası

İÜ-BAP FOA-2018-626

Teşekkür

Bu çalışma, İnönü Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi, (İÜ-BAP FOA-2018-626) tarafından desteklenmiştir.

Kaynakça

• [1]. E. Cabrera, P. Dane, S. Haskins, H. Theuretzbacher-Fritz, “Benchmarking Water Services: Guiding water utilities to excellence. IWA publishing. ISBN. 9781843391982. pp.186, 2011.
• [2]. H. Alegre, W. Hirnir, J. Baptista, R. Parena, “Performance Indicators for Water Supply Services”. Second Edition. ISBN 9781843390510. pp312., 2006.
• [3]. R. Liemberger, K. Brothers, A. Lambert A, “Water Loss Performance Indicators”, Water 21, pp.148–160, 2007.
• [4]. C. Van den Berg, A. Danilenko, “The IBNET Water Supply and Sanitation Performance Blue Book". The International Bank for Reconstruction and Development / The World Bank. Washington, pp.176, 2011.
• [5]. H. Alegre, J. Baptista, E. Cabrera, “Performance Indicators for Water Supply Services: Second Edition”. IWA Publishing. London, pp.310, 2012.
• [6]. V.R. Shinde, N. Hirayama, A. Mugita, S. Itoh, “Revising the existing Performance Indicator system for small water supply utilities in Japan”, Urban Water Journal, vol. 10, no. 6, pp. 377-393, 2013.
• [7]. G. Orasanin, D. Ristic, D. Vlaski, B. Vucijak, "Development of methodology for evaluation and real water loss reduction in water supply systems in transition countries", Tehnika. vol. 69, pp. 167-174, 2014.
• [8]. H. Haider, R. Sadiq, S. Tesfamariam, “Selecting performance indicators for small and medium sized water utilities: Multi-criteria analysis using ELECTRE method”, Urban Water Journal, vol. 12, no. 4, pp. 305-327, 2015.
• [9]. H. Mutikanga, S. Sharma, K. Vairavamoorthy, E. Cabrera, “Using performance indicators as a water loss management tooi in developing countries”, Journal of Water Supply: Research and Technology, pp. 471-481, 2010.
• [10]. A. Ganjidoost, M.A. Knight, A. Unger, C. Haas, “Benchmark Performance Indicators for Utility Water and Wastewater Pipelines Infrastructure”, Journal of Water Resources Planning and Management, vol. 144, no. 3,pp. 04018003, 2018.
• [11]. A. Akimov, P. Simhauser, “Performance measurement in Australian water utilities. Current state and future directions”, Australian Journal of Public Administration. vol.78, no 1, pp. 111-142, 2020.
• [12]. T.B. Cetrulo, D.F.C. Ferreira, R.C. Marques, T.F. Malheiros, “Water utilities performance analysis in developing countries: On an adequate model for universal access”, Journal of Environmental Management, vol.268, 110662, 2020.
• [13]. C. Van den Berg, A. Danilenko. “The IBNET Water Supply and Sanitation Performance Blue Book: The International Benchmarking Network for Water and Sanitation Utilities Databook”. World Bank Publications; Illustrated edition (December 23, 2010). pp. 172.
• [14]. “AWWA Utility Benchmarking: Performance Management for Water and Wastewater 2019”. American Water Works Association, pp.136, 2019.
• [15]. “Data Book of Southeast Asian Water Utilities 2005”. Asian Development Bank. pp. 149, 2007.
• [16]. “Büyükşehir Su ve Kanalizasyon İdareleri arasında MUKAYESELİ DEĞERLENDİRME ÇALIŞMASI”. Türkiye Su Enstitüsü. 40s. 2019.