Investigating Adeacy of Open Green Spaces in The Current And Implementary Development Plan of Cigli Dististrict in Izmir Province

Yıl 2023, Cilt: 11 Sayı: 1, 264 - 275, 31.01.2023

İzzet Yüksek , Yeşim Esen

https://doi.org/10.29130/dubited.1067200

Cited By: 4

Öz

In Turkey, parallel with industrialization, especially in metropolitan cities, the population is increasing rapidly with migration from rural areas to metropolitan regions. Increase in population has opened a road to unplanned urbanisation. Unplanned urbanisation negativelty affects the life conditions of city dwellers. One of the most important needs of the city dwellers’ is open-green spaces. Open-green spaces are the locations that positively affect the individuals life quality and make cities more livable in many respects. City dwellers can meet the many needs in open-green spaces like socialization, exercise and fresh air. The inadequacy of these spaces may divert city dwellers to rural areas far from them meet their green space needs. The current study aims to investigate adequacy of open-green spaces in 1/1000 scaled implementary development plan in case of Cigli district in Izmir province. In this context, the total size of open-green space and the size and rates per capita, green area parcel sizes were compared with the current open-green space data. In the result of the study; the size of open-green spaces per capita in the district has been determined, the values of open-green spaces are insufficient within the framework of international standards and suggestions for solution offered.

Anahtar Kelimeler

Active Green Spaces, İzmir, Cigli

İzmir İli, Çiğli İlçesinin Mevcut ve İmar Uygulama Planındaki Açık Yeşil Alan Yeterliliğinin İrdelenmesi

Öz

Ülkemizde, özellikle büyükşehirlerde sanayileşmeye paralel olarak, kırsal alandan kentlere göçle beraber kentsel nüfus hızla artmıştır ve artmaya devam etmektedir. Nüfus artışı beraberinde düzensiz kentleşmeyi de getirmiştir. Plansız kentleşme, kentlilerin ihtiyacı olan asgari şartların sağlamasını olumsuz etkilemektedir. Bu ihtiyaçlardan biri de açık – yeşil alanlardır. Açık-yeşil alanlar; halkın yaşam kalitesini olumlu yönde etkileyen ve kentleri pek çok açıdan daha yaşanabilir kılan, halkın sosyalleşme, spor ve temiz hava gibi ihtiyaçlarını karşılayabildikleri yerlerdir. Bu alanların yetersiz olması kent sakinlerinin yeşil alan ihtiyaçlarını kendilerine daha uzak, kırsal alanlardan karşılamasına neden olabilmektedir. Bu çalışmada İzmir ili, Çiğli ilçesi örneğinde 1/1000 ölçekli uygulama imar planı üzerinden, açık-yeşil alanların yeterliliği analiz edilecektir. Bu bağlamda, toplam açık yeşil alan miktarı ve kişi başına düşen miktar ve oranları, yeşil alan parsel büyüklükleri mevcut açık-yeşil alan verileriyle karşılaştırılarak incelenmiştir. Çalışmanın sonucunda; ilçede kişi başına düşen açık-yeşil alan miktarı belirlenmiş, açık-yeşil alanların nitelik değerlerinin uluslararası standartlar çerçevesinde yetersiz olduğu tespit edilmiş ve çözüm önerileri geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Açık-yeşil alanlar, İzmir, Çiğli, Active Green Spaces, Cigli

Kaynakça

• [1] Özdamar, U., “Açık-Yeşil Alanların Kullanımlarının İmar Planlarındaki Dağılımları ve Uygulama Sorunları-Bursa Osmangazi Örneği”, Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir, Türkiye, 2006.
• [2] 3194 Sayılı İmar Kanunu ve İlgili Yönetmelikler, Bayındırlık ve İskân Bakanlığı Teknik Araştırma ve Uygulama Genel Müdürlüğü, Ankara, Türkiye: Anonim, 2000.
• [3] Önder, S. ve Polat, A.T., “Kentsel Açık-Yeşil Alanların Kent Yaşamındaki Yeri”, Kentsel Peyzaj Alanlarının Oluşumu ve Bakım Esasları Semineri, Konya, 2012.
• [4] Gül, A. ve Küçük, V., “Kentsel Açık-Yeşil Alanlar ve Isparta Kenti Örneğinde İrdelenmesi” Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, c. A, s.2, ss. 27-48, 2001.
• [5] Etli, B., “Edirne ili merkez ilçe yeşil alan sisteminin peyzaj mimarlığı ilkeleri yönünden irdelenmesi”, Trakya Üniversitesi Bilimsel Araştırmalar Dergisi, c. 3, s. 1, ss. 47-59, 2002.
• [6] Önen, E., “Kentsel Açık-Yeşil Alan Stratejilerinin Belirlenmesi: Güzelbahçe (İzmir) İlçesi Örneği”, Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı, Ege Üniversitesi, İzmir, Türkiye, 2015.
• [7] Erbatmaz, E., “İzmir İli Gaziemir İlçesi Mevcut Alan Kullanım Kararları ve Açık Yeşil Alanların Saptanması Üzerine Bir Araştırma”, Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı, Ege Üniversitesi, İzmir, Türkiye, 1999.
• [8] Tosun, E., “Tekirdağ İli Çorlu İlçesi Açık ve Yeşil Alanların Saptanması Üzerine Bir Araştırma”, Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Trakya Üniversitesi, Tekirdağ, Türkiye, 2007.
• [9] Yıldızcı, A.C., “Kentsel Yeşil Alanlar”, Yüksek Lisans Ders Notları, İstanbul, 1987.
• [10] Yapı Yolları Kanunu, T.C. Resmi Gazete, Sayı:2433, 21.06.1933.
• [11] İmar Kanunu, T.C. Resmi Gazete, Sayı:9359, 16.07.1956.
• [12] Metropoliten Alan Nazım Planı, 1975.
• [13] 3194 Sayılı İmar Kanunu, T.C. Resmi Gazete, Sayı:18916, 1985.
• [14] Doygun, H. ve İlter, AA., “Kahramanmaraş Kentinde Mevcut ve Önerilen Açık-yeşil Alan Yeterliliğinin İncelenmesi”, Ekoloji Dergisi, s. 17, s. 65, ss. 21-27, 2007.
• [15] Demir, Z., Kırkık Aydemir, P., Önem, H., “Kentsel Yeşil Alanların Düzce Akçakoca Örneğinde Ulaşabilirlik Bakımından İrdelenmesi”, Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, s. 3, ss. 272-282, 2015.
• [16] 3194 Sayılı İmar Kanunu, T.C. Resmi Gazete, Sayı:23804, 1999.
• [17] Çebi, T. Ve Demir, Z., “Düzce İli Kalıcı Konutlar Bölgesindeki Spor Alanlarının Yeterliliğinin İrdelenmesi”, Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, s. 8, ss. 485-498, 2020.
• [18] Tümer, S., Rekreasyon Alan ve Tesisleri Ölçütleri, Ankara, Türkiye: T.T.B. Planlama Dairesi Yayınları Başkanlığı, Ankara, 1976.
• [19] Yıldızcı, A. C., “Kentsel Yeşil Alan Planlaması ve İstanbul Örneği”, Doçentlik Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul, 1982.
• [20] Aksoy, Y., “İstanbul Kenti Yeşil Alan Durumunun İrdelenmesi”, Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul (yayımlanmamış), 2001.
• [21] Kesim, G. A., Demir, Z., Kutay, E., Örnekçi, S. ve Yerli, Ö., “Yeni düzce yerleşiminde bir parkın fonksiyonel açıdan irdelenmesi”, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Ormancılık Dergisi, s. 2, s. 1, ss. 11-27, 2006.
• [22] Özkan, M. B., Kentsel Rekreasyon Alan Planlaması Ders Kitabı, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü, İzmir, Türkiye, 2001, 79 s.
• [23] Ergin, Ş. “Kentsel Açık-Yeşil Alan Donanımının Niceliksel Değerlendirilmesine Yönelik Matematiksel Bir Model Önerisi”, D.E.Ü. M.M.F. M.M.F./ŞBP, s. 187, İzmir, 1989.
• [24] Altunkasa, M.F., “Adana'nın Kentsel Gelişim Süreci ve Yeşil Alanlar”, Adana Kent Konseyi Çevre Çalışma Grubu Bireysel Raporu, Adana, Türkiye, 2004.
• [25] Burgess J, Harrison C.M., Limb M, “People, parks and the urban green: a study of popular meanings and values for open spaces in the city”, Urban Studies, vol. 25, pp. 455-473, 1988.
• [26] Coles R.W, “Bussey S.C., Urban forest landscapes in the UK - progressing the social agenda”, Landscape and Urban Planning, vol. 52, pp. 181-188, 2000.
• [27] Grahn P, Stigsdotter U.A., “Landscape planning and stress”, Urban Forestry and Urban Greening,vol. 2, pp. 1-18, 2003.
• [28] Karadağ, A.A., Gültekin, Y.S., Mutlu, S., “Açık ve Yeşil Alanların Konut Seçimine Etkisinin Belirlenmesi Temelinde Bir Ölçek Geliştirme Çalışması”, Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, s. 7, ss. 223-238, 2019.