Bir Perakendeciye İletilen E-Ticaret Sipariş Kargo Atamalarında Kombinatoryal Optimizasyon ve Sezgisel Metot Karşılaştırması

Yıl 2024, Cilt: 12 Sayı: 2, 1101 - 1113, 29.04.2024

Batuhan Kocaoğlu , Didem Civelek

https://doi.org/10.29130/dubited.1238224

Öz

Çoklu rekabet ve pandemi sürecinin getirdiği yeni normalleşme süreci ile birlikte çok kanallı çevrimiçi satış hacmi hızla büyümekte çevrimiçi ve mobil alışverişler daha çok tercih edilir hale gelmektedir. Bu çalışmada online olarak iletilen siparişlerin, müşterilere ulaştırma aşamasında kullanılan kargo firmalarına atanması konusu ele alınmıştır. Çalışma kapsamında minimum maliyetle siparişlerin uygun kargo firmalarına atanması için ilk aşamada bir kombinatoryal optimizasyon modeli geliştirilmiştir. İkinci aşamada ise sezgisel bir algoritma olan aç gözlü algoritma (Greedy) ile modelleme yapılmıştır. Bu iki çözüme ilişkin sonuçlar maliyet ve süre bazında incelenmiştir. Sonuç olarak; 1) Sabit lokasyon sayısı ve gelen sipariş sayısının artırılması senaryosunda optimizasyon modeli ve sezgisel algoritma saniyeler seviyesinde çözüm üretmiş, optimizasyon sonuçları sezgisel algoritma sonuçlarına göre maliyet iyileştirmesinde %3 ile %5,6 arasında daha iyi sonuçlar üretmiştir. 2) Sipariş ve lokasyon sayısının aynı anda değiştirilmesi örnekleminde ise sipariş sayısı ve lokasyon arttıkça optimizasyon algoritmasının çözüm süreleri uzamış, optimizasyon sonuçları sezgisel algoritma sonuçlarına göre maliyet iyileştirmesinde %9 ile %12 arasında daha iyi sonuçlar üretmiştir.

Anahtar Kelimeler

Açgözlü Algoritma, Kombinatoryal Optimizasyon, Atama Problemleri, Sezgisel Algoritma

Kaynakça

• [1] Statista, 2021. Küresel Perakende E-Ticaret Pazar Büyüklüğü 2014–2023|Statista. [Çevrimiçi]. Erişim: https://www.statista.com/statistics/379046/worldwide-retail-e-commerce-sales.
• [2] eticaretsitesi, Kargo Anlaşması Nedir, Nasıl Yapılır? [Çevrimiçi]. Erişim: https://www.e-ticaretsitesi.com/kargo-anlasmasi-nedir-nasil-yapilir/.
• [3] M. Berberler, “Sırt Çantası Problem Türleri ve Uygulamaları”, Doktora tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ege Üniversitesi, Türkiye, 2009.
• [4] T. Över Özçelik ve G. Gündüz, "Sezgisel Algoritmaları Kullanarak Raf Optimizasyonu Çalışması ve Bir Yazılım Uygulaması", Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, sayı. 16, ss. 977-982, 2019.
• [5] S. Zhang, L. Fu, R. Chen, Y. Mei, “Optimizing the cargo location assignment of retail e-Commerce based on an artificial fish swarm algorithm”, Mathematical Problems in Engineering, 2020.
• [6] C. Dethlefs, Ostermeier, M., A. Hübner, “Rapid fulfillment of online orders in omnichannel grocery retailing”, EURO Journal on Transportation and Logistics, 100082, 2022.
• [7] Ö. Karsu, M. Azizoğlu, “An Exact Algorithm For The Minimum Squared Load Assignment Problem”, Computers and Operations Research, 106, p. 76-90, 2019.
• [8] K. Erten, (2021). “Uygunluk kısıtlı çok kaynaklı genelleştirilmiş atama problemi için bir tavlama benzetimi algoritması”, Yüksek Lisans tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Türkiye, 2021.
• [9] A. Holzapfel, H. Kuhn and M. G Sternbeck, “Product Allocation to Different Types of Distribution Center in Retail Logistics Networks”, European Journal of Operational Research, 264: 948-966, 2018.
• [10] F. Özçelik, T. Saraç, “Farklı Yeteneklere ve Önceliklere Sahip Ajanların ve Aynı Ajana Atanması Gereken İşlerin Olduğu Çok Kaynaklı Genelleştirilmiş Atama Problemi için Bir Hedef Programlama Modeli”, Gazi University Journal of Science Part C: Design and Technology, 5(1), 75-90, 2017.
• [11] S. Liu, L. He and Z. J. M. Shen, “Data-Driven Order Assignment for Last Mile Delivery”, SSRN Electronic Journal, 2018.
• [12] M. Cosmi, G. Oriolo, V. Piccialli and P. Ventura, “Assigning Orders to Couriers in Meal Delivery via Integer Programming”, 2022.
• [13] R. Khandelwal, A. Tiwari, M. Jain, R. Dube and A. Sachdeva, “A Study on the Application of Operations Research in Courier Service Industry”, International Journal of Environmental Economics, Commerce and Educational Management (ECEM), 9(12), 1-6, 2022.
• [14] V. R. B. Kurniawan and F. H. Puspitasari, “A Mathematical Model for Delivery Zone Groups Based on Courier Assignment Optimization: A Case Study in a Logistics Service Provider”, Spektrum Industri, 18(2), 183, 2020.
• [15] Z. Lou, W. Jie and S. Zhang, “Multi-objective optimization for order assignment in food delivery industry with human factor considerations”, Sustainability, 12(19), 7955, 2020.
• [16] G. Qu, D. Brown and N. Li, “Distributed greedy algorithm for multi-agent task assignment problem with submodular utility functions”, Automatica, 105, 206-215, 2019.
• [17] A. J. Dıaz and E. Fernández, “A tabu search heuristic for the generalized assignment problem”, European Journal of Operational Research, 132(1), 22-38, 2001.