Bu makale, Açıklanabilir Yapay Zeka (XAI) tekniklerinin entegrasyonu yoluyla Tekrarlı Öğrenme Kontrolü (ILC) sistemlerinin performansını ve yorumlanabilirliğini iyileştirmek için yeni bir yaklaşım sunmaktadır. ILC, robotik, süreç kontrolü ve trafik yönetimi dahil olmak üzere çeşitli alanlarda kullanılan güçlü bir yöntemdir ve burada sistem çıktısındaki hataları en aza indirmek için geçmiş performansa dayalı olarak kontrol girdilerini tekrarlı olarak iyileştirir. Ancak, geleneksel ILC yöntemleri genellikle "kara kutular" olarak çalışır ve kullanıcıların karar alma sürecini anlamasını zorlaştırır. Bu zorluğun üstesinden gelmek için, algoritmanın davranışına ilişkin şeffaf ve yorumlanabilir içgörüler sağlamak üzere XAI'yi, özellikle SHapley Eklemeli Açıklamaları (SHAP) ILC çerçevesine dahil ediyoruz. Çalışma, ILC'nin evrimini ayrıntılı olarak açıklayarak, öngörücü optimal kontrol ve uyarlanabilir şemalar gibi önemli gelişmeleri vurgulayarak başlıyor ve ardından XAI'yi ILC'ye entegre etme metodolojisine geçiyor. Entegre sistem, robotik kol yörünge takibi ve trafik akışı yönetimi senaryolarına odaklanarak kapsamlı simülasyonlar yoluyla değerlendirildi. Sonuçlar, XAI ile geliştirilmiş ILC'nin yalnızca hızlı yakınsama ve yüksek kontrol doğruluğu elde etmekle kalmayıp aynı zamanda harici bozulmalar karşısında sağlamlığını da koruduğunu göstermektedir. SHAP analizleri, orantılı kazanç (Kp) ve türev kazancı (Kd) gibi parametrelerin sistem performansını yönlendirmede kritik olduğunu ve detaylı görselleştirmelerin sistem iyileştirmesi için eyleme geçirilebilir içgörüler sağladığını ortaya koymuştur. Kontrol hassasiyeti için kritik bir istatistik, kök ortalama kare hatasıydı (RMSE). RMSE, robotik kol durumunda 0,02 radyana kadar düşürüldü ve bu, amaçlanan rotanın son derece hassas bir şekilde izlendiğini göstermektedir. Karşılaştırıldığında, ILC algoritması, trafik yönetimi senaryosunda ideal trafik yoğunluğunu önceden belirlenmiş sınırlar içinde etkili bir şekilde korudu ve bunun sonucunda temel kontrol önlemleriyle karşılaştırıldığında tıkanıklıkta %40'lık bir azalma sağlandı. Sistem modeline değişiklikler, dış bozulmalar ve sensör gürültüsü eklenerek ILC algoritmasının dayanıklılığı incelendi. Algoritma, bu bozulmalar karşısında yüksek derecede kararlılık ve doğruluk gösterdi. Örneğin, robotik kol durumunda, sensör okumalarına gürültü eklemek algoritmanın performansı üzerinde ihmal edilebilir bir etkiye sahipti ve RMSE'yi %5'ten daha az artırdı. XAI'nin ILC'ye bu şekilde entegre edilmesi, özellikle güvenlik açısından kritik uygulamalarda hem yüksek performans hem de şeffaflık sunarak kontrol sistemi tasarımındaki önemli bir boşluğu giderir. Bulgular, gelecekteki araştırmaların ek XAI tekniklerini araştırarak ve entegre sistemi daha karmaşık, gerçek dünya senaryolarına uygulayarak bu yaklaşımı daha da geliştirebileceğini göstermektedir.
Kontrol Sistemi Tekrarlı Öğrenme Yapay Zeka Açıklanabilir Yapay Zeka
This paper presents a novel approach to improving the performance and interpretability of Iterative Learning Control (ILC) systems through the integration of Explainable Artificial Intelligence (XAI) techniques. ILC is a powerful method used across various domains, including robotics, process control, and traffic management, where it iteratively refines control inputs based on past performance to minimize errors in system output. However, traditional ILC methods often operate as "black boxes," making it difficult for users to understand the decision-making process. To address this challenge, we incorporate XAI, specifically SHapley Additive exPlanations (SHAP), into the ILC framework to provide transparent and interpretable insights into the algorithm's behavior. The study begins by detailing the evolution of ILC, highlighting key advancements such as predictive optimal control and adaptive schemes, and then transitions into the methodology for integrating XAI into ILC. The integrated system was evaluated through extensive simulations, focusing on robotic arm trajectory tracking and traffic flow management scenarios. Results indicate that the XAI-enhanced ILC not only achieved rapid convergence and high control accuracy but also maintained robustness in the face of external disturbances. SHAP analyses revealed that parameters such as the proportional gain (Kp) and derivative gain (Kd) were critical in driving system performance, with detailed visualizations providing actionable insights for system refinement. A crucial metric for control precision was the root mean square error (RMSE), which was reduced to as low as 0.02 radians in the robotic arm case, indicating extremely precise tracking of the intended route. Similarly, the ILC algorithm effectively maintained the ideal traffic density within the predetermined bounds in the traffic management scenario, resulting in a 40% reduction in congestion compared to baseline control measures. The resilience of the ILC algorithm was also examined by introducing changes to the system model, external disturbances, and sensor noise. The algorithm demonstrated a high degree of stability and accuracy in the face of these disruptions. For instance, in the robotic arm case, adding noise to the sensor readings had a negligible effect on the algorithm's performance, increasing the RMSE by less than 5%. This integration of XAI into ILC addresses a significant gap in control system design by offering both high performance and transparency, particularly in safety critical applications. The findings suggest that future research could further enhance this approach by exploring additional XAI techniques and applying the integrated system to more complex, real-world scenarios.
Birincil Dil | İngilizce |
---|---|
Konular | Makine Öğrenmesi Algoritmaları, Kontrol Mühendisliği, Mekatronik ve Robotik (Diğer) |
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 23 Ekim 2024 |
Gönderilme Tarihi | 30 Ağustos 2024 |
Kabul Tarihi | 23 Eylül 2024 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 Cilt: 12 Sayı: 4 |