TÜRKİYE’DE STANDART OLUŞTURULMASI SÜRECİNE İLİŞKİN BİR DEĞERLENDİRME: KÜMİ FRS ÖRNEĞİ

Yıl 2023, , 567 - 597, 30.11.2023

Nurettin Özdemir , Elçin Dalkılıç

https://doi.org/10.53092/duiibfd.1314156

Öz

Finansal raporlamaya yönelik standart oluşturma çalışmaları, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de hızlı bir şekilde devam etmektedir. 2011 yılından itibaren Türkiye’de standart oluşturulmasına yönelik çalışmalar Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK) tarafından yürütülmektedir. Kurum, işletmeler tarafından sunulan finansal tabloların gerçeğe uygun, ihtiyaca uygun ve karşılaştırılabilir olmasını sağlamak amacıyla AB Direktifi, farklı ülkelerdeki raporlama çerçeveleri ve Türkiye’de daha önce uygulanmış muhasebe düzenlemelerinden yararlanarak standart oluşturmaya yönelik çalışmalar yapmaktadır. Aynı zamanda akademisyenlerin, ilgili kurum ve kuruluş uzmanlarının, meslek örgütlerinin ve özel sektör temsilcilerinin de katılımıyla oluşturulan çalışma grubuyla faaliyetlerini sürdürmektedir. Çalışma grubu ile yapılan toplantılar sonucunda hazırlanan taslak metni internet sitesinde yayımlayan KGK, kamu kurum ve kuruluşları ile kamuoyunun görüşleri doğrultusunda gerekli inceleme ve değerlendirmeleri yaparak standardın nihai halini tamamlamaktadır. Standartların kaliteli bir şekilde hazırlanması amacıyla standart oluşturma sürecinde paydaşlarının görüş ve önerilerine önem veren ve geri dönütler çerçevesinde standartları hazırlayan KGK, AB Direktifinde yer alan “Önce Küçükleri Düşün” yaklaşımı çerçevesinde Küçük ve Mikro İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardını (KÜMİ FRS) hazırlamıştır. Paydaşlardan gelen geri dönütler doğrultusunda taslak metnin yayımlanmasından yaklaşık 3,5 yıl sonra 16 Ocak 2023 tarihinde yürürlüğe giren ve finansal raporlama sürecinin son halkası olan KÜMİ FRS 2022 Sürümü, taslak metin ile bazı konularda hüküm farklılıklarını da beraberinde getirmiştir. Bu çalışmada, KÜMİ FRS’nin hazırlanma süreci esas alınarak Türkiye’de standart oluşturma sürecine ilişkin bir değerlendirme yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Standart Oluşturma Süreci, KÜMİ FRS 2022 Sürümü, Finansal Raporlama Çerçeveleri, KÜMİ FRS Taslağı

AN ASSESSMENT OF THE STANDAD SETTING PROCESS IN TURKEY: THE CASE OF KUMI FRS

Öz

Efforts to set standards for financial reporting are continuing rapidly in our country as in the rest of the world. Since 2011, work on standard setting in Turkey has been carried out by the Public Oversight, Accounting and Auditing Standards Authority (KGK). In order to ensure that the financial statements presented by the entities are fair, appropriate and comparable, the Agency is working to set standards by utilizing the EU Directive, reporting frameworks in different countries and accounting regulations previously applied in Turkey. It also continues its activities with a working group formed with the participation of academics, experts from relevant institutions and organizations, professional organizations and private sector representatives. KGK publishes the draft text prepared as a result of the meetings held with the working group on its website and finalizes the final version of the standard by making the necessary reviews and evaluations in line with the opinions of public institutions and organizations and the public. KGK, which attaches importance to the opinions and suggestions of its stakeholders during the standard setting process in order to prepare standards in a quality manner and prepares the standards within the framework of feedback, prepared the Financial Reporting Standard for Small and Micro Enterprises (KUMI FRS) within the framework of the "Think Small First" approach in the EU Directive. In line with the feedback received from stakeholders, the KUMI FRS 2022 Edition, which entered into force on January 16, 2023, approximately 3.5 years after the publication of the draft text in line with the feedback received from stakeholders, and which is the last link in the financial reporting process, has brought some differences in provisions with the draft text. In this study, an assessment of the standard setting process in Turkey has been made based on the preparation process of the KUMI FRS.

Anahtar Kelimeler

Standard Setting Process, Draft KUMI FRS, KUMI FRS 2022 Edition, Financial Reporting Frameworks

Kaynakça

• 163 sıra nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (1985). T.C. Resmî Gazete, Sayı: 18648. Erişim: https://www.alomaliye.com/2000/01/27/vergi-usul-kanunu-genel-tebligi-sira-no163-vuk-163/, Erişim Tarihi: 04.04.2023.
• 213 sayılı Vergi Usul Kanunu. (1961). T.C. Resmî Gazete, Sayı: 10703. Erişim: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.4.213.pdf, Erişim Tarihi: 04.04.2023.
• 238 sıra nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (1995). T.C. Resmî Gazete, Sayı: 22218. Erişim: https://www.alomaliye.com/1995/03/02/vergi-usul-kanunu-genel-tebligi-sira-no-238-vuk-238/, Erişim Tarihi: 04.04.2023.
• 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu. (2011). T.C. Resmî Gazete, Sayı: 27846. Erişim: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.6102.pdf, Erişim Tarihi: 04.04.2023.
• Akbulut, E., & Can, M. E. (2020). Küçük ve mikro işletmeler için finansal raporlama standardı (KÜMİ FRS) taslağı hakkında. Muhasebe Enstitüsü Dergisi-Journal of Accounting Institute, 63, 85-93. doi: https://doi.org/doi.org/10.26650/MED.692261
• Arzova, S. B., & Şahin, B. Ş. (2021). TFRS/ TMS, BOBİ FRS, KÜMİ FRS ve Faizsiz Finans Muhasebe Standartları Kapsamında Geçeğe Uygun Değer Kavramı. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 43 (1), 21-41. doi: 10.14780/muiibd.960261
• Gökçen, G., Öztürk, E., & Güleç, Ö. F. (2019). KÜMİ FRS Seti Taslağı, BOBİ FRS Seti ve Tam Set TMS/TFRS’nin Temel Konular Açısından Karşılaştırılması. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4 (3), 413-430. doi: https://doi.org/10.29106/fesa.616662
• Gücenme Gençoğlu, Ü. & Ertan, Y. (2012). Muhasebe Kalitesini Etkileyen Faktörler ve Türkiye’deki Durum. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (53), 1-24. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/mufad/issue/35632/396089
• Gücenme Gençoğlu, Ü. (2020). Küçük ve Mikro İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardı Taslağı’nın BOBİ FRS ve Vergi Uygulamalarımız ile Karşılaştırılması ve Genel Değerlendirme. Business and Economics Research Journal, 11(1), 187-199. doi: 10.20409/berj.2020.244
• Hazine ve Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı), Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği, Sıra No: 544, (30 Aralık 2022), T.C. Resmî Gazete, Sayı: 32059 (2. Mükerrer), Erişim: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2022/12/20221230M2-15-1.pdf, Erişim Tarihi: 01.04.2023.
• International Financial Reporting Standards (IFRS), (2023). How we set IFRS Standards, Erişim: https://www.ifrs.org/issued-standards/list-of-standards/, Erişim: https://www.ifrs.org/about-us/how-we-set-ifrs-standards/, Erişim Tarihi: 08.06.2023.
• Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu Başkanlığı, Küçük ve Mikro İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardı 2022 Sürümü. Erişim: https://www.kgk.gov.tr, Erişim Tarihi: 12.03.2023.
• Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu Başkanlığı, Küçük ve Mikro İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardı Taslağı. Erişim: https://www.kgk.gov.tr, Erişim Tarihi: 12.03.2023.
• Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu Başkanlığı, Küçük ve Mikro İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardı 2022 Sürümü İçin Duyuru Metni. Erişim: https://www.kgk.gov.tr, Erişim Tarihi: 12.03.2023.
• Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu Başkanlığı, Küçük ve Mikro İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardı Taslağı İçin Duyuru Metni. Erişim: https://www.kgk.gov.tr, Erişim Tarihi: 12.03.2023.
• Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu Başkanlığı, Küçük ve Mikro İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardının 2022 Sürümünün Yayımlanmasına İlişkin Kurul Kararı. Erişim: https://www.kgk.gov.tr, Erişim Tarihi: 12.03.2023.
• Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu Başkanlığı, Büyük ve Orta Boy İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardına İlişkin Modüller, Modül 19 Karşılıklar, Şarta Bağlı Yükümlülükler ve Şarta Bağlı Varlıklar. Erişim: https://www.kgk.gov.tr, Erişim Tarihi: 06.06.2023.
• Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu Başkanlığı, Küçük ve Mikro İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardının Taslak Metnine İlişkin Görüş Talep Edilen Özel Hususlar. Erişim: https://www.kgk.gov.tr, Erişim Tarihi: 12.03.2023.
• Karabulut, M., & Tektüfekçi, F. (2023). Küçük ve Mikro İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardı (KÜMİ FRS) Taslağı ile KÜMİ FRS (2022 Sürümü) İncelemesi: KÜMİ FRS Taslağı Üzerine İzmir İli Muhasebe Meslek Mensubunun Algı ve Farkındalık Düzeyini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Ida Academia Muhasebe ve Maliye Dergisi, 6 (1), 43-66. doi: 10.52059/idaacmmd.1239774
• Kaya, Y., & Utku, M. (2021). Stoklara İlişkin Hükümlerin KÜMİ FRS Kapsamında İncelenmesi ve Türkiye’deki Mevcut Uygulama ve Standartların Karşılaştırılması. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (91), 1-16. doi: 10.25095/mufad.881460
• Kıymetli Şen, İ., & Özbirecikli, M. (2020). KÜMİ FRS’nin İş Dünyasına Sağlayabileceği Yararlar: BOBİ FRS, TMS/TFRS ve Mevcut Muhasebe Sistemi ile Mukayeseli Bir İnceleme. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 22 (Özel Sayı), 1-19. doi: https://doi.org/10.31460/mbdd.641657
• Kocamaz, H. (2014). Uluslararası Muhasebe Standartlarının Dünyada ve Türkiye’de Oluşum ve Gelişim Süreci. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2 (2), 105-120. Retrieved from http://iibfdergisi.ksu.edu.tr/tr/pub/issue/10265/125905
• Özdemir, N., Hacıhasanoğlu, T. & Dalkılıç, E. (2023). Küçük ve Mikro İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardı ile Büyük ve Orta Boy İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardının Genel Bir Karşılaştırması. Hacıhasanoğlu, T. ve İğde, M. (eds.), Güncel Gelişmeler Ekseninde Muhasebe ve Denetim. Özgür Yayınları. doi: https://doi.org/10.58830/ozgur.pub77.c325