SAĞLIK ÇALIŞANLARINDA MANTAR YÖNETİM ALGISI: SİSTEMATİK BİR LİTERATÜR TARAMASI

Yıl 2024, , 573 - 587, 30.11.2024

Sait Söyler

https://doi.org/10.53092/duiibfd.1399326

Öz

Bu çalışmanın amacı sağlık kurumlarında mantar yönetim yaklaşımının ele alındığı araştırmaların sistematik olarak incelenmesidir. Araştırmanın yürütülmesinde PRISMA raporlama kuralları ve akış diyagramı kullanılmıştır. Araştırmaların taranmasında ulusal ve uluslararası tanınırlığı yüksek olan altı veri tabanından faydalanılmıştır. Tarama “mushroom management” OR (YA DA) “mantar yönetim” anahtar kelimeleri ile gerçekleştirilmiş, herhangi bir dil veya süre sınırlaması konulmamıştır. Elde edilen tüm araştırmalar başlık ve özet, ardından da tam metin incelemesine ve STROBE bildirimine göre kalite değerlendirmesine tabi tutulmuş, süreç sonunda beş araştırma çalışmaya dahil edilmiştir. Elde edilen bulgular mantar yönetim yaklaşımının yönetim literatüründe oldukça yeni bir kavram olarak ön plana çıktığını, araştırmaların özellikle son yıllarda yoğunlaştığını ve sağlık sektöründe gerçekleştirilen araştırmaların oldukça az sayıda olduğunu göstermektedir. Ayrıca mantar yönetim yaklaşımının olumsuz bir takım örgütsel sonuçlarla ilişkili olduğu ortaya konulmuştur. Bu çerçevede sağlık kurumlarında olumsuz örgütsel sonuçların önlenmesi için şeffaf bir yönetim anlayışının ve çalışanlara yönelik yeterli düzeyde ve sürekli bilgi akışının sağlanması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Mantar Yönetim, Sistematik Tarama, Sağlık Çalışanları, Yönetim, Sağlık Yönetimi

Etik Beyan

Sayın editör, bu çalışmada bilimsel araştırma ve yayın etiği kuralları ve ilkeleri gözetilmiştir. Araştırma bir sistematik tarama türü araştırma olması nedeniyle herhangi bir etik kurul onayına ihtiyaç yoktur. Bu durum derginin uygulamalarına uygun olarak beyan edilmiştir. Saygılarımla.

Destekleyen Kurum

-

Teşekkür

-

PERCEPTION OF MUSHROOM MANAGEMENT IN HEALTH WORKERS: A SYSTEMATIC LITERATURE REVIEW

Öz

The aim of this study was to systematically examine the studies on mushroom management approach in healthcare organizations. PRISMA statement and flow diagram were used to conduct the study. Six databases with high national and international recognition were used to search the studies. The search was conducted with the keywords "mushroom management" OR "mantar yönetim" and no language or time limitations were set. All retrieved studies were subjected to title and abstract review, followed by full text review, and quality assessment according to the STOBE statement. At the end of the process, five studies were included in the study. The findings show that the mushroom management approach has come to the forefront as a fairly new concept in the management literature, that research has intensified especially in recent years, and that there are very few studies conducted in the health sector. In addition, it has been revealed that the mushroom management approach is associated with a number of negative organizational outcomes. In conclusion, it is recommended that a transparent management approach and adequate and continuous information flow to employees should be provided in order to prevent negative organizational outcomes in health institutions.

Anahtar Kelimeler

Mushroom Management, Systematic Review, Health Workers, Management, Health Management

Kaynakça

• Akduru, H. E., & Arslantaş, C. (2021). Mantar yönetim yaklaşımının örgüte karşı sapkın davranışlara etkisi üzerine sektörlerarası bir araştırma. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 9(2), 67-84.
• Altındiş, S., & Ağca, V. (2011). Örgütsel bilgi paylaşımını engelleyen faktörler: sağlık sektöründe bir görgül araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26, 45-61.
• Aydın, H. (2023). Mantar yönetimi yaklaşımının sağlık çalışanlarının örgütsel sinizm düzeyine etkisi (Tez No. 812406) [Yüksek Lisans Tezi, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Baş, M. (2023). Sağlık çalışanlarının etik liderlik algısının bilgi paylaşımı üzerindeki etkisinde örgütsel iletişimin aracılık rolü. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 26(1), 29-48.
• Birincioğlu, N., & Tekin, E. (2018). A study on developing the mushroom management scale. Business and Economics Research Journal, 9(1), 169-185.
• Bozkır, A., & Fidan, A. (2021). Spor işletmelerinde mantar yönetim anlayışının çalışanların tükenmişlik düzeyleri üzerine etkisi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 4(3), 18-31.
• Bozkır, A., & Şakar, M. (2022). The mediation role of mushroom management in the effect of organizational trust on intention to leave in sports businesses. Pakistan Journal of Medical & Health Sciences, 16(02), 415-415.
• Çetin, O. I. (2021). Mantar yönetim algısının iş tatminine etkisinde yabancılaşmanın aracı rolü. OPUS International Journal of Society Researches, 17(33), 398-424.
• Demir, H., & Kılıç, T. (2023). The relationship of mushroom management and collective justice in health institutions. International Journal of Healthcare Management, DOI: 10.1080/20479700.2023.2255422
• Ergun, H. (2021). The effect of mushroom manager behavior on organizational charlatan and organizational loneliness. Journal of Education and Educational Development, 8(2), 359-378.
• Günaltay, M. M., Işıkçelik, F., & Durur, F. (2022). Araştırma görevlilerinde mantar yönetim ve örgütsel bağlılık ilişkisi: sağlık yönetimi alanında bir araştırma. Yükseköğretim Dergisi, 12(2), 307-319.
• Gündüz, S., & Özyer, K. (2022). Mantar yönetim tarzı ve örgütsel sessizlik ilişkisi: eğitim sektörü üzerine bir araştırma. The Journal of Social Sciences, 59(59), 324-338.
• Herman, R. E. (1997). The process of excelling: the practical how-to guide for managers and supervisors. Greensboro, NC: Oakhill Press Google Books.
• Kâhya, V., & Ceylan, E. (2019). İş performansını artırmada yeni bir yaklaşım: mantar yönetim. Uluslararası Sosyal ve Beşerî Bilimler Araştırma Dergisi, 6(45), 3773-3781.
• Kılıç, T., & Olgun, H. (2017). Mantar yönetim yaklaşımı. Örgütsel Davranış Araştırmaları Dergisi, 2(2), 106-113.
• Kidder, T. (1981). The soul of a new machine. New York: Avon Books.
• Mar, A. (2011, January 11). Mushroom management. Management Guide. https://management.simplicable.com/management/new/mushroom-management
• Mumcu, A., & Aras, M. (2021). The mediating role of the interactional justice on the effect of mushroom management on organizational cynicism. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 16(2), 300-316.
• Noon, M., & Heery, E. (2008). A dictionary of human resource management. 2nd ed., Oxford University Press.
• Özel, E. T., & Kalfaoğlu, S. (2023). Mantar yönetim yaklaşımı ile işe gömülmüşlük ilişkisi üzerine bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 50, 45-62.
• Öztürk, İ., & Aras, M. (2021). Mantar yönetim tarzı ve örgütsel dedikodunun bilgi paylaşımına etkisi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 22(2), 121-134.
• Page, M. J., McKenzie, J. E., Bossuyt, P. M., Boutron, I., Hoffmann, T. C., Mulrow, C. D., ... & Moher, D. (2021). The PRISMA 2020 statement: an updated guideline for reporting systematic reviews. International Journal of Surgery, 88, 105906.
• Şener, G., & Gündüzalp, S. (2020). The correlation between mushroom management approach and school leadership behavior of school administrators based on teacher perceptions. Journal of Organizational & Educational Leadership, 6(2), 1-19.
• Taş, Y. (2011). İş tatmini ve bilgi paylaşımı düzeyinin duygusal bağlılığa etkisi: kocaeli üniversitesi araştırma ve uygulama hastanesinde bir araştırma. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21, 117-131
• Taşlıyan, M., & Hırlak, B. (2016). Otantik liderlik, psikolojik sermaye, işten ayrılma niyeti ve çalışan performansı arasındaki ilişki: hemşireler üzerinde bir araştırma. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, 56, 92-115.
• Teki̇n, E., & Bi̇ri̇nci̇oğlu, N. (2019). Bilgi çağının odak noktası üniversitelerde mantar yönetimi. Journal of Academic Value Studies, 3(14), 22-29.
• Ulukapı Yılmaz, H. (2022). A new metaphor in the information age: mushroom management. Journal of Current Researches on Social Sciences, 12(1), 121-128.
• Ulun, C., Ötkan, C.Ç., & Çolakoğlu, T. (2022). Kamu spor teşkilatı çalışanlarına yönelik bir inceleme: mantar yönetimi ve örgütsel bağlılık ilişkisi. International Journal of Human Sciences, 19(2), 221-230.
• Von Elm, E., Altman, D. G., Egger, M., Pocock, S. J., Gøtzsche, P. C., & Vandenbroucke, J. P. (2007). The strengthening the reporting of observational studies in epidemiology (strobe) statement: guidelines for reporting observational studies. Lancet, 370(9596), 1453-7.
• Yalap, O., & Poyraz, Z. Y. (2023). Sağlık çalışanlarının mantar yönetim algılarının demografik özellikler açısından incelenmesi. Journal of Organizational Behavior Review, 5(1), 36-55.
• Yorgancioglu Tarcan, G., Erigüç, G., Kartal, N., Şeyma Koca, G., & Karahan, A. (2021). The effect of mushroom management style and perceived supervisor support on employee performance:‘an application with university hospital employees’. The International Journal of Health Planning and Management, 36(2), 532-544.