MEVSİMSEL DÜZELTME YÖNTEMLERİNİN HANEHALKI İŞGÜCÜ İSTATİSTİKLERİNE UYGULANMASI

Yıl 2011, Cilt: 1 Sayı: 2 - Yıl:2011 Sayı: 2, 40 - 56, 01.12.2011

Enes Ertad Uslu

Öz

Gözlenen birçok ekonomik zaman serisi gözlemlenemeyen trend, konjonktür, mevsimsel ve düzensiz
bileşenden oluşur. Bu bileşenlerden biri olan mevsimsellik, zaman serisinde bir yıllık süre içerisinde
aylık, yanm yıllık veya çeyrek dönemlik periyotlar halinde tekrar eden dalgalanmalar olarak tanımlanır
ve bu dalgalanmalar zaman serisini belirli bir zaman periyodundaki değişimlerin gerçek değişme olup
olmadıkları noktasında bozar. Bir zaman serisindeki var olan mevsimsellik, mevsimsel bileşenin tahmin
edilip seriden arındırılmasıyla giderilir.
Bu çalışmada Türkiye İstatistik Kurumunun yayınladığı Hanehalkı İşgücü İstatistikleri için en etkili
mevsimsel düzetme yöntemi tespit edilmeye çalışılmıştır. Sonuç olarak serilerin TRAMO/SEATS
yöntemi tarafından mevsimsel düzeltilmesine karar verilmiştir

Anahtar Kelimeler

Mevsimsellik, Mevsimsel Düzeltme, X-12-ARIMA, TRAMO/SEATS, HEGY Testi

THE A PPLIC A TIO N OF SE A SO N A L A D JU ST M E N T M ETH O D S TO H O U SE H O LD L A B O R FO RCE STATISTICS

Öz

Most of the observed time series are composed of unobserved trends, cycles, seasonal and irregular
components. Seasonality, as one of these components, is defined as repeated fluctuations that take place
monthly, half-yearly or quarterly periods within a year and these fluctuations noise the time series in point
of whether the changes in a certain time period is real or not. Therefore, the seasonality existing in time
series can be removed by prediction and extraction of seasonal component.
In this study, the seasonal structure of Household Labor Force Statistics (one of the most important
statistics produced by Turkish Statistical Institute) is determined; and the most widely used methods
TRAMO/SEATS and X-12-ARIMA is applied and results are compared.

Anahtar Kelimeler

Seasonality, Seasonal Adjustment, TRAMO/SEATS, X-12-ARIMA, HEGY test