TÜRKİYE’DE PASİF EMEK PİYASASI POLİTİKASI ARACI OLARAK KISA ÇALIŞMA UYGULAMASI

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 18, 203 - 224, 30.11.2019

İskender Gümüş , Muzaffer Koç

Öz

ÖZ

Bu çalışmada, kriz dönemlerinde devletin işsizliği azaltmak amacıyla bir
emek piyasası politikası olarak uyguladığı kısa çalışma uygulaması incelenmektedir. Bu yönüyle
kısa çalışma, çalışanın korunması temel anlayışının bir uzantısı olarak istihdam
güvencesinin ve çalışma hakkının tesis edilmesini sağlamaktadır. Çalışmada,
kısa çalışmanın emek piyasalarında yeniden yapılanma stratejileri içerisindeki
işlevi ve Türkiye’de kısa çalışma uygulamasının incelenmesi amaçlanmaktadır.
Kısa çalışma uygulamasına yönelik yasal düzenleme çeşitli boyutlarıyla ortaya
konularak, uygulamada ortaya çıkan sorunlar ve bu sorunlara yönelik bazı çözüm
önerileri geliştirilmektedir. Özellikle, son 10 yılda yaşanan ekonomik
krizlerde kısa çalışma uygulamasının işsizliğin sosyal maliyetlerini azaltmada
önemli bir pasif emek piyasası politikası olduğu ileri sürülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Ekonomik
kriz, işsizlik, kısa çalışma, emek piyasaları, pasif emek piyasası
politikaları.

Anahtar Kelimeler

ekonomik kriz, işsizlik, kısa çalışma, emek piyasaları, pasif emek piyasası politikaları

Kaynakça

• Abraham, K. G. ve Houseman, S. N. (2012). “Short-Time Compensation as a Tool to Mitigate Job Loss? Evidence on the U.S. Experience During the Recent Recession”, https://research.upjohn.org/cgi/viewcontent.cgi?article=1198&context=up_workingpapers (Erişim Tarihi: 06.03.2019).
• Akyiğit, E. (2004). Kısa Çalışma Türk Ağır Sanayii ve Hizmet Sektörü Kamu İşverenleri Sendikası (TÜHİS), Ağustos-Kasım. s. 1-35, http://www.tuhis.org.tr/upload/dergi/1348752326.pdf (Erişim Tarihi: 07.03.2019).
• Aydın, U. (2009). Kısa Çalışma Uygulaması ve Güncel Gelişmeler, MESS Sicil, 13, s. 29 – 40
• Aykaç, M. ve Güllü, G. (2006). "Avrupa'da İşsizlik ve Emek Piyasalarının Performansı", Stratejik Öngörü, 8, s. 34-46.
• Balleer, A., Gehrke, B., Lechthaler, W. ve Merkl, C. (2016). “Does short-time work save jobs? A business cycle analysis”, European Economic Review, 84, s. 99-122.
• Bayram, S. (2010). Kısa Çalışma Ödeneğinde Son Durum Lebib Yalkın Mevzuat Dergisi, Mart. Sayı:75
• Cahuc, P. ve Nevoux, S. (2017). Inefficient Short-Time Work, IZA DP No. 11010, http://ftp.iza.org/dp11010.pdf (Erişim Tarihi: 08.04.2019).
• Demir, F. ve Gerşil, G. (2008). Çalışma Hayatında Esneklik ve Türk Hukukunda Esnek Çalışma. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(2), s. 68-89.
• Görücü, İ. (2008). Türk Çalışma Hayatında Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği Uygulaması Hikmet Yurdu, 1 (2), s. 77-89
• Hekimler, A. (2015). Federal Almanya’da Kısa Çalışma Ödeneğine İlişkin Yasal Düzenlemelerin Genel Çerçevesi, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 68, s. 155-185,
• Hijzen, A. ve Martin, S. (2013). “The Role Of Short-Time Work Schemes During The Global Financial Crisis and Early Recovery: A Cross-Country Analysis”, IZA DP No: 7291, http://ftp.iza.org/dp7291.pdf (Erişim Tarihi: 04.03.2019).
• Hijzen, A. ve Venn, D. (2011). “The Role of Short-Time Work Schemes During the 2008-09 Recession“, OECD Social, Employment and Migration Working Papers No. 115. https://www.oecd-ilibrary.org/docserver/5kgkd0bbwvxp-en.pdf?expires=1562289025&id=id&accname=guest&checksum=65BDA736ABFFD9312BE6A3B1B8E82A43 (Erişim Tarihi: 07.04.2019).
• Kapar, R . (2011). “Aktif İşgücü Piyasası Politikaları” İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 55 (1), s. 341-371.
• Kayalı-Çetinkaya, T. (2014). Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği, Ankara Barosu Dergisi, 4, s. 414-474.
• Koçak, O. (2018). Kısa Çalışma Ödeneği (2018 – 2019), Çalışma Mevzuatı, 20 Ekim 2018, https://www.calismamevzuati.com/2018/10/kisa-calisma-odenegi/ (Erişim Tarihi: 07.04.2019).
• Kuzgun, İ. (2005). Türkiye’de Kısa Çalışma, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23 (2), s. 33-52.
• Küpeli, O. (2014). Kısa Çalışma Ödeneği Kapsamında İşyeri Analizi ve Türkiye İş Kurumu İçin Model Önerisi, Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü, Uzmanlık Tezi, Ankara.
• Mahiroğlu, A. ve Korkmaz, A. (2007). İşsizlikle Mücadelede Emek Piyasası Politikaları, Bursa: Ekin Yayınları.
• Makas, R. (2012). Bakanlar Kurulu'nca Üç Aydan Altı Aya Uzatılan Kısa Çalışma Dönemi Kıdem Tazminatı Hesabında Dikkate Alınır Mı? Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi (7)1-2, s.1-26.
• Martin, J. M. (2014). Activation and Active Labour Market Policiesin OECD Countries: Stylized Facts andEvidence on their Effectiveness, IZA Policy Paper No. 84, http://ftp.iza.org/pp84.pdf (Erişim Tarihi: 08.04.2019).
• Ocak, S. (2008). Türk İş Hukukunda Kısa Çalışma, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
• Özer, U. (2018). Güvenceli Esneklik Stratejisi ve Türkiye’de Uygulanabilirliği, Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Çalışma Ekonomisi Anabilim Dalı.
• Parlak, Z. (2011), Emek Piyasalarında Esneklik, Sarajevo: International University of Sarajevo Press.
• Seçkin, M. İ. (2013). Kriz Dönemlerinde Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği”, İstanbul Barosu Dergisi, (87)1, s. 128-155, İstanbul.
• Sonkaya, Ç. (2009). Fesih ve Ücret Ekseninde Kısa Çalışma, Lebib Yalkın Mevzuat Dergisi Şubat, 62.
• Tiryaki, H. (2019). Kısa Çalışma Ödeneği ve İşverenlerin Başvuru Yapması, Lebib Yalkın Mevzuat Dergisi, 181.
• Türcan -Özşuca, Ş. (2003). Esneklik ve Güvenlik İkileminde Türkiye Emek Piyasası, Ankara: İmaj Yayıncılık.
• Türkiye İş Kurumu (2019). İşsizlik Sigortası Fonu Bülteni Şubat 2019, https://media.iskur.gov.tr/25581/02_subat.pdf (Erişim Tarihi: 09.05.2019).
• Türkiye İş Kurumu (2019). Kısa Çalışma Ödeneği https://www.iskur.gov.tr/isveren/kisa-calisma-odenegi (Erişim Tarihi: 09.05.2019).
• Uğraş, B. (2014). İş Hukukunda Kısa Çalışma Kavramı ve Kısa Çalışma Ödeneğine Hak Kazanmanın Koşulları; Çalışma İlişkileri Dergisi, Ocak. (5)1, s. 49-68.
• Vroman, W. ve Brusentsev, V. (2009). “Short-Time Compensation as a Policy to Stabilize Employment.” https://www.urban.org/sites/default/files/publication/30751/411983-Short-Time-Compensation-as-a-Policy-to-Stabilize-Employment.PDF (Erişim Tarihi: 04.03.2019).
• Yüksel, F. (2018). Yapılan Son Düzenlemeler Sonrasında Kısa Çalışma Ödeneği ve Hesaplanması, Lebib Yalkın Mevzuat Dergisi, Aralık, 180.