İSLÂMÎ FİNANSAL ARAÇLARDAN OLAN SUKUK’LARIN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ

Yıl 2016, Cilt: 6 Sayı: 11, 242 - 259, 01.12.2016

Hakan Erkuş İbrahim Çenberlitaş

Öz

Bu çalışmanın amacı dünya ticaretinde yeni söz sahibi olmaya başlayan ve özellikle de İslam dünyasının ticari işlemlerinde kullanmayı tercih ettiği İslami finans araçlarının tanınmasını sağlamak ve bu finansal araçların muhasebe dilinde nasıl ifade edildiğini göstermektir. Söz konusu İslami finans araçlarından olan Sukuk’tan ve Sukuk türlerinden bahsedilmiştir. Sukuk’ların uluslararası muhasebe standartlarının dışına çıkmayacak şekilde muhasebeleştirilmesi yapılması amaçlanmıştır. Bundan dolayı da uluslararası finansal raporlama standartlarının 7’inci ve 9’uncu standardından da yararlanılarak söz konusu araçların muhasebe kayıtları yapılmıştır. Sonuç olarak da yeni bir konu olan Sukuk’ların eksik görülen yanlarından bahsedilmiş olup bu eksikliklerin nasıl ve ne şekilde giderilebileceğinin üzerinde durulmuştur

Anahtar Kelimeler

İslami Finans, Sukuk, Finansal Araçlar, TMS, TFRS

ACCOUNTING ‘SUKUKS’, ONE OF THE ISLAMIC FINANCIAL INSTRUMENTS

Öz

The purpose of this paper is to introduce the Islamic financial instruments which recently begin to have a voice in world trade and particularly Islamic world prefers to use it in financial trade and to show how these financial instruments are expressed in the accounting language. It is mentioned about “sukuk” one of Islamic financial instruments and types of it. It is aimed to recognition “sukuks” in the frame of international accounting standards. Therefore, these instruments’ accounting records were made by using 7th and 9th standards of international financial reporting standards. As a result, it is mentioned about a new issue sukuks’ shortcomings and focused on how and in what way these shortcomings can be eliminated

Anahtar Kelimeler

İslamic Finance, Sukuk, Financial Assets, IAS, IFRS

Kaynakça

• Aslan, H. (2012). Alternatif Bir Yatırım ve Finansman Aracı Olarak Sukuk: Yapısı, İşleyişi ve Türkiye Piyasası İçin Öneriler. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi).
• Bayındır, S. (2005), İslam Hukuku Penceresinden Faizsiz Bankacılık. İstanbul: Rağbet Yayınları.
• Büyükakın, F., & Önyılmaz, O. (2012), Faizsiz Finansman Bonosu Sukuk Ve Türkiye Uygulamaları. Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 3(7).
• Durmuş, A. (2010), Modern Bir Finansal Araç Olarak Sukuk ve Fıkhi Açıdan Tahlili. İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, 141-156.
• Eskici, M. M. (2007). Türkiye'de Katılım Bankacılığı Uygulaması Ve Katılım Bankalarının Müşteri Özellikleri. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi).
• Gökgöz, A. (2015), Kira Sertifikalarının (Sukukun) Muhasebeleştirilmesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi.
• Güngören, M. (2011). Katılım Bankalarında Menkul Kıymet İhracının (Seküritizasyon) Yapısal Farklılık Gösteren Piyasalarda Uyum Modellemesi: Sukuk Örneği. İstanbul: T.C. Kadir Has Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Basılmamış Doktora Tezi).
• Küçükçolak, N. (2008), Faizsiz Finansman Sertifikası Sukuk'un Türk Sermaye Piyasası Açısından Değerlendirilmesi. Finans, Politik & Ekonomik Yorumlar, 45(520).
• Örten, R., Kaval, H., & Karapınar, A. (2013). Türkiye Muhasebe - Finansal Raporlama Standartları Uygulama ve Yorumları. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Rımaz, M. (2014). İslami Finansal Araçların Muhasebeleştirilmesi ve Raporlanması. Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi).
• Safdari, A., K. Aghajani, F. Abdollahian (2013), “Türkiye'de Katılım Bankacılığın Etkileri”, 1st International Conference on New Directions in Business, Management, Finance and Economics. Famagusta, Northern Cyprus.
• Sevil, G. (2013), Sermaye Piyasaları ve Finansal Kurumlar. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi AÖF Yayınları.
• Tok, A. (2009). İslami Finans Çerçevesinde Sukuk (İslami Tahvil) Uygulamaları, Katılım Bankaları ve Türkiye Açısından Değerlendirme. Ankara: Sermaya Piyasası Kurulu Hukuk İşleri Dairesi (Yeterlilik Etüdü).
• Tunç, H. (2010), Katılım Bankacılığı Felsefesi Teorisi ve Türkiye Uygulamaları. İstanbul: Nesil Yayıncılık.
• Ulusever, T. (2009). Katılım Bankacılığının Türk Finans Sektörüne Getirdiği Yeniliklerve Açılımlar. Uluslararası 7. Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi. Yalova: Yalova Üniversitesi.
• Usmani, M. T. (1998), An İntroduction to İslamic Finance.
• Yakar, S., Kandır, S., & Önal, Y. (2013). Yeni Bir Finansman Aracı Olarak Sukuk-Kira Sertifikası ve Vergisel Boyutunun İncelenmesi. Bankacılar Dergisi(84), 72-94.
• Yılmaz, E. (2014, Ocak). Yeni Bir Finansal Araç Olarak Sukuk: Çeşitleri, Türkiye Uygulaması ve Vergilendirilmesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 81-100. İnternet Kaynakları
• KGK. (2015). TMS 32 Finansal Araçlar Sunum. 06. 06. 2015 tarihinde Kamu Gözetimi - Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu: http://www.kgk.gov.tr/content_detail-345-1055-tms-tfrs-2015- seti.html## adresinden alındı