A RESEARCH ON PERCEPTIONS ABOUT ISLAMIC ACCOUNTING OF ACCOUNTING PROFESSIONALS

Yıl 2022, Cilt: 12 Sayı: 24, 247 - 265, 28.11.2022

Nazan Güngör Karyağdı Ayşe Nur Buyruk Akbaba

https://doi.org/10.53092/duiibfd.1125197

Öz

Islamic Accounting is a form of accounting applied mostly by interest-free finance enterprises and participation banks which envisages that accounting practices are carried out in accordance with Islamic principles. Studies have been carried out in some countries regarding the concept of Islamic Accounting and these studies have been harmonized in Turkey, especially in terms of accounting standards. Interest-Free Financial Accounting Standards have been published and the terms of application have been announced by KGK. In the study, conceptual information about Islamic Accounting has discussed and a qualitative research has conducted on the perceptions of professional accountants. With this study, it is aimed to determine the general perception about whether the members of the accounting profession have sufficient level of knowledge about the concept of Islamic Accounting, what are the existing obstacles in the application of the concept of Islamic Accounting. This concept should be considered in order to apply more healthily it is aimed to present suggestions in order to guide professional organizations. For this purpose, conceptual information on the subject is included in the study and suggestions are presented according to the results obtained by conducting research in order to measure the perceptions of the members of the profession. As a result of the study, it has been concluded that it is mostly applied as interest-free banking transactions and it is not applied by members of the profession because there is no harmonization in accounting practices, there may be inadequacies in practice, which many increase the workload and complicate the transactions.

Anahtar Kelimeler

Accounting, İslamic Accounting, İslamic Professional

MUHASEBE MESLEK MENSUPLARININ İSLAMİ MUHASEBEYE İLİŞKİN ALGILARININ İNCELENMESİ

Öz

İslami Muhasebe, muhasebe uygulamalarının İslami esaslara uygun olarak yapılmasını öngören, daha çok faizsiz finans işletmeleri ve katılım bankaları tarafından uygulanan muhasebe biçimidir. İslami Muhasebe kavramıyla ilgili bazı ülkelerde çalışmalar yapılmış, Türkiye’de de özellikle muhasebe standartları açısından yapılan bu çalışmalar esas alınarak uyumlaştırılmıştır. Faizsiz Finans Muhasebe Standartları yayımlanmış ve uygulama şartları Kamu Gözetimi ve Denetimi Standartları Kurumu’ndan (KGK) tarafından açıklanmıştır. Çalışmada, İslami Muhasebe ile ilgili kavramsal bilgiler ele alınmış, muhasebe meslek mensuplarının algılarına yönelik nitel araştırma yapılmıştır. Yapılan bu çalışma ile muhasebe meslek mensuplarının, İslami Muhasebe kavramına ilişkin yeterli bilgi düzeyine sahip olup olmadıkları, İslami Muhasebe kavramının uygulanmasında mevcut engellerin neler olduğu bu kavramın daha sağlıklı uygulanabilmesi için nelere dikkat edilmesi gerektiğine dair genel algının belirlenmesi ve ulaşılan sonuca göre hem meslek mensuplarına hem de mesleki kuruluşlara yol gösterebilmek adına öneriler sunulması amaçlanmıştır. Bu amaçla çalışmada konuya ilişkin kavramsal bilgilere yer verilmiş, meslek mensuplarının algılarını ölçmek adına araştırma yapılarak elde edilen sonuca göre öneriler sunulmuştur. Çalışma sonucunda, daha çok faizsiz bankacılık işlemleri olarak uygulandığı ve muhasebe uygulamalarında uyumlaştırma olmadığı için meslek mensupları tarafından uygulanmadığı, uygulamada yetersizliklerin olabileceği bunun ise iş yükünü arttırabileceği, işlemleri zorlaştırabileceği gibi sonuçlara ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Muhasebe, İslami Muhasebe, Meslek Mensubu

Kaynakça

• KAYNAKÇA AAOIFI. (2015). Accounting, Auditing and Governence Standards. Baheyn : Accounting and Auditing Organization for Islamic Financial Institutions.
• Abdullah, S. (2018). Conventional and Islamic Perspective in Accounting Potential for Alternative Reporting Framework.
• International Journal of Economics and Management Engineering, 12(2), 21-92. https://doi.org/10.5281/zenodo.1315773
• Adam, A. (2015). Comparison of Islamic Financial Accounting with Convetional Financial Accounting. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), Samsun.
• Ağkan, F. (2018). AAOIFI Standartları ve Türkiye Katılım Bankalarında Uygulanabilirliği. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 235-345. https://doi.org/10.18506/anemon.349866
• Ahmed, A. (2012). Accounting in Islamic Perspective: A Timely Opportunity, A Timely Challenge. ASA University Review, 6(2), 11-31. Altundere Doğan, M. B. (2020). İslami Finans Okuryazarlığı ve Finansal Tercihlere Etkisi, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar Dergisi Cilt:14, Sayı: 1, 69-98. https://doi.org/10.46520/bddkdergisi.789957
• Aydoğmuş, T. (2019). Murabaha İşlemlerinin TRFS ve İslami Finansal Kuruluşlar Muhasebe Standartları Kapsamında Değerlendirilmesi : Albaraka Türk Örneği . Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi).
• Baydoun, N. (2018). Principles of Islamic Accounting. Singapore: Wiley Publication.
• Ersoy, M., Çatıkkaş , Ö., & Batmaz , A. (2018). İslami Muhasebenin Geleneksel Muhasebe ile Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi. Uluslararası İslam Ekonomisi ve Finansı Araştırmaları Dergisi, 4(1), 95-109. https://doi.org/10.25272/j.2149-8407.2018.4.1.06
• Hameed, S. (2016). 02 02, 2022 tarihinde Islamic Accounting.: http://www.iium.edu.my/iaw/shahuls%20writings/accounting%20for%20the%20new%20mille adresinden alındı
• Karim, A. (2001). International Accounting Harmonization, Banking Regulation and Islamic Banks. The International Journal of Accounting(36), 169-193. https://doi.org/10.1016/S0020-7063(01)00093-0
• KGK.(2022). https://www.kgk.gov.tr/DynamicContentDetail/9201/Faizsiz-Finans-Muhasebe-Standartlar%C4%B1-(FFMS) adresinden alındı. Erişim tarihi: 07.02.2022
• MASB. (2009). Financial Reporting from an Islamic Perspective. Draft Statement of Principles: https://kantakji.com/media/3081/v129.pdf adresinden alındı.
• Nobes, C. (1998). Towards a General Model of the Reasons for International Differences in Financial Reporting. Abacus, 34, 162-187. https://doi.org/10.1111/1467-6281.00028
• Rimaz, M. (2014). İslami Finansal Araçların Muhasebeleştirilmesi ve Raporlanması,. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), Ankara .
• Sezgin, R., & Özyaşar , H. (2016). Afro-Avrasya Ülkelerinde İslami Muhasebe ve Kültürel Paradigmasının Spesifik Özellikleri. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi(Özel Sayı ), 511-527. https://dergipark.org.tr/tr/pub/dpusbe/issue/27228/342397
• Şahin vd. (2019). Nitel Araştırma Dersinin Lisansüstü Öğrenciler ve Öğretim Elemanlarınca Bütüncül Olarak Değerlendirilmesi, Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi ENAD, 7 (4), 1408-1429. https://doi.org/10.14689/issn.2148-2624.1.7c.4s.5m
• Trokic, A. (2015). Islamic Accounting; History, Development and Prospects. EJIF - European Journal of Islamic Finance, 1-5. https://www.ojs.unito.it/index.php/EJIF
• Yardımcıoğlu, M. (2016). İcare (Finansal Kiralama) İşlemlerinin İslami Muhasebe Standartları Çerçevesinde İncelenmesi. Journal of Social And Humanities Sciences Research (JSHSR), 3(4), 224-233. https://doi.org/10.26450/jshsr.31
• Yatbaz, A. (2015). Faizsiz Finansal Kuruluşlarda Zekât, Zekât Fonu ve Zekât Muhasebesi. Uluslararası İslam Ekonomisi ve Finansı Araştırmaları Dergisi,, 1(2), 113-139. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/303991
• Yatbaz, A., & Çatıkkaş, Ö. (2019). İslami Muhasebe Standartlarının Türkiye’deki Katılım Bankalarında Uygulanabilirliği:. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(4), 3358-3373. https://doi.org/10.20491/isarder.2019.814
• Yıldız, M. (2020). Bireylerin İslami Finans Okuryazarlık Düzeyi ve Katılım Bankası Tercihi: Türkiye Değerlendirmesi, Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi Cilt5, Sayı4, 730-744. https://dergipark.org.tr/tr/pub/fesa/issue/58998/801508