AVRUPA’DAKİ AŞIRI SAĞIN MÜLTECİ SÖYLEMİ: İSVEÇ ÖRNEĞİ

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 27, 315 - 335, 31.05.2024

Bekir Halhalli

https://doi.org/10.53092/duiibfd.1310489

Öz

11 Eylül 2022 tarihli seçimlerde İsveç Demokratları (Sverigedemokraterna), aşırı sağın en büyük kazananlarından biri olarak belirmiş, ve İsveç’in istisnacılığını sonlandırmıştır. Oyların %20.5’ini alan İsveç Demokratları, Avrupa’da yabancı ve göçmen düşmanlığı platformunda büyük kazanımlar elde eden son aşırı sağ parti olarak yerini almıştır. İsveç Demokratları, son on yıl içerisinde İsveç'in siyasi manzarasını, hükümetin oluşumunu, siyasi gündemi ve karar alma mekanizmalarını önemli ölçüde etkilemiştir. Bu çalışma, göç ve mülteci kabulünün Avrupa’daki popülist aşırı sağ partilere ve politikacılara verilen desteğin üzerindeki etkisini incelemektedir. Avrupa'da artan göç, aşırı sağ partilere artan destekle ilişkilendirilmiştir. Jimmie Åkesson liderliğindeki aşırı sağ İsveç Demokratları Partisi’nin seçim başarıları, genel olarak Avrupa’da ve özellikle İsveç’teki artan mülteci akışlarıyla ilişkilendirilmiştir. Bu çalışma, İsveçlilerin İsveç Demokratlarına neden destek verdiklerini ve bu durumun onların göç algılarıyla olan ilişkisini incelemekte ve içgörüler sunmaktadır. Aşırı sağ literatür taramasının sonuçları, en laik, liberal ve refah seviyesi yüksek Avrupa ülkelerinden biri olarak bilinen İsveç’te, İsveç Demokrat Partisi’nin mülteci sorununu nasıl bir avantaja dönüştürdüğünü ileri sürmektedir.
Nitel araştırma yaklaşımına sahip bu çalışma yorumsamacı geleneğe dayanmaktadır. Bununla birlikte çalışmanın konusu itibarıyla göç ve göçmen dönemlerinde yükselen aşırı sağın seçim analizleri gibi hususların tespiti noktasında nicel verilerden de yararlanılmıştır. Ayrıca, göçmenler ve aşırı sağ partiler arasındaki ilişkiyi iredelemek amacıyla resmi istatistiklerin yanı sıra uluslararası kuruluşların ve sivil toplum örgütlerinin verilerinden istifade edilmiş, ilgili literatürdeki ikincil kaynaklardan da yararlanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Avrupa, Aşırı Sağ, Mülteci, İsveç Demokratları, İsveç

REFUGEE DISCOURSE OF THE FAR RIGHT IN EUROPE: THE CASE OF SWEDEN

Öz

Sweden Democrats (Sverigedemokratern) ended Swedish exceptionalism when they emerged as one of the biggest winners of the far right in the election on September 11, 2022. Sweden Democrats, who received 20.5 percent of the votes, took its place as the last far-right party to make big gains in the platform of xenophobia and anti-immigration in Europe. Sweden Democrats have dramatically changed Sweden's political landscape, government formation, political agenda and decision-making over the past decade.
This study examines the discourse on the effects of immigration and refugee acceptance on support for populist far-right parties and politicians in Europe. Increasing immigration in Europe has been associated with increased support for far-right parties. The far-right Sweden Democrats Party, led by Jimmie Åkesson, has been associated with electoral successes in Europe in general and with increasing refugee arrivals in Sweden in particular. This study offers insight into why Swedes join the Sweden Democrats and their connection to their perceptions of immigration. As a result of the far-right literature review in Europe, it is argued that the advantage of the Sweden Democrat party over refugees in Sweden, which is known as one of the most secular, liberal and prosperous countries in Europe.
This study adopts a qualitative research approach rooted in the hermeneutic tradition. Additionally, owing to the study's subject matter, quantitative data were employed to explore issues such as immigration and electoral analyses of the far right during immigrant periods. To investigate the relationship between immigrants and far-right parties, data from international organizations, non-governmental organizations, official statistics, and relevant literature were utilized as primary and secondary sources.

Anahtar Kelimeler

Europe, Far Right, Refugee, Sweden Democrats (Sverigedemokratern), Sweden

Kaynakça

• Altuntaş, A. (2018). İsveç'te aşırı sağcı liderden başörtüsü açıklaması, Anadolu Ajansı, https://www.aa.com.tr/tr/dunya/isvecte-asiri-sagci-liderden-basortusu-aciklamasi/1059208
• Anti-Defamation League, (2021). Extreme right, radical right, far right. Center on Extremism, https://www.adl.org/resources/glossary-terms/extreme-right-radical-right-far-right
• Avcu, T. (2020). Avrupa’da aşırı sağ’ın yükselişinin göç politikalarına etkileri: Hollanda örneği, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9 (1), 235-247. https://doi.org/10.33206/mjss.511123
• BBC. (2018). Sweden Democrats tap into immigration fears, https://www.bbc.com/news/world-europe-29202793
• Carter, E. (2005). The extreme right in Western Europe: success or failure? Manchester University Press.
• Civil Rights Defenders (2022), The Tidö agreement review, https://crd.org/2022/12/16/our-review-of-the-tido-agreement-tidoavtalet/
• Çolakoğlu, E. (2019). Avrupa’da mülteciler, yükselen aşırı sağ ve seçim süreçleri. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 33(3), 933-962.
• Çöpoğlu, O. M. (2017). Avrupa’da yükselen popülist aşırı sağ partiler: özgürlükler ee uluslar avrupası (ENF) grubu üzerine bir inceleme, Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 1-17. https://doi.org/10.20860/ijoses.331142
• Dal Bó, E., Finan, F., Folke, O., Persson, T., & Rickne, J. (2018). Economic losers and political winners: Sweden’s radical right. Department of Political Science, 2(5), 2. https://www.bde.es/f/webpi/SES/seminars/2019/Fich/sie20191009.pdf
• Eren, S. (2017). Güç kazanan sağcı popülist söylemlerin nedenleri ve etkileri: Fransa ve Hollanda örneği. İktisadi Kalkınma Vakfı, 1-14. https://www.ikv.org.tr/images/files/ikv_degerlendirme-198.pdf
• Goodwin, M. (2022). Are we witnessing the return of fascism? Rak Höger, https://www.enrakhoger.se/p/are-we-seeing-the-return-of-fascism#details
• Göze, A. (2011). Siyasal düşünceler ve yönetimler, Beta Yayıncılık.
• Halhalli, B. (2022). Avrupa aşırı sağı ve büyük ikame teorisi (great replacement). Euro politika , (16) , 43-52.
• Hellström, A., & Nilsson, T. (2010). We are the good guys: ideological positioning of the nationalist party Sverigedemokraterna in contemporary Swedish politics. Ethnicities, 10(1), 55–76. doi.org/10.1177/1468796809354214
• Hilliard, R., L. & M., C. Keith (1999). Waves of rancor: tuning in the radical right, M. E. Sharpe, Inc.
• Inglehart, R., F. (2016). Trump, Brexit, and the rise of populism: economic have-nots and cultural backlash. Harvard kennedy school faculty research working paper series, 16-26
• İsveç Demokratları'nın bir sonraki görev döneminde İsveç siyaseti üzerindeki etkisi için odak programı. (2022). İsveç demokratlarının parti manifestosu, https://sd.se/wp-content/uploads/2022/07/sverigedemokraternas-valplattform-2022-april.pdf
• İşcan, İ. H. & Çakır, M. (2019). Türkiye’deki sığınmacı ve mültecilerin Türk işgücü piyasasına etkisi: bir saha araştırması, Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 19 (43), 177-2.
• Janssen, C. (2023). The far-right Sweden democrats and the construction of the Muslim other, e-international relations, https://www.e-ir.info/2023/01/26/the-far-right-sweden-democrats-and-the-construction-of-the-muslim-other/
• Jens, R. (2006). From tax populism to ethnic nationalism: radical right-wing populism in Sweden. Berghahn Books Publishing
• Karataş, İ. (2019). Avrupa’da popülist partilerin yükselişi; Hollanda’da PVV örneği, Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 28-42. doi.org/10.31592/aeusbed.479219
• Kaya, A. (2017). Avrupa'da popülist sağın yükselişi: çeşitlilik ve birlik içerisinde kaybolmak, Cohere Kritik Arşiv, 1-25.
• Martinsson, J. (2018), Sweden demokrats: an anti-immigration vote, The fondation pour l’innovation politique, https://www.fondapol.org/en/study/sweden-democrats-an-anti-immigration/
• Mudde, C. (1996). The paradox of the anti-party party: insights from the extreme right. Party Politics, 2(2), 265–276.
• Mudde, C. (2011). Who's afraid of the European radical right?, Dissent, 7-11.
• Muis, J., & Immerzeel, T. (2016). Causes and consequences of the rise of populist radical right parties and movements in Europe. Current Sociology, 65(6), 909–930.
• Nezirevic, L. (2022). Swedish far-right party launches anti-immigration policy, Anadolu Agency, https://www.aa.com.tr/en/europe/swedish-far-right-party-launches-anti-immigration-policy/2673823
• Öner, S. (2014). Avrupa’da yükselen aşırı sağ, yeni öteki’ler ve Türkiye’nin AB üyeliği, Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, 163-184. doi.org/10.1501/Avraras_0000000205
• Öztan, E. (2018). Göçmenlerin entegrasyonunda eeğişen modeller: çokkültürlü cennet’ten çokkkültürlü drama’ya: Hollanda ve göçmenleri, içinde, (Der) S. G., Ihlamur- Öner ve N. A., Öner, Küreselleşme Çağında Göç (ss.161-181), İletişim Yayınları.
• Öner, S. (2021). Brexit ve Avrupa’da popülist radikal sağın yükselişi, Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, 20, 95-118. https://doi.org/10.32450/aacd.978784
• Parties and Elections in Europe. (2023). http://www.parties-and-elections.eu/countries.html
• Rush, G. B. (1963). Toward a Definition of the Extreme Right, The Pacific Sociological Review. 6 (2), 64-73.
• Rydgren, J., & Van der Meiden, S. (2018). The radical right and the end of Swedish exceptionalism. European Political Science, 18(3), 439–455. doi.org/10.1057/s41304-018-0159-6
• Sedergren, S. (2019). Swedish migration politics: have the the Sweden democrats taken over the political agenda? (5-2019), (Master Thesis, The Graduate Center ofCity University of New York). CUNY Academic Works, https://academicworks.cuny.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=4191&context=gc_etds
• Sepli, M. (2022). Avrupa’da aşırı sağ partilerin yükselişi: İtalya’da Kuzey Ligi örneği (1991-2020), (Yüksek Lisans Tezi, İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, https://acikerisim.ikcu.edu.tr/yayinaea/10510463_6405e501e55ea.pdf
• Sverigedemokraterna, (2014). Sverigedemokraternas principprogram 2011.
• Sverigedemokraterna, (2018). Valplattform. Sverigedemokraternas valplattform.
• Taş, M. (1999). Avrupa'da ırkçılık. İmge Kitabevi.
• Tomson, L., D. (2020). The rise of Sweden democrats: Islam, populism and the end of Swedish exceptionalism, Brookings Project Report, https://www.brookings.edu/research/the-rise-of-sweden-democrats-and-the-end-of-swedish-exceptionalism/
• Uzunçayır, C. (2014). Göçmen karşıtlığından İslamofobiye Avrupa aşırı sağı, Siyasal Bilimler Dergisi. 2 (2), 131-147. DOI: 10.14782/sbd.201439377
• Vural, H. S. (2005). Avrupa'da radikal sağın yükselişi, İletişim Yayınları.
• Yıldırım, Y. (2018). Polonyada popülist sağın yükselişi PiS örneği, 5th International Congress on Political, Economic and Social Studies (ICPESS), 131-136. Niğde, Türkiye.
• Yılmaz, F. ve Kutlay, M. (2011). Avrupa’yı bekleyen tehlike: aşırı sağın yükselişi, Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu, USAK Analiz No: 11.