İŞLETMELERDE İNOVASYON ÇALIŞMALARININ KURUMSAL İTİBAR ALGISINA ETKİSİ

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 27, 282 - 314, 31.05.2024

Ümit Kacır , Feriştah Sönmez

https://doi.org/10.53092/duiibfd.1400680

Öz

Günümüz dünyasında işletmeler yoğun rekabet ortamında güçlü kalabilmek amacıyla yeniliklere uyum sağlama çabası içerisindedirler. Piyasa koşullarında mücadele edebilmek amacıyla inovasyon faaliyetlerine yönelmek işletmeler tarafından çok fazla tercih edilmektedir. İşletmeler inovatif çalışmalar yürütürken, paydaşları nezdindeki itibarlarını korumaya da özen göstermektedirler. Bu çalışmanın amacı, işletmelerde yürütülen inovasyon faaliyetlerinin, işletmelerin kurumsal itibarlarına etkisini incelemektir. Bu doğrultuda, Aydın ili içerisinde faaliyet gösteren ihracat işletmelerinin orta ve üst düzey yöneticileriyle yüz yüze anket uygulaması gerçekleştirilmiştir. Anket uygulaması ile elde edilen verilere araştırma hipotezleri doğrultusunda T- Testi, ANOVA, korelasyon ve regresyon analizleri uygulanmıştır. Ek olarak, çalışmada anket yöntemiyle elde edilen verilerin bulgularını desteklemek amacıyla yine Aydın ili içerisinde faaliyet gösteren bir ihracat işletmesinin orta ve üst düzey yöneticileriyle yarı yapılandırılmış mülakat tekniği uygulanmıştır. Yapılan analizlerin bulgularına göre, inovasyon çalışmalarının işletmelerin kurumsal itibarlarını çeşitli boyutlar temelinde etkilediği sonucuna varılmıştır. Ayrıca inovasyon faaliyetleri ile kurumsal itibar arasında pozitif yönlü bir ilişkinin olduğu saptanmıştır. Ek olarak, yarı yapılandırılmış mülakat tekniği olan nitel araştırma tekniğinin bulgularının nicel yöntem bulgularını destekler nitelikte olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

İnovasyon, Kurumsal İtibar, İhracat İşletmeleri, Orta ve Üst Düzey Yöneticiler

THE EFFECT OF INNOVATION ACTIVITIES IN BUSINESSES ON CORPORATE REPUTATION

Öz

In today's world, corporations are trying to adapt the innovations in order to stay strong in a fierce competitive environment. To cope with market conditions, it is highly preferred to go towards innovation activities by corporations. Corporations also pay attention to protect their reputation among their stakeholders while they carry out their innovation studies. The purpose of this study is to examine the effect of innovation studies carried out in corporations on their corporate reputation. In this regard, a face-to-face survey was conducted with middle and senior level managers of export corporations operating in Aydın. T-Test, ANOVA, correlation and regression analyzes were applied to the data obtained through the survey relevant with the research hypotheses. In addition, a semi-structured interview technique was also applied to middle and senior managers of one of an export corporation in Aydın in order to support the findings of the data obtained through the survey method. According to the findings of the analyses, it was concluded that innovation activities effect the corporate reputation of corporations with different dimensions. Also, it was determined that there was a positive relationship between innovation activities and corporate reputation. Additionally, it was seen that findings of qualitative technique which was a semi-structured interview also supported the findings of quantitative method.

Anahtar Kelimeler

Innovation, Corporate Reputationi Export Corporations, Middle and Senior Managers

Kaynakça

• Acar, E. (2012). İtibar yönetimi. Karadeniz Kitap.
• Açıkgöz, A. (2012). Bilgi-teknoloji ve yenilik üretim stratejisi. Literatür Yayınları.
• Adegoke, O., Gerard B. & Andrew M. (2007). Innovation types and performance in growing UK SMEs. International Journal of Operations & Production Management, 27(7), 735-753. https://doi.org/10.1108/01443570710756974
• Akalın, Ş. H. (2007). Innovation, inovasyon: yenileşim. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi. S. 666, 483-486. 28.12.2020 tarihinde http://turkoloji.cukurova.edu.tr/DIL%20SORUNLARI/sukru_haluk_akalin_inovasyon_yenilesim.pdf adresinden alınmıştır.
• Akgöz, E. (2007). Kriz ortamında turizm işletmelerinin rekabet aracı olarak itibar yönetimi. Journal of Azerbaijani, (1), 158-180.
• Akmehmet, D. (2006). Kurumsal itibar yönetimi ve bir uygulama. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Akyalçın, E. (2015). İşletmelerde vizyon yönetimi ve eczacıbaşı yapı gereçleri vitra a. ş.'de bir uygulama. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Aslan, Ö., Boz, C., & Cerit, M. (2018). Sağlık inovasyonu üzerine kavramsal bir çerçeve ve sağlıkta dönüşüm programı. Social Sciences Studies Journal, 15(4) 786-798. doi: 10.5152/hsp.2019.576531
• Bakan, Ö. & Kalender, A. (2007). Halkla ilişkiler bağlamında kurumsal itibar ve sosyal sorumluluk. B. Arık, M. Şeker (Ed.), İletişim ve Ötesi, Tablet yayınları, Konya.
• Bozkurt, M. (2011). Kurumsal itibar yönetiminin müşteri değerlendirme sürecinde yansıması ve etkileri: konaklama işletmelerine yönelik bir uygulama. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Caning, M.C.M. & Edralin, D.M. (2019). Innovation practices of entrepinays from camarines sur. DLSU Business & Economics Review, 28(3), 80-90.
• Ceylan, U., & Karaman, S. (2017). Kurumsal itibar oluşturma sürecine müşteri şikâyet yönetimi, inovasyon ve öğrenmenin etkisi: seyahat acentaları üzerine bir araştırma. Uluslararası Global Turizm Araştırmaları Dergisi, 1(2), 85-106.
• Corkindale, D., & Belder, M. (2009). Corporate brand reputation and the adoption of innovations. Journal of Product & Brand Management 18(4), 242-250. https://doi.org/10.1108/10610420910972765
• Çakırkaya, M. (2017). Perakende sektöründe itibar yönetimi. Eğitim Yayınevi.
• Damanpour, F. (1996). Organizational complexity and innovation: developing and testing multiple contingency models. Management Science, 42(5), 693-716. https://doi.org/10.1287/mnsc.42.5.693
• Dilsiz, D. (2008). Marka imajı ve itibar yönetimi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Dörtok, A. (2004). Kurumsal itibarınızdan kaç sıfır atabilirsiniz? Rota Yayınları.
• Drucker P. F. (1985). Innovation and entrepreneurship. Harper&Row Publication.
• Ergenç, E. (2010). Kurumsal itibar yönetiminde liderliğin rolü üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış Doktora tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Fombrun, C.J. & Van Riel, C.B.M. (2004). Fame and fortune: how successful companies build winning reputations. Financial Times Prentice Hall.
• Ganzer, P. P., Chais, C. & Olea, P. M. (2017). Product, process, marketing and organizational ınnovation in ındustries of the flat knitting sector. RAI: Management and Innovation, 14(4). 321- 332. https://doi.org/10.1016/ j.rai.2017.07.002
• Garza-Reyes, J. A., Kumar, V., Martines-Covvarubias, J. L., & Lim, M. K., (2018). Managing ınnovation and operations in the 21st century. CRC Press Taylor Francis Group.
• Hargrave, T. J. & Van De Ven A. H. (2006). A collective action model of ınstitutional ınnovation. The Academy of Management Review, 31(4), 864-888. https://doi.org/10.5465/amr.2006.22527458
• İbiş, S. (2022). Gastronomi ve inovasyon ilişkisi üzerine kavramsal bir değerlendirme. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(2), 288-298.
• Javed, M., Ali, H. Y., Asrar-ul-Haq, M., Ali, M., & Kirmani, S. A. A. (2020). Responsible leadership and triple-bottom-line performance—do corporate reputation and innovation mediate this relationship? Leadership & Organization Development Journal, 41(4), 501-517. https:// doi.org/10.1108/LODJ-07-2019-0329
• Kotler, P. (1991). Principles of Marketing. Prentice Hall.
• Manohar, S., Mittal, A., & Marwah, S. (2020). Service innovation, corporate reputation and word-of-mouth in the banking sector: A test on multigroup-moderated mediation effect. Benchmarking: An International Journal, 27(1), 406-429. https://doi.org/10.1108/BIJ-05-2019-0217
• Mercanoğlu E., S. (2018). Perakende akaryakıt sektöründe şirket itibarı, şirkete güven ve marka memnuniyetinin markaya güven ve marka sadakatine etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hasan Kalyoncu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
• Mucuk, B., (2017). Sürdürülebilirlik raporları kapsamında kurumsal sosyal sorumluluğun finansal performans üzerine etkisi: BİST sürdürülebilirlik endeksinde bir araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Nevşehir.
• OECD & Avrupa Birliği (2005). Oslo Klavuzu, yenilik verilerinin toplanması ve yorumlanması için ilkeler, Üçüncü Baskı. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü Avrupa Birliği İstatistik Ofisi, Ankara. 23.11.2020 tarihinde https://www.tubitak.gov.tr/tubitak_content_files/BTYPD/kilavuzlar/Oslo_3_TR.pdf adresinden alınmıştır.
• Özcan, H., & Özgül, B. (2019). Yeşil pazarlama ve tüketicilerin yeşil ürün tercihlerini etkileyen faktörler. Türkiye Mesleki ve Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 1-18. https://doi.org/10.46236/jovosst.562230
• Öztürk, E. (2017). Rekabet Stratejileri ile İnovasyon Arasındaki İlişkide Kurumsal İtibarın Rolü: Otel İşletmeleri Üzerine Bir Araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal bilimler Enstitüsü, Sakarya
• Özüpek, M. N. (2013). Kurum imajı ve sosyal sorumluluk. Eğitim Yayınevi.
• Sakaryalı, A. M. D., (2014). İnovasyon ve risk sermayesi. Uludağ Üniversitesi Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 9(1), 184-188.
• Sarıkaya, M., (2019). Kurumsal itibar algısının çalışanın inovatif davranışı üzerindeki etkisinde teknoloji düzeyinin rolüne ilişkin bir araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Pamukkale üniversitesi sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
• Sattler, M. (2011). Excellence in ınnovation management: a meta-analytic review on the predictors of ınnovation performance. Springer Science & Business Media.
• Tiwari, R. (2007). The early phases of ınnovation: opportunities and challenges in public-private partnership. Asia Pacific Tech Monitor, 24(1), 59-63.
• Tonuz, Z., H., & Tez, H., Ö. (2016). Farklı paydaşların kurumsal itibarı değerlendirmelerindeki farklılığın sosyal ve finansal performans algılarıyla ilişkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (35).
• Tunçer, P. (2011). Örgütsel değişim ve liderlik. Sayıştay Dergisi, 80(1), 57-83.
• Uğurluoğlu, Ö., & Çelik, Y. (2009). Örgütlerde stratejik liderlik ve özellikleri. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 12(2), 121-156.
• Uzkurt, C. (2017). İnovasyon yönetimi ve yenilikçi örgüt kültürü. Beta Yayınevi.
• Volberda, H. W., Van Den Bosch, F. A. J. ve Heij, C.V. (2013). Management innovation: management as fertile ground for innovation. European Management Review, 10, 1–15. https://doi.org/10.1111/emre.12007
• Vural, Z. B. A., & Coşkun, G. (2011). Kurumsal sosyal sorumluluk ve etik. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 1(1), 61-87.
• Wan, D. Ong, C. H. & Lee, F. (2005). Determinants of firm innovation in singapore. Technovation, 25(3), 261- 268. https://doi.org/10.1016/S0166-4972(03)00096-8
• Yılmaz, H. (2015). Stratejik inovasyon yönteimi. Beta Yayınevi.
• Yiğit, S. (2015) İnovasyon rekabet gücü elde etmeyi daha da önemlisi bunu sürdürmeyi sağlar. Toprak İşveren Sendikası, 1-10.
• Yücel, L. (2021). Ürün farklılaştırma stratejisi ile inovasyon arasındaki ilişkide kurumsal itibarın rolü. Doktora tezi, Haliç Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Yücel, L., Becan, M., & Şimşek, H. (2022) Örgütsel psikolojik sermaye bağlamında inovasyon ile kurumsal itibar ilişkisi. Bitlis Eren Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Akademik İzdüşüm Dergisi, 7(2), 41-53.
• Zaghlol, D. S. (2023). Investigating the relationship between university social ınnovation and sustainable corporate reputation. Scientific Journal for Financial and Commercial Studies and Research, 4(2), 99-123.‎ doi: 10.21608/CFDJ.2023.289000