DİYARBAKIR VİLAYETİNDE TÜRK VE ERMENİ NÜFUS’A DAİR BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: Prof. Dr. Durmuş Ali Aslan Özel Sayısı, 14 - 24, 20.02.2023

Nizam Aşkar Ahmet Bakal

Öz

Mesrob K. Krikorian tarafından 1860-1908 yılları arasında Osmanlı Devleti’ne hizmet eden Ermeniler hakkında bir doktora tezi yapılmıştır. Bu tezde özellikle Türkiye’nin doğu vilayetleri ve bunlardan biri olan Diyarbakır’da yaşayan Ermeniler hakkında detaylı bilgiler verilmektedir. Demografik bilgiler üzerinde ısrarlı bir şekilde durulmakta ve Diyarbakır’da Ermenilerin Müslüman ve diğer milletlerden daha fazla olduğu ispat edilmeye çalışılmaktadır. Eserin devamında Ermenilerin günlük hayata, ticarete, sanayiye ve devlet kurumlarına yapmış oldukları katkılar ve sahip oldukları unvanlar üzerinde durulmakta ve bu unvanların Türkler tarafından genel olarak en düşük mertebelerde verildiği, kasıtlı bir şekilde ifade edilmektedir. Müellif bunu yaparken her vilayete ayırmış olduğu ana kısımlar ile son kertede ifade ettiği genel durumdaki bilileri ayrıştırmakta ve bu son kısımlarda okuyucuyu Türklerin aleyhine yönlendirici bir tavır sergilemektedir.
Bu makalede Mesrob K. Krikorian’ın eserinde izah edilmeye çalışılan gerçek dışı senaryoya karşı Türk tezlerini ortaya koyan delillere yer verilmekte ve eserin Türkler aleyhindeki asılsız suçlamaları çürütülmeye çalışılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Mesrob, Krikorian, Türk, Ermeni, Osmanlı, Türkiye

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yokf

Teşekkür

yok

Kaynakça

• Gürün, Kamuran (2001). Ermeni Dosyası, 5. Baskı, İstanbul.
• Kemal H. Karpat (1978). “Ottoman Population Refords and the Census of 1881/82-1893”, International Journal of Middle East Studies, Vol. IX, s. 258-274.
• Krikorian, Mesrob K. (1976). Armenians in The Service of The Ottoman Empire 1860-1908, Viyana.
• Küçük, Cevdet (1984). Osmanlı Diplomasisinde Ermeni Meselesinin Ortaya Çıkışı 1878- 1897, İstanbul.