SURİYE İÇ SAVAŞI VE SURİYE TÜRKMENLERİNİN GÖÇÜ

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 2, 88 - 111, 31.12.2023

Mehmet Yatmaz

https://doi.org/10.58853/dumad.1325094

Öz

18 Aralık 2010 tarihinde Tunus’ta başlayan protestolar Mısır, Cezayir, Yemen ve Ürdün’den sonra 2011 Mart ayında Suriye’ye taşındı. Domino etkisi ile Ortadoğu coğrafyasını kasıp kavuran ve adına “Arap Baharı” denilen bu protestolar kısa sürede dünyanın gündemi haline geldi. Suriye’de demokratik bir talep olarak başlayan sivil protestolar kısa süre içinde Suriye’nin geneline yayılarak iç savaşa dönüştü. Bu durum ülkede bir kaosa yol açtığı gibi Suriye’nin çevresinde başta Türkiye olmak üzere birçok ülkenin demografik yapısının şekillenmesine yol açacak bir hareketliliğin fitilini ateşledi. Bu süreç Suriye’de yaşayan birçok etnik ve dini grubu etkilediği gibi asırlardır bu coğrafyada yaşayan Türkmenlerin de sosyal, ekonomik ve toplumsal açıdan etkilenmesine yol açmıştır.
Suriye coğrafyasında asırlardır yaşayan ve bu tarihsel süreçte birçok sosyolojik problemler yaşayan Suriye Türkmenlerinin karşılaştıkları son büyük kitlesel hadiselerden birini Suriye İç Savaşı ve bunun sonucunda yaptıkları zorunlu göçler oluşturmaktadır. Bu çalışmada Suriye coğrafyasında yaşayan Türkmenlerin Suriye İç Savaşı sırasında maruz kaldıkları zorunlu göç olgusu incelenmiştir. Dolayısıyla Suriye Türkmenlerinin gerek göç sırasında ve gerekse de göç sonrası yerleştikleri mahallerde karşılaştıkları problemlere dair sorular bu çalışmada irdelenmesi gereken başlıca sorular arasında yer almıştır. Ayrıca Suriye Türkmenlerinin savaş sırasında ve göç sonrasında oluşturmuş oldukları siyasi faaliyetler ile uluslararası arenada varlıklarının korunması, temel hak ve hürriyetlerinin sağlanması adına gösterdikleri çabalar yine bu araştırmada cevaplandırılmaya çalışılan başlıca konular arasında yer almıştır. Netice itibariyle Suriye Türkmenlerinin günümüzde yaşadıkları problemler incelenirken bu problemlerin tarihsel arka planına da ışık tutulmaya gayret edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

SURİYE İÇ SAVAŞI, SURİYE TÜRKMENLERİ, HAFIZ ESAD, ARAP BAHARI, BEŞAR ESAD, ORTADOĞU

Kaynakça

• Acun, C., & Görücü, K. (2018). Suriye Krizinde Göz Ardı Edilen Aktör: Türkmenler. Ankara: Setav.
• Atalay, O. (2013). Suriye Direnişi. İstanbul: Yarın Yayınları. Ataman, M. (2012). Suriye'de İktidar Mücadelesi. Ankara: Setav.
• Aydın, A. (2016). Hafız Esad Döneminde Suriye Türkmenlerine Yönelik Araplaştırma Politikası. Route Educational and Social Science Journal (11), 28-40.
• Bademci, A. (2016). Suriye'de Türkmenler ve Bayır-Bucak. İstanbul: Ötüken Neşriyat.