Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

SOVYET HAKİMİYETİNİN İLK YILLARINDA AZERBAYCAN BASININDA TÜRKİYE KONUSU (KOMMUNİST QAZETESİ KAYNAQLARINA BİR BAKIŞ)

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 2, 49 - 60, 31.12.2024
https://doi.org/10.58853/dumad.1275217

Öz

Sovyet dönemi Azerbaycan basınında Türkiye konusu ciddi merak uyandıran konulardan biri olmuştur. Bu makalede Sovyet hâkimiyetinin ilk yıllarında, dönemin basın organlarında yayınlanmış makale ve haberlerde Türkçülüğe karşı kıskanç tavırlar olmasına rağmen Türkiye ve Türkçülük hakkında yazıların çok ve detaylı olması örneklerle doğrulanıyor. Ayrıca “Komünist” gazetesinin alfabe reformu gerçekleştirilmesinde Doğu ülkelerinin ve Türkoloji Kurultaylarının bilgi ve propaganda işinin önemli bir araç olması gösteriliyor. İlimler Akademisi’nin, edebi-kültürel kurumların daha kurulmadığı yıllarda yayın evleri millî güçleri etrafında toplayan manevi merkez rolünde olmuştur.

Ama unutmamalıyız ki, gazeteler bağlı oldukları ana kurumların siyasetini yürütmek için yaratılmıştı ve onun maddi desteği ile basılıyordu. Bununla birlikte gazeteler millî düşünceyi unutmamış, makalelerin çoğunda millî bakış açısını korumaya çalışmış ve devamlı bunun cezasını çekmiştir.

“Komünist” gazetesinde 1920’lerde yayınlanmış makaleler Türkiye-Sovyet dostluğuna, Türkiye ile ilişkilerin geleceğine güven duygusu oluşturuyordu. Maalesef sonraları bunun Türkiye’yi komünist yapmak için Sovyet hükümetinin iç ve dış siyasetinin bir parçası olduğu belli oldu. Tabii ki, bu plan gerçekleşmediğinde baskılar başladı ve bu gazeteleri de es geçmedi. Yazarlar takip edilmeye başlandı. “Komünist” gazetesindeki “milliyetçilik yuvası”nı dağıtmak için defalarca girişimlerde bulunulduğuna dair belgeler var.

Destekleyen Kurum

Baku Dövlət Universiteti

Proje Numarası

0000-0003-1970-182X

Teşekkür

TƏŞƏKKÜRLƏR

Kaynakça

  • Ахмедов Н. (2019), Турция в творчестве азербайджанских писателей: взгляд на источники 1960 – 1980 годов. Вестник Института социальных наук Университета Dokuz Eylül, 21(1), c.269-276.
  • Агамалиоглы, С.А. (1925). Ленин и Восток. Бакинский рабочий, 25 января г
  • Агамалиоглу, С. (1925). Что может дать нам тюркологический конгресс? Накануне тюркологического конгресса». Коммунист, 9 ноября.
  • Агамалиоглу, C. (1926). Поздравление с открытием 1-го тюркологического конгресса. Коммунист, 28 февраля.
  • Бартольд, В. (1925). По случаю тюркологического конгресса. Проведение конгресса в Баку. Коммунист, 9 ноября
  • Ханбудагов, A. (1924). По национальному вопросу. Коммунист, 7 апреля. c.3.
  • İsmail, H. (1921). Kardaş Hükumetin Sefiri. Açıq söz (Açıksöz) qezeti, 09 ekim, s.1.
  • Интервью с профессором Кёпрюлюзаде. «О важности тюркологических исследований в Турции и о ее работе.(1926). Коммунист, 25 февраля.
  • Kулиев, С. (1960). 40-летие I съезда народов Востока, Baku, Коммунист Азербайджана,№ 9, с.6 .
  • Гасанов, Г. (2015). Орган печати верно служивший национальным интересам Азербайджана и идеологии государственности, Xalq qəzeti, 10 август, с.5.
  • Габиббейли, И. (2016). Уроки 1-го тюркологического конгресса и современные призывы. Азербайджан, 13 ноября.
  • Магеррамов, Е.А., Магеррамли. А.Е. (2009). Из истории создания и развития «Xalq qəzeti» ("Коммунист"), к 90-летию издания. Баку: Elm və təhsil. стр. 88.
  • Мехди, Ф. (1982). Художественная публицистика. Баку: Маариф, стр. 289.
  • Нариманоглу,К.В. (2006). Слово о Бакинском тюркологическом конгрессе в 1926 году,
  • Новый тюркский алфавит и 1-й Бакинский тюркологический конгресс, Баку: Elm və təhsil. с.44.
  • Н.,Н. (1925). Организация конгресса тюркологов. О работе, которую будет проводить оргкомитет по проведению тюркологического конгресса. «Коммунист», 9 ноября,
  • Россия на Востоке, (1920). Коммунистический Интернационал, 1920, № 12, стр. 2259.
  • Рустамов, Т. (1994). Историческое зеркало реальности, Xalq qəzeti, 26 августа.
  • Чобанзаде, Б. (1925), «Туркологический конгресс. Газета «Коммунист» на повестке дня Тюркологического конгресса. Коммунист, 9 ноября.
  • Распоряжение Ильхам Алиевa о проведении 80-летии 1-го Тюркологического Конгресса, 10 ноября 2005 г. Xalq qəzeti. 2005-11 ноября.
  • Распоряжение Ильхама Алиева о проведении 90-летия 1-го Тюркологического конгресса 18 февраля 2016 г. Xalq qəzeti. 2016-19 февраля.
  • Йохсул. (1922). Коммунист, 3 марта, с.3.- (арабской графикой).
Toplam 22 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Namiq Ahmadov 0000-0003-1970-182X

Proje Numarası 0000-0003-1970-182X
Erken Görünüm Tarihi 26 Aralık 2024
Yayımlanma Tarihi 31 Aralık 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024 Cilt: 7 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Ahmadov, N. (2024). SOVYET HAKİMİYETİNİN İLK YILLARINDA AZERBAYCAN BASININDA TÜRKİYE KONUSU (KOMMUNİST QAZETESİ KAYNAQLARINA BİR BAKIŞ). Dünya Multidisipliner Araştırmalar Dergisi, 7(2), 49-60. https://doi.org/10.58853/dumad.1275217


ÖRNEK MAKALE ŞABLONU DÜMAD DÜNYA MULTİDİSİPLİNER ARAŞTIRMALAR DERGİSİ

Yukarıdaki örnek makaleyi bilgisayarınıza indirip, şablonunu kendi makalenize uyarlayabilirsiniz.

Telif Hakkı Devri Formu imzalanıp, (taratılıp veya resim jpg. vs olabilir) makale başvuru esnasında Dergi sistemine yüklenmelidir.