Seyhan Havzası aylık ortalama akım ve yağış verilerinin trend analizi

Yıl 2016, Cilt: 7 Sayı: 2, 319 - 327, 01.12.2016

N. Göksu Soydan Veysel Gümüş Oğuz Şimşek Reşit Gerger Berivan Ağun

Öz

Bu çalışmada, Türkiye’nin önemli su havzalarından biri olan Seyhan Havzası’nın yağış yapısının ve atmosferik
sirkülasyon değişiminin akım üzerindeki etkisi analiz edilmiştir. Seyhan havzasında yer alan iki farklı akım
gözlem istasyonundan elde edilen aylık ortalama akım değerlerinin ve iki farklı yağış gözlem istasyonundan
elde edilen aylık ortalama yağış değerlerinin trend analizi yapılmış ve anlamlı trend varlığının belirlenmesi
amaçlanmıştır. Trend varlığının belirlenmesinde, lineer olmayan Mann-Kendall ve Spearman’ın Rho testleri,
trend eğimlerinin belirlenmesinde Sen’in trend eğim metodu ve trend başlangıç yıllarının belirlenmesinde ise
Mann-Kendall sıra korelasyon testi kullanılmıştır. Çalışma sonucunda, ele alınan 17351 ve 17802 numaralı
meteoroloji gözlem istasyonlarına ait aylık toplam yağış değerlerinde trend belirlenmemiş olup, 1801 ve 1822
numaralı akım gözlem istasyonlarının aylık ortalama verilerinin beş ayında azalan yönde trend varlığı
görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Trend analizi, Mann-Kendall testi, Spearman’ın Rho Testi, Seyhan Havzası

Trend analysis of average monthly streamflow and rainfall at seyhan river basin

Öz

Trend analysis of hydrometeorological variables has
great concern in the recent past because of the
attention given to global climate change from the
scientific community. Trend analysis can help in
better understanding of the changing pattern of the
prominent climatic variables in a river basin.
Precipitation is a key component of the hydrologic
cycle and changes in its pattern would directly
influence the water resources of a region, as it affects
streamflows, soil moisture and groundwater
reserves
In this study, the effects of rainfall structure and
atmospheric circulation variability on streamflow in
the Seyhan River Basin is analyzed. Monthly mean
streamflow obtained from two different gauging
station and monthly rainfall data observed at the
precipitation station within the Seyhan River Basin
which is an important basin in Turkey are used to
determine the the trend analyses. In the determination
of streamflow and rainfall trends, non-linear MannKendall
and Spearman’s Rho tests are used. The
linear slopes of trends are calculated by a technique
proposed by Sen. The Mann–Kendall rank
correlation test is used to determine the years in
which trends begin. From the present analyses it is
found that among the studied stations there are
decreasing trends in monthly streamflow data in 1801
and 1822 stations for five months, and there are no
trend is found in monthly total precipitation data in
17351 and 17802 meteorological stations.

Anahtar Kelimeler

Trend analysis, Mann-Kendall test, Spearman Rho test, Seyhan River Basin