Kralkızı-Dicle sulama tünellerinin yapımında karşılaşılan sorunlar ve uygulanan çözümler

Yıl 2018, Cilt: 9 Sayı: 1, 301 - 312, 04.04.2018

Gürkan Erdal Mustafa Ayhan Deniz Aydın

Öz

Bu çalışmada, Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) projesi kapsamında bulunan Kralkızı-Dicle Cazibe Sulaması 4. Kısım içinde yer alan T1 ve T2 sulama tünellerinin yapımı incelenmiştir. Yapılan jeoteknik etüt çalışmalarının tünel ortamını yansıtmaması nedeniyle ilk olarak açılan T1 tünelinde; göçük, akma, taban kabarması, yanal kapanma problemleri yaşanmıştır. Bunun sonucunda bekleme süresi ve maliyet artışı olmuştur.

Çalışma kapsamında, tünel açımı esnasında elde edilen verilere de dayanılarak T1 tünelinde yaşanan problemlerin aşılmasında kullanılan yöntemler ve alınan önlemler ayrıntılı olarak açıklanmıştır. T1 tünelinde kazanılan deneyimden sonra açılan T2 tünelinde alınan önlemler sayesinde ilerleme hızı artmış, T1 tünelinde yaşanan sorunlar bertaraf edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Tünel, Deformasyon, Yanal baskı, Göçük, Su geliri

Kaynakça

• Doğruoğlu, M.T. 2009. Tbm Metodu İle Açılan İkiz Tünellerde Meydana Gelebilecek Deformasyonların Sonlu Elemanlar Metodu Ve Numerik Hesaplarla Tahmini. Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul, 26-27,36-47.
• Eren, M. 2014. İki Farklı Yöntemle (Natm-Tbm) İle Açılan Bir Tünelde Düşey Deformasyon/Deplasman’ların Belirlenmesi:M5 Metro Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yıldız Teknik Üniversitesi, 5-7.
• Kaya, B. 2010. İstanbul Metrosu, Şaft 10 Şantiyesi Anahat Tünellerinin Mühendislik Jeolojisi Özellikleri. Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Niğde Üniversitesi, Niğde, 23.
• Merritt. H.A, 1979 Yeraltı Kazılarında Jeolojik Sorunlar ve Araştırma Yöntemleri, Jeoloji Mühendisliği Dergisi, Ocak sayısı.
• Özbek, A. 2005. Yeraltı Kazılarında (Tünellerde) Yerdeğiştirme Vektörünün İzlenmesi ve Ayna İlerisindeki Ortamların Tahmini. İstanbul Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Yerbilimleri Dergisi, C. 18, İstanbul, sayfa 171.
• Polat, D. 2010 Natm Metodu Kullanılarak Tünel Tasarımı ve Modellenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul, 9,14-15.
• Seydanlıoğlu, A. 2009. Metro Tünellerinde Deformasyon Ölçmeleri 4.Levent – Ayazağa Metro Hattı Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul, 4-20.
• Şeker, Ö. 2008. Yeni Avusturya Tünel İnşa Yöntemi Prensiplerine Göre Tünel Kaplama Tasarımı. Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul, 10-23.
• Üçer, S. 2012. Tünellerin Sismik Davranışı Ve Sismik Hasar Değerlendirmesi: Bolu Tünelleri Üzerine Bir Çalışma. Doktora Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara, 18-22.
• Vardar, M., Koçak, C. 2013. İnşaat Jeolojisi Ders Notları. Maden Fakültesi, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.