Aktif karbon, kil ve zeolit ile Malatya tekstil fabrikalarında kullanılan tekstil boyalarının adsorpsiyonu

Yıl 2018, Cilt: 9 Sayı: 2, 837 - 847, 25.09.2018

Yunus Önal , Tolga Tantekin

Öz

Bu
çalışmada, adsorban madde olarak, aktif karbon (Dew11Zn5), ham kil ve zeolit
kullanılmıştır. Dew11Zn5 aktif karbonu, atık kayısıdan ZnCl₂ ile
kimyasal aktivasyonla hazırlanmıştır. Hekimhan-Malatya ham kil ve zeolit
örnekleri bu çalışmada diğer adsorban maddeler olarak kullanılmıştır.
Deneylerde kullanılan Aktif karbon (Dew11Zn5), ham kil ve zeolitin, BET yüzey
alanı, gözenek hacmi, ortalama gözenek çapı gibi gözenek özellikleri, N₂
adsorpsiyon izotermini temel alan t-plot methodu ile karakterize edilmiştir.
Dew11Zn5, kil ve zeolitin BET yüzey alanı sırasıyla 1060, 7.61 ve 1.84 m2 /g
olarak tespit edilmiştir. Malatya tekstil işletmelerinde kullanılan 23 farklı
boya adsorplanan madde olarak seçilmiştir. Deneyler oda sıcaklığında 25^o
C ve 1, 3, 12 ve 24 st’te gerçekleştirilmiştir. DB2RN boyasının zeolit üzerine
adsorpsiyon kinetiğinin incelenmesinde yalancı ikinci mertebe kinetik modeli
kullanılmıştır. Kinetik sonuçlar, DB2RN boyasının sulu çözeltiden zeolit
üzerine adsorpsiyonunun yalancı ikinci mertebe modele uyumlu olarak
gerçekleştiğini göstermektedir. Ayrıca, DB2RN boyasının zeolit üzerine
adsorpsiyon tipi, 500 mg/L boya konsantrasyonu için fiziksel adsorpsiyon, 1000
mg/L boya konsantrasyonu için kimyasal adsorpsiyon olduğu tespit edilmiştir.
Adsorpsiyon mekanizmasının açıkça değerlendirilmesi için intrapartikül difüzyon
modeli kullanılmıştır. İntrapartikül difüzyon modeli sonuçları, yalnızca
partikül içine difüzyonun hız kontrol basamağı olmadığı aynı zamanda sınır
tabaka difüzyonunun da adsorpsiyon hızını kontrol edebildiğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Aktif karbon, zeolit, kil, adsorpsiyon, tekstil boyası

Kaynakça

• Aguayo-Villarreal, I.A., Hernandez-Montoya, V., Bonilla-Petriciolet, A., Tovar- Gomez, R., Ramirez-Lopez, E.M., Montes-Moran, M.A., (2013), Role of acid blue 25 dye as active site for the adsorption of Cd2+ and Zn2+ using activated carbons Dyes and Pigments 96 (2013) 459–466Ahmadpour, A., Do, D.D., (1997), The preparation of activated carbon from macadamia nutshell by chemical activation. Carbon, 35, 2, 1723-1732Al-Ghouti, M., Khraisheh, M.A.M. Ahmad, M.N. M., Allen,S., (2005), Thermodynamic behaviour and the effect of temperature on the removal of dyes from aqueous solution using modified diatomite: A kinetic Study, Journal of Colloid and Interface Science, 287 (2005) 6-13.Aksu, Z., Kabasakal, E., (2004), Batch Adsorption of 2,4- Dichlorophenoxy-acetic acid (2,4-D) from Aqueous Solution by Granular Activated Carbon, Separation and Purification Technology, 35, 223-240.Attia, A.A., Girgis,S.B. and Fathy, N.A., (2008), Removal of methylene blue by carbons derived from peach Stones by H3PO4 activation: Batch and column studies Dyes Pigments 76, 282–289.Başer, İ., İnanıcı, Y, (1990), Boyarmadde Kimyası, Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi, Tekstil Eğitimi Bölümü, İstanbulDotto, G.L., Pinto, L.A.A., (2011), Adsorption of food dyes onto chitosan: Optimization process and kinetic Carbohyd. Polym. 84, 231–238.Gupta,V.K., Jain, R. A., Nayak, Agarwal,S., Shrivastava, M., (2011), Removal of the hazardous dye—Tartrazine by photodegradation on titanium dioxide surface Mater. Sci. Eng. 31, 1062–1067.Gürses, A., Doğar, Ç., Yalçın, M., Açıkyıldız, M., ayrak, R., Karaca, S., (2006), The adsorption Kinetic of the cationic dye, methylene blue, onto clay, Journal of Hazardous Materials, B131, 217-228.Khataee, A.R. and Kasiri, M.B. J., (2010), Photocatalytic degradation of organic dyes in the presence of nanostructured titanium dioxide: Influence of the chemical structure of dyes Mol. Catal. A Chem. 328, 8–26.Mittal, A., Mittal, J., Kurup, L., (2006) Batch and bulk removal of hazardous dye, indigo carmine from wastewater through adsorption J. Hazard. Mater. B137, 591–602.Mohanty, K. M., Meikap, Jha, B. C., Biswas, M. N., (2005), Preparation and Characterization of Activated Carbons from Terminalia Arjuna Nut with Zinc Chloride Activation for the Removal of Phenol from Wastewater”, Ind. Chem. Eng. Res., 44, 4128-4138.Özcan, A.S., Özcan, A., (2004) Adsorption of acid dyes from aqueous solutions onto acid-activated bentonite. Journal of Colloid and Interface Science, 276, 39-46 Tahiri, A.O., Trong, N.Q., Mbarecka, Ch., Rhlalou, T., (2009), Elaboration and study of poly(vinylidene fluoride)–anatase TiO2 composite membranes in photocatalytic degradation of dyes Appl. Catal. A Gen. 358, 13–20.Teng, M., Li, F., Zhang, B. Taha, A., (2011), Electrospun cyclodextrin-functionalized mesoporous polyvinyl alcohol/SiO2 nanofiber membranes as a highly efficient adsorbent for indigo carmine dye Colloid Surfaces A 385, 229–234.Tien, C., (1994) Adsorbtion Calculations and Modeling”, Department of Chemical Engineering and Materials Science, Syracuse University, Butterworth-Heinemann, Newton, 1994. Wang,S., Li, H., (2007), Kinetic modelling and mechanism of dye adsorption on unburned carbon, Dyes and Pigments, 72 (2007) 308-314.