OSMANLI İMPARATORLUĞU’NDA İLK BİLİMSEL TIP CEMİYETLERİ

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 3, 132 - 140, 31.12.2019

İbrahim Topçu

Öz

19. yüzyılda Osmanlı imparatorluğunda iki çok önemli tıp cemiyeti kurulmuştur. Birisi Kırım savaşı nedeniyle İstanbul'a gelen yabancı hekimlerin diğeri de on yıl kadar sonra Türk hekimlerin kurduğu bu iki farklı cemiyet özellikle tıp eğitim dilinin Türkçeleştirilmesi kapsamında kıyasıya bir mücadeleye girişmişlerdir. Günümüze kadar varlıklarını korumayı başaran bu iki önemli tıp cemiyetinin tarihi süreçleri içerisindeki faaliyetleri, ülkemize etkileri ve özellikle tıp eğitim dilimiz üzerinden yürütülen mücadeleleri bu makalenin eksenini oluşturacaktır.

Anahtar Kelimeler

Cemiyet, encümen, Mekteb-i Tıbbiye, osmanlı, şahane

Kaynakça

• 1. Topcu I. Turkish Medical Council (Türkiye Tıp Encümeni) and Scientific Activities Between 1946-1966. Istanbul Med J. 2018:79-88. doi:10.5152/imj.2017.22800
• 2. Ekmeleddin İhsanoğlu. Osmanli turkiyesinde kultur ve bi̇li̇m hayatinda tüzel ki̇şi̇li̇ği̇n geli̇şmesi̇ ve teşki̇latlanmanin başlamasi. 255-292. Osmanlı Türkiyesinde Kültür Ve Bilim Hayatı, 1991.
• 3. http://hipokratist.com/cemiyet-i-tibbiye-i-sahane/
• 4. Sabri Kemahlı. Tıp Eğı̇tı̇mı̇ Ve Hekı̇mlı̇k Dı̇lı̇mı̇z Nasil Türkçeleşti? Tıp Eğitimi Dünyası Sayı 44. 2015:5-12.
• 5. F. Günergun. Cemiyet-i Tıbbiye-i Şahane ( Société Impériale de Médecine ) , 19-63 https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/13341
• 6. Ebru Kayabaş.Tezi D. Osmanlı Devleti ’nde Tanzimat Döneminde Cemiyetler Hukukunun Gelişimiimi. 2008. sy:130-131 https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi key=ZeTyprYuef2HkaF3xt4wYtNvsvwAQDs7iksjN3tniVdlfOEuOLSjIzFd2nmNzVfN.
• 7. F. Günergun. Cemiyet-i Tıbbiye-i Şahane ( Société Impériale de Médecine ) , 19-63 https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/13341
• 8. https://ato.org.tr/hekim_postasi_arsiv/2019/temmuz-agustos2019.pdf
• 9. Atmaca NS, Türk Hekimlik Dilinin Tarihsel Gelişimi. güncel gastroenteroloji 15/2. 132-137.
• 10. http://turkiyetipakademisi.org/default.asp?id=2
• 11. SD PLATFORM - Dergi - 143 yıllık tıp derneği: Cemiyet-i Tıbbiye-i Osmaniye. http://www.sdplatform.com/Dergi/388/143-yillik-tip-dernegi-Cemiyet-i-Tibbiye-i-Osmaniye.aspx. Accessed December 7, 2019.
• 12. Nil Sarı. Cemiyet-İ Tıbbiyye-İ Osmaniyye Ve Tıp Dilinin Türkçeleşmesi Akımı. Osmanlı İlmi ve Mesleki Cemiyetleri (1 Milli Türk Bilim Tarihi Sempozyumu). 1987. 121-142
• 13. http://www.gonuldergisi.com/cemiyet-i-tibbiye-i-osmaniyeden-bugune-prof-dr-ayten-altintas.html
• 14. İbrahim Topçu. Örneklerle Türkiye Tıp Encümeni'nin bilimsel faaliyetleri (1946-1966) / The scientific activities of the Turkish Medical Committee by examples (1946-1966). uzmanlık Tezi, 2003, https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp