Lisanslı Spor Yapan Gençler İle Lisanssız Spor Yapan Gençlerin Fair Play Anlayışları

Yıl 2020, Sayı: 2, 52 - 66, 24.06.2020

Yalçın Kahya

Öz

Spor, gençlerin fiziki ve psikolojik açıdan güçlenmesinde ve aynı zamanda sosyalleşmesinde etkili olmaktadır. Spor alanında yaşanan ekonomik, kültürel, teknolojik ve sosyal değişimler fair play hakkında yapılan çalışmaları da beraberinde getirmektedir. Bu çalışmanın amacı, lisanslı spor yapan gençlerle lisanssız spor yapan gençlerin sporda fair play davranışlarını nasıl algıladıklarını toplumsal bir düzlemde ele almaktır. Araştırma, sporun gündelik ilişkilerdeki destekleyici rolüne ve gençlerin sosyal uyumunu kolaylaştırıcı yönlerine işaret ediyor olması bakımından önemlidir. Araştırmanın evrenini Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesinde lisanslı spor yapan gençlerle lisanssız spor yapan toplam 208 genç oluşturmaktadır. Veri toplama aracı anket olup elde edilen veriler SPSS programında frekans, yüzde dağılımları, Independent Samples T testi ve non parametrik testlerden Mann-Whitney U testi kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre lisanslı sporcu olan gençler ile lisansız spor yapan gençler arasında sosyal normlara uyum ve sporda sorumluluklara bağlılık alt boyutlarında, cinsiyet değişkenine göre kurallara ve yönetime saygı alt boyutunda istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur. Diğer taraftan sporda öfke kontrolü ve fair play konularında eğitim alan gençler ile eğitim almayanlar arasında sosyal normlara uyum ve sporda sorumluluklara bağlılık alt boyutlarında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Gençlerin kimlik kazanma süreçleri içerisindeki sosyal çatışmaların spor ile desteklenmesi halinde sosyal uyum açısından daha sorunsuz aşıldığı sonucuna varılabilir.

Anahtar Kelimeler

Gençlik, Spor, Fair Play, Sosyal sistem, Kültür

Destekleyen Kurum

Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi

Proje Numarası

BAP 19- 1009-042

Kaynakça

• Altun, M, Güvendi, B. (2019). Ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi ve spor dersi sportmenlik davranışlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 11 (18), 2224-2240.
• Arıpınar, E., & Donuk, B. (2011). Fair play spor yönetim ve organizasyonlarında etik yaklaşımlar (7. b.). İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Balçıkanlı, G. S. (2010). Çok boyutlu sportmenlik yönelimi ölçeğinin Türkçe uyarlaması: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, XV (1), 1-10.
• Başaran, Z., Erdoğan, R. B., Körmükçü, Y., & Adalı, H. (2017). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin fair-play anlayışlarının incelenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Araştırmaları Dergisi, 9(1), 35-42.
• Bourdieu, P. (2016). Sosyoloji meseleleri. (1.b.). (F. Öztürk, B. Uçar, M. Gültekin ve A. Sümer, Çev.). İstanbul: Heretik Yayıncılık.
• Bourdieu, P., ve Wacquant, L. (2011). Düşünümsel bir antropoloji için cevaplar. (5.b.). (N. Ökten, Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Erdemli, A. (2008). Spor yapan insan. (1.b.). İstanbul: E Yayınları.
• Groß, M. (2000). Soziale aspekte im sport. https://www.grin.com /document/101261
• Gülsoy, S. (2019). Oyun, kültür ve zaman. Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, (62), 317-337.
• Gümüş, H. (2019). X kuşağında sportmenlik yönelimi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 10 (17), 738-755.
• Huber, J. (2007). Sport und gewalt. sozialwissenschaftliche ansätze zur erklärung eines prekären phänomens. Grın Verlag, https://www.grin.com /document/89354
• Linke, W. (2015). Einfluss von fairplay-sportarten im sportunterricht an schu-len auf das verhalten der schülerinnen und schüler im alltag. Bachelorarbeit. Deutsche Sporthochschule Köln.
• Layder, D. (2010). Sosyal teoriye girişi. (5.b). (Ü. Tatlıcan, Çev.). İstanbul: Küre Yayınları.
• Macionis, J. J. (2013). Sosyoloji (13. b.). (V. Akan, Çev.) Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Ojvan, A. (2017). Medialisierung und fair play i*m fußball. Bachelorarbeit. Hochschule Mittweida, University of Applied Sciences, Fakultät Medien. Erişim tarihi: 11.01.2020
• Özcan, N. (2018). Okul öncesi eğitim kurumu seçiminde ağızdan ağıza pazarlamanın rolünü belirlemeye yönelik bir araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Erişim tarihi: 14.05.2020
• Şahan, H. (2008). Üniversite öğrencilerinin sosyalleşme sürecinde spor aktivitelerinin rolü. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, (2), 248-266.
• Tänzer, N. (2016). Die Entstehung und Entwicklung von Fair Play im Sport. München, Grin Verlag.
• Tel, M., Yaman, Ç. & Altan, M. (2017). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin sportmenlik davranışları hakkındaki görüşleri. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3 (Special Issue 2), 16-26.
• Voigt, D. (1998). Spor sosyolojisi. (A. Atalay, Çev.) İstanbul: Alkım Yayınları.
• Yalçın, Y. G., Tek, T., & Çetin, M. Ç. (2020). Amatör olarak spor yapan üniversite öğrencilerinin sportmenlik yönelimlerinin incelenmesi. Türk Spor Bilimleri Dergisi, 3(1), 29-34.
• Yetim, A. A. (2000). Sporun sosyal görünümü. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 1, 63-72.