Trabzon ve Yakın Çevresi Bazı Yayla Alanlarındaki Alpin Bitkiler ve Peyzaj Mimarlıgı Çalısmalarında Kullanım Potansiyelleri

Yıl 2009, Cilt: 5 Sayı: 1, 42 - 59, 01.06.2009

Engin Eroglu , Cengiz Acar

Öz

Bitkiler ülkemizin en önemli dogal zenginlikleri olarak gösterilebilmektedir.

Türkiye’de dogal olarak 9000’den fazla dogal takson bulundugu bilinmekte ancak bu

dogal türlerin kullanım olanakları özellikle de peyzaj mimarlıgı açısından sınırlı

kalmaktadır.

Bitkiler peyzajın en önemli yapı taslarını olusturmaktadır. Tasarımların

vazgeçilmez elemanı olan bitkiler, ekolojik, estetik ve fonksiyonel olarak tasarım ve

planlamaları desteklemekte ve tasarımların belirgin bir sekilde ortaya çıkmasına katkı

saglamaktadırlar. Peyzaj mimarları bitkileri bir tasarım elemanı olarak ele almakta, bu

elemanları rengi, dokusu, formu ve ölçüsü gibi bazı tasarım özellikleri ile

kullanmaktadır. Alpin bitkiler, bodur ölçü yapısı, ekstrem ekolojik sartlara göstermis

oldukları adaptasyon biçimleri, renklenmeleri, dokusal farklılıkları ile dikkat

çekmektedir. Özellikle son yıllarda Avrupa basta olmak üzere çogu yabancı ülkelerde

“Alpin Garden” kavramı ile peyzaj tasarım ve planlamalarında sıklıkla yer bulmaktadır.

Bu çalısmada, Trabzon’un bazı alpin alanlarında gerçeklestirilen arazi çalısmaları

ile alpin bitki potansiyeli ortaya konulmus, alpinde tek basına ya da gruplar halinde

bulunan peyzaj degeri tasıyan bitki türlerinin kullanılabilme olanaklarını belirlemek ve

bununla ilgili degerlendirmeler yapmak üzere toplam 30 otsu ve odunsu türün

kullanılabilme potansiyelleri ortaya konulmustur.

Anahtar Kelimeler

Bitki, Alpin, Alpin Bitki, Peyzaj Mimarlıgı

Kaynakça

• Acar, C. 1997. Trabzon ve Çevresinde yetisen dogal bazı yer örtücü bitkilerin
• peyzaj mimarlıgında degerlendirilmeleri üzerine bir arastırma. K.T.Ü.
• Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi, Trabzon.
• Acar, C., E. Demirbas, P. Dinçer, H. Acar. 2003. Anlamsal Farklılasım Tekniginin Bitki Kompozisyonu Örneklerinde Degerlendirilmesi. S.D.Ü. Orman Fakültesi Dergisi, Seri: A, Yıl: 1, ISSN:1302-7085, S: 15-28. Isparta.
• Acar, C., Eroglu, E., Yalçınalp, E. 2006. Odun dısı orman ürünüolarak
• yerörtücü bitkiler. 1 st International Non-Wood Forest Products Symposium. Bildiriler kitabı. Sayfa 509-517. Trabzon.
• Akıncı, G., N. Koç. 1986. “
  ç Anadolu Bölgesi Bazı Kentlerinin Yesil Alan Planlamasında Sürekli Yesi1 Bitki Materyalinden Yararlanma Olanakları Üzerinde Bir Arastırma” TÜBITAK/TOAG-489 Arastırma Projesi Raporu. Ankara.
• Akpınar, N., Karadeniz, N., Talay,
  . 1992. Ülkemizde Çim Tohumculugunun Durumu ve Gelecegi. Peyzaj Mimarlıgı, 92/2, 25-26. Ankara.
• Anonim 2008a. http://www.alpinegardensociety.net/.
• Anonim2008b.http://www.alpineplants.org/?ItemID=14&ID=8&Bk=2&LnID1 Ansin, R. 1979.
• Ansin, R. 1979. Trabzon-Meryemana arastırma Ormanı florası ve saf ladin mescerelerinde floristik arastırmalar. Karadeniz Gazetecilik ve Matbaacılık A.S.Trabzon.
• Ansin, R. 1980. Dogu Karadeniz Bölgesi florası ve asal vejetasyon tiplerinin floristik içerikleri. Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi Doçentlik Tezi.
• Trabzon.Ansin, R., Okatan, A., Özkan, Z., C. 1994. Dogu Karadeniz Bölgesinin Önemli Yan Ürün Veren Odunsu ve Otsu Bitkileri, TÜB
  TAK TOAG- 903 No’lu Proje Sonuç Raporu. Ankara.
• Barıs, E., M. 2002. Yesil alan Uygulamalarında Dogal Bitki Örtüsünden Yeterince Yararlanıyor muyuz? II. Ulusal Süs Bitkileri Sempozyumu Bildiriler Kitabı. Sayfa 91-95. Antalya.
• Dickelman, J., Schuster, R. 2002. Natural Landscaping (Designing with Native Plant Communities). Second Edition. The University of Wisconsin Press. London, England.
• Eroglu, E., 2004. Düzce Kenti Açık ve Yesil Alanlarındaki Bazı Bitki ve Bitki Gruplarının Mevsimsel Degisim Potansiyelinin Bitkisel Tasarım Yönünden Degerlendirilmesi. A.
  .B.Ü. Fen Bil. Enst. Peyzaj Mim. A.B.D. Yüksek Lisans Tezi. Düzce.
• Farrell, T. A., ve Marion J. L., 2001. Identifying and assessing ecotourism visitor impacts at eight protected areas in Costa Rica and Belize,
• Environmental Conservation,28, 3, (), 215–225
• Karahan, F. 1998. Erzurum ve Yakın Çevresi Alpin Vejetasyonunda Yer Alan Bazı Bitkilerin Peyzaj Mimarlıgı Çalısmalarında Kullanım Olanakları.
• Atatürk Üniv. Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlıgı ABD Yüksek Lisans Tezi. Erzurum.
• Körner, C. 1992. Response of Alpin Vegetation to Global Climate Change. Catena Supplement. Vol 22. page 85-96.
• Körner, C. 1995. Alpin Plants Diversity: A Global Survey and Functional Interpretations. Ecological Studies. Vol.113 page 45-62.
• Körner, C. 1999 a. Alpin Plant Life. Springer –Verlag Berlin Heidelberg. Germany.
• Körner, C. 1999 b. Alpine Plants: Stressed or Adapted? Physiological Plant Ecology. 297-311. Oxford.
• Küçük, M., Var, M. 1995. Dogu Karadeniz yöresinin dogal herdemyesil odunsu taksonlarının floristik, ekolojik ve ekonomik önemleri.
• Ot Sistematik Botanik Dergisi. Sayı 2, Cilt 1. Sayfa 167-173.
• Murfitt, R. 2005. Creating and Planting Alpine Gardens. How to built rock
• gardens and work with alpine plants. B. B. Mackey Books. P. O. Box 475. Wayne.
• Öztan, Y. 2004. Yasadıgımız Çevre ve Peyzaj Mimarlıgı. Tisamat Basım Sanayii. ISBN: 0-13-96507-3-8. Ankara.
• Terzioglu, S. 1998. Uzungöl (Trabzon-Çaykara) ve Çevresinin Flora ve Vejetasyonu. Doktora Tezi, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Var, M., Acar, C. 1995. Dogu Karadeniz Bölgesinde Toplumun Fidan Talebi ve Mevcut Fidanlıkların Üretim programlarının Karsılastırılması.
• I. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi. Bildiriler Kitabı Cilt I sayfa 203- 210. Trabzon.
• Weaver, D., B., 2001. Ecotourism as MassTourism: Contradiction or Reality?,
• The Cornell Hotel and Restaurant Administration Quarterly, 42,2, (), 104- 112
• Yalçınalp, E. 2005. Yayla Turizminin Bir Ekoturizm Etkinligi Olarak
  ncelenmesi: Trabzon Örnegi, Yüksek Lisans Tezi, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü. Trabzon.
• Yaltırık, F. 1993. Dendroloji I Ders kitabı (
  kinci baskı).
  stanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayınları. Yayın No: 3443, O.F. yayın No: 386.
  stanbul