Hizmet Ömrünü Tamamlamıs Emprenyeli Agaç Malzemenin Çevresel Tehditleri ve Geri Dönüsüm Prosesleri

Yıl 2009, Cilt: 5 Sayı: 1, 91 - 106, 01.06.2009

Selim Sen Mesut Yalçın

Öz

Agaç malzeme kullanım yerindeki ömrünü uzatmak amacıyla çesitli ahsap

koruyucu maddelerle isleme tabi tutulmaktadır. Ahsap emprenyesinde kullanılan

koruyucu maddelerin insan ve çevre saglıgı üzerindeki muhtemel zararları halen

tartısılmaktadır. Fakat asıl sorun hizmet ömrü sona ermis, toksik kimyasallar ve agır

metal içeren tuzlar ile emprenyeli ahsap malzemelerin degerlendirilmesi konusudur.

Gelismis ülkelerde bir takım geri dönüsüm prosesleri uygulanıp çevresel tehdidi

olabilen metal tuzları %100’e yakın oranda geri kazanıldıktan sonra ahsap malzeme

çesitli endüstri kollarında yakılarak degerlendirilmektedir. Türkiye’de ise hizmet ömrü

bitmis ahsap malzeme, geri dönüsüm islemleri yapılmadan, farklı kullanım yerlerinde

degerlendirilmek üzere tekrar kullanıma sunulmaktadır. Emprenye edilmis ahsap

malzeme yakıldıgında serbest hale gelen metal tuzları su kaynakları ve topraga

karısarak çevresel tehdit olusturabildiginden birçok ülkede yakılması yasaklanmıstır. Bu

çalısmada hizmet ömrü bitmis emprenyeli ahsabın geri dönüsüm prosesleri ve bu

malzemelerin insan ve çevre saglıgına zarar vermeden nasıl degerlendirilebilecegi

konusunda bilgiler verilmistir

Anahtar Kelimeler

Emprenyeli ahsap, çevresel tehdit, Geri dönüsüm

Kaynakça

• Abumaizar, R.J., Smith, E.H. 1999. Heavy metal contaminants removal by soil washing. Journal of Hazardous Materials, B 70:71-86
• Anonim 2006. Atık Türleri, Atık çevre yönetmeligi 30-31
• Anonymous 2007. RCRA (Resource Conservation and Recovery Act), TCLP (Toxicity Characteristic Leaching Procedure ), Ohio, USA
• Anonymous 2008. Origen Biomedical, Arsenic and CCA Pressure-Treated Wood, 2525-Hartford, Rd. Austin, Texas, USA
• Anonymous 2009a. http://www.chartherm.com
• Anonymous 2009b. http://www.eoearth.org/article/Arsenic Use in the United States
• Bozkurt, Y., Göker, Y., Erdin, N., 1993. Emprenye Teknigi,
  Ü Yayınları, ISSN: 3779/425, 429 s.
• Bumpus, JA., Tien, M., Wright, D., Aust, SD., 1985. Oxidation of persist environmental pollutants by a white-rot fungus. Science 228., 1434.
• Cooper, PA., 2003. A review of issues and technical options for managing spent CCA treated wood.
• Presented at American wood preservation association annual meeting, Boston
• Corpit, R.A. 1971. The wood preservation industry’s water pollution control
• responsibility in Georgia and Neighboring states In: Proceeding of conference on pollution Control in the Wood–preserving industry (W.S. Thompson, ed.).Mississippi State Univ., State College.19-35,.
• Duncal, CG., Deveral, FJ., 1964. Degradation of wood preservatives by fungi . Apll. Microbiol. 12, 57-62.
• Engür, MO., Kartal, SN. 2001. Orman ürünleri endüstrisinde çevre kirliligi ve kontrolu,
  Ü Orman Fakültesi Dergisi, Seri B. S1 (2), 43-52.
• Felton, CC., De Groot. RC. 1996. The Recycling Potential of Preservative
• Treated Wood. Forest Products Journal 46-7/8, 37-46
• Huang, C., Cooper, PA. 2000. Cement-bonded particleboards using CCAtreated wood removed from service. Forest Products Journal; 50: 49-56.
• Kartal, N., 1996. Günümüzde kullanımı önem kazanan emprenye maddeleri,
  Ü Orman Fakültesi,”Bahçeköy,
  stanbul.
• Kartal, SN., Clausen, CA., 2001. Leachability and decay resistance of particleboard made from acid extracted and bioremediated CCA-treated wood. International Biodeterioration and Biodegradation. 47, 183-191.
• Kartal, SN, Engür, MO, Köse, C., 2006. Emprenye maddeleri ve emprenye edilmis agaç malzeme ile ilgili çevre problemleri,
  Ü Orman Fakültesi Dergisi, 56(1), 17-23.
• Kartal, SN., Kantay, R., 2006. Emprenye maddelerinin piknik masaları ve çocuk oyun oyun alanı elemanlarında kullanımı,
  Ü Orman Fakültesi Dergisi, 56(2), 43-51.
• Lebow, ST., 2004. Alternatives to chromated copper arsenate (CCA) fpr residental construction. In: Proceedings of Environmental Impacts of preservative treated wood Conference, Orlando,USA.
• Michael, AK., 1998. Using Treated Wood Around The Garden, Center for Environmental Toxicology, Michigan State University, USA
• Schroeder, HA., 2008. Scientists Endorse CCA Treated Wood as Environmentally Responsible, Dartmouth Medical School, Canada
• Sen, S., 2001. Bitki Fenollerinin Odun Koruma Etkinliklerinin Belirlenmesi, ZKÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora tezi, 300 s., Zonguldak
• Sen, S., Hafızoglu, H., 2001. Ahsap Korumada Kullanılan Bazı Kimyasalların Çevreye Etkileri, Ulusal Sanayi – Çevre Sempozyumu ve Sergisi, 753- 759, Mersin.
• Taylor, A., Cooper, PA., Ung, YT. 2001. Effects of deck washes and brighteners on the leaching of CCA components. Forest Products Journal, 51: 69-72
• Thomas, RAP., Lawlor, K., Bailey, M., Macaskie, L.E. 1998. Biodegradation metal-EDTA complexes by an enriched microbial population. Applied and Environmental Microbiology, 64:1319-22.
• USEPA (United States Environmental Protection Agency), 2002. Whitman Announces Transition from Consumer Use of Treated Wood Containing Arsenic. Headquarters Press Release..
• USEPA (United States Environmental Protection Agency), 2003. A Probabilistic Risk Assessment for Children Who Contact CCA-Treated Play sets and Decks. Draft Preliminary Report. Office of Pesticide Programs, Antimicrobials Divisi