Anaokulu Bahçelerinde Dış Mekân Optimum Kullanım Olanaklarının Belirlenmesi: İstanbul Anadolu Yakasından Örnekler

Yıl 2019, Cilt: 15 Sayı: 2, 17 - 38, 31.12.2019

Ceren Sinan Özgür Yerli

Öz

Günümüz kentlerinde çocukların en çok vakit geçirdiği yerin okul binası ve okul bahçesi olduğu düşünüldüğünde anaokulu bahçeleri ve bahçede oynanan oyunlar çocukların fiziksel, ruhsal ve zihinsel gelişimlerinin sağlıklı ilerleyişi açısından büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmanın amacı, literatürdeki birçok çalışmanın sentezlenmesi ile anaokullarında dış mekan optimum kullanımı için şartların neler olduğunun ve bu şartların İstanbul Anadolu yakasındaki bazı anaokullarında ne derece sağlandığının tespit edilmesidir. Amaca ulaşmak okul bahçelerinin kullanım olanakları açısından toplamda 30 kriterden oluşan bir gözlem formu oluşturulmuştur. Seçilen okul bahçelerinin bu kriterlere uyup uymadığına bakılmış ve buna ilişkin puanlandırma gerçekleştirilmiştir. Puanlandırma neticesinde okul bahçelerinin tümünün orta dereceli temsil gurubunda yer aldığı tespit edilmiştir. Sonuç olarak, optimum dış mekan kullanım olanaklarının gelişmesi için anaokullarına önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Anaokulu bahçesi, Dış Mekan Tasarımı, Oyun, Sağlıklı Gelişim

Kaynakça

• Acar, H. 2003. Çocuk oyun alanlarında bitki tercihlerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma, Yüksek lisans Tezi, Karadeniz Teknik Ünversitesi Fen bilimleri enstitüsü, Trabzon.
• Altunkasa, M. F. 2016. Kent İçi Yolların Yaya Kullanımına Yönelik Değerlendirilmesinde Çözümlemeli Bir Yaklaşım: Adana Örneği. Ç.Ü Fen Bilimleri Enstitüsü, 17(3): 65-74.
• Anonim. 2019. MEB Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliği, 26 Temmuz 2014, Resmi Gazete, Sayı: 29072. [Online]. Erişim: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/07/20140726-4.htm
• Arbogast, K. L., Kane, B. C. P., Kirwan, J. L., Hertel, B. R. 2009. Vegetation and outdoor recess time at elementary schools: What are the connections? Journal of Environmental Psychology, 29(4): 450–456.
• Bitiktaş, G. 2015. İlkokul Ve Ortaokul Bahçelerinin Peyzaj Tasarım İlkeleri Açısından Mevcut Durumun Belirlenmesi: Eğirdir İlçesi Örneği. Yüksek lisans tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Isparta.
• Çelik, A. 2012. Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Açık Alan Kullanımı: Kocaeli Örneği. Atatürk Ünivversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 43(1): 79–88.
• Chancellor, B. 2013. Primary school playgrounds: features and management in Victoria, Australia. International Journal of Play, 2(2): 63–75.
• Çukur, D. 2011. Okulöncesi çocukluk döneminde sağlıklı gelişimi destekleyici dış mekan tasarımı. Türkiye Ormancılık Dergisi, 12(1): 70–76.
• Dyment, J. E., Bell, A. C., Lucas, A. J. 2009. The relationship between school ground design and intensity of physical activity. Children’s Geographies, 7(3): 261–276.
• Erdem, Ö. 2003. Okul Öncesi Eğitim Birimlerinde Dış Mekan Tasarım İlkeleri. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Ünversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Ge, X. 2017. The Spring of Post Vernacular Architecture under the Background of Three Networks. A Case Study of Likeng Village in Wuyuan County, Jiangxi Province. Proceedings of the 2nd International Conference on Contemporary Education,Social Sciences and Humanities(ICCESSH)（Advances in Social Science, Education and Humanities Research, 124: 1016–1018.
• Kalburan, C. 2014. Denizli İlinde Bulunan Resmi Ve Özel Anaokulu Bahçelerinin Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18: 99–113.
• Katlav, S. 2014. Oyunun Okul Öncesi Çoçuklarının Geli̇şi̇mi̇ne Etki̇leri̇ Effects of Games on Development of 3-5 Ages of Children on. The Journal of Academic Social Science Studies International, 28: 253–273.
• Kubanç, Y. 2014. Okul öncesi kurumların fiziki durumunun incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(31): 1307–9581.
• Montessori, M. 2016. Çocuğun Keşfi. Kaknüs Yayınları, 1. Baskı, 384 sf.
• Olds, A. R. 2001. Child Care Design Guide, The mcgraw Companies, USA.
• Özdemir, A., Çorakcı, M. 2011. Ankara okul bahçelerinin katılımcı yöntemle yenilenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 41(189): 7–20.
• Tandoğan, O. 2011. İstanbul’da “Çocuk Dostu Kent” İçin Açık Alanların Planlama, Tasarım Ve Yönetim İlkelerinin Oluşturulması, Yüksek lisans tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Tekkaya, E. 2001. Tasarlanmış Çocuk Hakları: Ankara Çocuk Alanları, Mili Eğitim Dergisi, Sayı: 151.
• Uslu, A., Shakouri, N. 2012. Friendly design of playground and outdoor space for the disabled children. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 28(5): 367–374.