Düzce Kentinde Açık Yeşil Alan Sisteminin Oluşturulmasına Yönelik Bazı Öneriler

Yıl 2021, Cilt: 17 Sayı: 2, 367 - 396, 24.12.2021

Berfin Şenik , Osman Uzun

Öz

Düzce kenti doğal ve kültürel peyzaj özellikleri bakımından açık yeşil alan sistemi oluşturma potansiyelini taşımaktadır. Ancak imar mevzuatındaki bazı sorunlar ve Düzce kentsel gelişimin bu potansiyel dikkate alınmadan gerçekleşmesi, kentteki açık yeşil alanların nitelik, nicelik ve erişilebilirlik bakımından yetersiz olarak değerlendirilmesine sebep olmaktadır. Bu durum açık yeşil alanların sistemli bir biçimde ele alınmasını/planlanmasını zorunlu kılmaktadır. Bu çalışmada öncelikle Düzce için il bütününde kentin doğal ve kültürel peyzaj özelliklerini ön plana çıkartacak hedef ve stratejiler geliştirilmiştir. Sonraki aşamada Düzce kent merkezi (56 mahalle) bütününde, kentteki açık yeşil alanlara ilişkin erişim, nitelik ve nicelik sorununu çözümleyebilecek bazı öneriler getirilmiştir. Geliştirilen önerilerin yerel yönetim birimlerine ve dolayısıyla mekansal planlama çalışmalarına altlık oluşturması öngörülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Açık yeşil alan sistemi, Mekansal planlama, Düzce

Destekleyen Kurum

Düzce Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri

Proje Numarası

2018.02.01.850

Teşekkür

Bu çalışma Düzce Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri tarafından desteklenmiştir (Proje No: 2018.02.01.850).

Kaynakça

• Ahern, J. (1991). Planning for an extensive open space system: linking landscape structure and function. Landscape and Urban Planning, 21(1-2), 131–145. doi:10.1016/0169-2046(91)90037-m
• Akıncı Kesim, G. (1996). Düzce kenti açık yeşil alan sorunları ve alınması gereken önlemlerin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi Yayınları.
• Avrupa Komisyonu 2016, Supporting the Implementation of Green Infrastructure Final Report. Directorate-General for the Environment ENV.B.2/SER/2014/0012 Viewed 28 September 2020, <http://ec.europa.eu/environment/nature/ecosystems/docs/green_infrastructures/GI%20Final%20Report.pdf>.
• Aydemir, S. (2004). Kentsel Açık yeşil Alanlar “Rekreasyon”. İçinde Kentsel Alanların Planlanması ve Tasarımı (ss. 285-339). Trabzon: İber Matbaacılık.
• Costa, C. S., Allan, G., Kasperidus, H., Erjavec, I. S., & Mathey, J. (2008). GREENKEYS @ Your city a guide for urban green quality. IOER Leibniz Institute of Ecological and Regional Development, Dresden August, ISBN 978-3-933053-32-0 (Chapter 2).
• Çalışkan, Ç. O., Tezer, A., (2018). Türkiye kentleşmesinin çok boyutlu sürdürülemezliğinde yeni bir yol arayışı: Orta ölçekli kentler üzerinden kır-kent dayanışma ağları. Planlama Dergisi, (Ek-1), 73–90.
• ÇŞB, (2019). 22 İlde Ekolojik Koridor Oluşturulacak. Erişim 08 Ekim 2020, < https://www.csb.gov.tr/22-ilde-ekolojik-koridor-olusturulacak-bakanlik-faaliyetleri-28617>.
• ÇŞB, (2020). Millet Bahçeleri Rehberi. Erişim 08 Ekim 2020, <https://webdosya.csb.gov.tr/db/mpgm/editordosya/milletbahcesirehber.pdf>.
• Düzce Belediyesi, (2015). Düzce belediyesi 2015-2019 Stratejik Plan, Erişim 10 Eylül 2020, <http://www.duzce.bel.tr/resim/upload/2384a.pdf>.
• Düzce Belediyesi, (2020). Millet Bahçesinde Çalışmalar Devam Ediyor, Erişim 17 Mayıs 2021,<https://duzce.bel.tr/8483-millet-bahcesinde-calismalar-devam-ediyor>.
• Emür, S. H., Onsekiz, D., 2007. Kentsel yaşam kalitesi bileşenleri arasında açık ve yeşil alanların önemi-Kayseri/Kocasinan İlçesi park alanları analizi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(1), 367-396.
• ERDAS, (2015). Leica Geosystems, Erdas Imagine. (pp. 1-16).
• Ersoy, M. (2015). Kentsel Planlamada Standartlar. İstanbul: Ninova yayıncılık.
• ESRI, (2012). ArcGIS Desktop: Release 10.1. Redlands, CA: Environmental Systems Research Institute.
• European Environment Agency, (2021). CLC 2018. Accessed 16 May 2021. < https://land.copernicus.eu/pan-european/corine-land-cover/clc2018?tab=mapview>.
• Greenbelt, (2018). Viewed 10 September 2020, h<ttp://www.greenbelt.ca/roses_are_red_violets_are_blue_your_green_heart_is_sweet_just_like_you2011>.
• Hashimoto, H., Natuhara Y., & Morimoto, Y. (2005). A habitat model for Parus major minor using a logistic regression model for the urban area of Osaka, Japan. Landscape and Urban Planning. 70(3-4), 245-250.
• İzmir Büyükşehir Belediyesi, (2018). İzmir Yeşil Altyapı Stratejisi. Erişim 08 Ekim 2020, < http://izmirdoga.izmir.bel.tr/CKYuklenen/%C4%B0zmirYe%C5%9FilAltYap%C4%B1Stratejisi.pdf >.
• Kutay Karaçor, E., Akçam, E., 2016. Yer kimliği, toplum duyusu ve çevresel tutum değişkenleri arasındaki kavramsal ilişkinin yapısal eşitlik modellemesi ile açıklanması. Turkish Journal of Forestry, 17(2): 194-200.
• Madureira, H., Andresen, T., & Monteiro, A. (2011). Green structure and planning evolution in Porto. Urban Forestry & Urban Greening, 10(2), 141-149.
• Myint, S. W., Gober, P., Brazel, A., Grossman-Clarke, S., & Weng, Q. (2011). Per-pixel vs. object-based classification of urban land cover extraction using high spatial resolution imagery. Remote Sensing of Environment, (115), 1145-1161.
• Orman ve Su İşleri Bakanlığı (Mülga), (2014). IX. Bölge Müdürlüğü Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Envanter ve İzleme Projesi Düzce Şube Müdürlüğü Düzce İli’nin Karasal Biyolojik Çeşitlilik ve İç Su Ekosistemleri Biyolojik Çeşitlilik Envanter ve İzleme İşi Sonuç Raporu. DOKAY ÇED-Çevre Mühendisliği LTD. ŞTİ. Ankara.
• Özalp, M, Arslan, H . (2020). Kentsel Planlamadaki Değişim ve Dönüşümün Kent Formunun Gelişimine Etkisinin İncelenmesi: Düzce Örneği . Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi , 8 (3) , 2229-2244 . DOI: 10.29130/dubited.695995.
• Özaslan, M., Erşahin, G., Akkahve, D., Sabuncu, A. (2001). Düzce İli Raporu. Bölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü Yayın No. DPT: 2578.
• Özkan, M., B., 2001. Kentsel rekreasyon alan planlanması. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü Bornova-İzmir.
• Şahin, Ş., Perçin, H., Kurum, E., & Memlük, Y. (2014). Akarsu Koridorlarında Peyzaj Onarımı ve Doğaya Yeniden Kazandırma Teknik Kılavuzu. TC Orman ve Su İşleri Bakanlığı. Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü adına BEL-DA Belde Proje ve Dan. Tic. Ltd. Şti.
• Şenik, B. (2019). Kentsel Açık yeşil Alan Planlama Rehberlerinin Geliştirilmesi: Düzce Örneği. Düzce Üniversitesi Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Düzce.
• Şenik, B., & Uzun, O. (2021). An assessment on size and site selection of emergency assembly points and temporary shelter areas in Düzce. Natural Hazards, 105(2), 1587-1602.
• Tarım ve Orman Bakanlığı, (2017). 141 büyük ova, koruma alanı olarak belirlendi, Erişim 10 Ekim 2020, <https://www.tarimorman.gov.tr/Haber/1102/141-Buyuk-Ova-Koruma-Alani-Olarak-Belirlendi>.
• Tatar, Y. (2005). Düzce İl gelişme planı çevre ve mekansal gelişme sektörü raporu, Erişim 10 Eylül 2020, <https://www.duzce.edu.tr/Dokumanlar/Dosyalar/DuzceIGP_Cevre.pdf>.
• T.C. Cumhurbaşkanlığı Yerel Yönetim Politikaları Kurulu, (2020). Belediyeler İçin Yeşil Altyapı Rehberi. 12 Kasım 2021, < https://belediyehizmetrehberleri.org/tr/detay20>.
• Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, (2020). Erişim 08 Ekim 2020, <https://islamansiklopedisi.org.tr/>.
• Türkiye İstatistik Kurumu, (2020). Düzce Kenti Nüfus İstatistikleri. Erişim 01 Ekim 2020, < https://www.tuik.gov.tr/Start.do>.
• Urban Institute Ireland, (2008). Green City Guidelines Advice for The Protection and Enhancement of Biodiversity in Medium to High-Density Urban Developments. UCD Urban Institute Ireland, Richview, Clonskeagh Drive, Dublin 14, Ireland.
• Whyte, W. H. (1968). The Last Landscape Garden City. New York: Doubleday & Co.