Tekirdağ İlindeki Mobilya İşletmelerinde İş Sağılığı ve Güvenliğine Yönelik Araştırma

Yıl 2022, Cilt: 18 Sayı: 2, 247 - 265, 31.12.2022

Hüseyin Peker Bayram Kuşdemir Nadir Ersen İlker Akyüz Kadri Cemil Akyüz

Öz

Bu çalışmada Tekirdağ ilinde faaliyet gösteren mobilya işletmelerinde iş/üretim/işçi sağlığı analizi yapılmıştır. Bu amaç doğrultusunda iş sağlığı ve güvenliği (İSG), makine/malzemelerin kullanım durumu, işyeri yerleşim planı ve makine-atölye-kullanıcı ilişkisi ile ilgili çalışanların görüşleri alınmıştır. Ayrıca, hazırlanan anket formu Tekirdağ’da bulunan 10 farklı işletmedeki 150 çalışana yüz yüze şeklinde uygulanmıştır. Ancak, 130 anket değerlendirmeye alınmıştır. Araştırma sonucunda, çalışanların yaklaşık %5'inin meslek hastalığına yakalandığı ve %13’ünün kazaya maruz kaldığı tespit edilmiştir. Araştırma kapsamındaki işletmelerde gürültü, toz ve titreşim düzeyi yüksek çıkmıştır. İşletmelerde yapılan İSG eğitimi ve işletmelerdeki uyarı levhalarının tehlikelere karşı etkili olduğu bulunmuştur. Çalışanların yaklaşık %25’lik bir kısmının İSG eğitimi almadığı belirlenmiş olup İSG eğitimlerinin tekrarlanmadığı ifade edenlerin oranı ise %50'ye yakın çıkmıştır. İSG mevzuatı ve uyulması gereken kurallar hakkında bazı çalışanların bilgisinin olmadığı sonucuna varılmıştır. Çalışanların çoğunluğu işletmelerindeki CNC makinelerinin değişmesini istemiştir. Son olarak, çalışanların işletmelerindeki yerleşim planları ve çalışma alanları ve malzeme ve makinelerin sayısı, sağlamlığı, kalitesi ve hareket edebilme özelliklerinden memnun olduğu bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Ahşap/mobilya işletmeleri, İSG, Tekirdağ

Kaynakça

• Altay, S. (2015). Türkiye'de iş sağlığı ve güvenliği: iş sağlığı ve güvenliğinin iş tatmini üzerine etkisi: çimento sektöründe bir uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Aşkın, A. ve Öztürk, Ö. F. (2022). Mobilya sektörü çalışanlarında iş kazası ve meslek hastalıklarının incelenmesi üzerine bir araştırma. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 24(2), 1-1.
• Atılgan A., Ersen N., Kahraman N. ve Peker H. (2015). Türkiye mobilya sanayinde iş kazası ve meslek hastalıklarının önlenmesine ilişkin tavsiyeler. Selçuk Üniversitesi Teknik Online Dergisi, Özel Sayı (UMK-2015), 664-683.
• Başak, S., Işık, E. ve Kanbay, Y. (2018). Orman Bölge müdürlüğü çalışanlarının iş sağlığı ve güvenliği bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Karaelmas İş Sağlığı ve Güvenliği Dergisi, 2(1), 45-51.
• Birtekin, Ö. (2015). Hatay ve Gaziantep illeri kapsamında bulunan ahşap işleri ve mobilya üretim sektöründeki işletmelerde iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin ve bilinebilirliğinin araştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Zirve Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
• Çelikkantar D. (2015). İş sağlığı ve güvenliğinde risk yönetimi ve kombine çevrim santrallerinde risk değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Fatih Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Demirci, S. (2018). Mobilya imalatında kullanılan malzeme ve makinelerin iş sağlığı ve güvenliği yönünden değerlendirilmesi. Hastane Öncesi Dergisi, 3(2): 103-119.
• Dorman, J. S., La Porte, R. E., Stone, R. A. ve Trucco, M. (1990). Worldwide differences in the incidence of type I diabetes are associated with amino acid variation at position 57 of the HLA-DQ beta chain. Proc Natl Acad Sci U S A, 87(19), 7370-7374.
• Gedik, T. ve İlhan, A. (2014). Sakarya ili mobilya imalatçılarında iş sağlığı ve iş güvenliği üzerine bir inceleme. SDÜ Orman Fakültesi Dergisi, 15, 123-129.
• Gök, H. (2017). Bakım onarımda iş sağlığı ve güvenliği uygulamalarının önemi bu sektörde çalışanların farkındalıklarının değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Güneysu, G. (2016). Bir kereste işletmesi üretim sürecinde iş sağlığı ve güvenliği risk değerlendirme çalışması. Yüksek Lisans Tezi, Bartın Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bartın.
• Gürleyen, L., Ulay, G., Gürleyen, T. ve Çakıcıer, N. (2013). Mobilya üretimi yapan işletmelerde iş kazalarına yönelik mevcut durumun tespiti (Düzce ili örneği). II. Ulusal Mobilya Kongresi, 327-337, Denizli.
• İnce, M. ve Sevim Korkut, D. (2019). Adana ilindeki küçük ölçekli mobilya işletmelerinde iş kazalarının analizi. Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Ormancılık Dergisi, 15(1), 1-10.
• Kalaycıoğlu, H., Yıldırım Bağcı, E. ve Aras, U. (2015). Mobilya sektöründe iş-güvenliği riskleri ve önlemler. Selçuk Üniversitesi Teknik Online Dergisi, Özel Sayı (UMK-2015), 974-987.
• Kürkçü, E. A., Arslan Tatar, Ç. P., Babaarslan, E., İlik, Ö., Şentürk, F., Tiryaki, B. ve Yaşaroğlu, C. B. (2011). Kimyasalların güvenli depolanması. Ankara: İş Sağlığı ve Güvenliği Merkezi Müdürlüğü.
• Menteşe, G., İnce, E. ve Özcan, B. (2017). Gemi inşa sanayinde iş sağlığı ve güvenliği bilincinin incelenmesi. Mühendis ve Makina, 58(688), 53-78.
• Oğuzaslan, K. (2016). Ağaç bazlı panel (yonga levha, mdf, kapı paneli vb.) üreten işletmelerde iş sağlığı ve güvenliği bilincinin değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Mersin.
• Resmi Gazete, (2017). 27.02.2017 tarih ve 29992 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete, İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin işyeri tehlike sınıfları tebliğinde değişiklik yapılmasına dair tebliğ, ek 1, sayfa 39.
• Saral, A. (2017). İş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin çalışanlardaki iş sağlığı ve güvenliği farkındalığına etkisinin incelenmesi: yapı sektöründe bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Üsküdar Üniversitesi, İstanbul.
• SGK, (2020). İş kazası ve meslek hastalıkları istatistikleri-2020 yılı verileri. https://www.sgk.gov.tr/Istatistik/Yillik/fcd5e59b-6af9-4d90-a451-ee7500eb1cb4/ [Erişim Tarihi: 08.05.2022]
• Selçuk, E. ve Çakır, G. (2012). İşçi sağlığı ve işçi güvenliğini etkileyen fiziksel faktörlerin ergonomik açıdan incelenmesi. 18. Ulusal Ergonomi Kongresi, 585- 590, Gaziantep.
• Serin, H. ve Özdemir, F. (2022). Gazi̇antep merkez i̇lçede yer alan orman ürünleri̇ i̇şletmeleri̇ni̇n üst kademe yöneti̇ci̇leri̇n uyarıcı i̇şaret ve i̇kaz levhaları konusunda bi̇lgi̇ sevi̇yeleri̇ni̇n beli̇rlenmesi̇. Turkish Journal of Forest Science, 6(1), 186-195.
• TOBB, (2022). TOBB sanayi veri tabanı-ana faaliyete göre üretici dağılımı. https://sanayi.tobb.org.tr/ [Erişim Tarihi: 08.05.2022]
• Tozkoparan, G., & Taşcıoğlu, J. (2011). İş sağlığı ve güvenliği uygulamaları ile ilgili işgörenlerin tutumlarını belirlemeye yönelik bir araştırma. Uludağ Journal of Economy and Society, (1), 181-209.
• Turan, G., (2013). Mobilya üretimi sürecinde karşılaşılan başlıca önemli çevresel etkilerin çalışan sağlığı açısından değerlendirilmesi. Yüksek lisans tezi, Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ.
• URL-1. Mobilya sektöründe yaşanan kazalar ve Hastalıklar. http://www.istesaglikdergisi.com.tr/index.php/2013/02/05/mobilya-sektorunde-yasanan-kazalar-ve-hastaliklar/ [Erişim Tarihi: 08.05.2022]
• URL-2. Ahşap ve mobilya imalat sektöründe iş sağlığı güvenliği. https://www.isguvenligi.net/iskollari-ve-is-guvenligi/ahsap-ve-mobilya-imalat-sektorunde-is-sagligi-ve-guvenligi/ [Erişim Tarihi: 08.05.2022]
• Ünverdi, Ş. (2016). Mobilya üretiminde ağaç tozuna maruziyetin değerlendirilmesi. İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanlık Tezi, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Yaşar, Ş. Ş. ve Komut, O. (2018). İmalat sanayisinde iş sağlığı ve güvenliği üzerine bir araştırma: Erzincan ili mobilya işletmeleri örneği. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 20(2) , 252-265.
• Zor, M., Yazıcı, H. ve Karakavuz, H. (2017). Mobilya imalatçılarında iş güvenliği algısı üzerine bir inceleme: Zonguldak ili örneği. İleri Teknoloji Bilimleri Dergisi, 6(3), 1143-1151.