Kentsel Dönüşüm Alanlarında Sosyal Adalet Arayışlarının Kentsel Peyzaj Üzerinden Araştırılması

Yıl 2022, Cilt: 18 Sayı: 2, 277 - 295, 31.12.2022

İpek Müge Özgüç , Nilüfer Kart Aktaş

Öz

Ülkemizde 1980 yıllarından sonra hızlanan kentsel dönüşüm çalışmaları ile birlikte “Sosyal Adalet” kavramı da önem kazanmaya başlamıştır. Gelişmiş toplumlarda, diğer tüm alanlarda olması gerektiği gibi kentsel dönüşüm projeleri hazırlanırken toplumun tüm kesimlerine fırsat eşitliği sağlanması esastır. Bu düşünceden yola çıkılarak, İstanbul Esenler ilçesinin örnek olarak seçilen bazı mahallelerindeki kentsel dönüşüm projeleri sosyal adalet yaklaşımı açısından irdelenmiştir. Açık ve yeşil alanların yeterliliği kapsamında sosyal adaletin bu mahallelerde sağlanamadığı görülmüştür. Çalışmada esas vurgulanmak istenen konu; gelişmekte olan şehirlerde kentsel adaletin, kentsel dönüşüm projelerinde de dikkate alınması gerekliliğidir. Ancak bu gerçekleştiği taktirde dönüşüm çalışmaları doğru bir şekilde gerçekleşecektir.

Anahtar Kelimeler

kentsel dönüşüm, sosyal adalet, kentsel peyzaj

Kaynakça

• Angın, M. (2017). İstanbul Esenler’de (Çifte Havuzlar-Havaalanı-Turgut Reis Mahallelerinde) Kentsel Dönüşüm Projelerinin Sosyal Ve Mekânsal Yansımaları, Yüksek Lisans Tezi(Tez Danışmanı Yrd. Doç. Dr. Taner Kılıç).
• Corburn, J. (2017). Urban Place and Health Equity: Critical Issues and Practices, İnternational Journal of Environmental Research and Public Health, Journals IJERPH Volume 14 Issue 2 10.3390/ijerph14020117.
• Gelobter, M. (1994). The Meaning of Urban Environmental Justice. Fordham Urban Law Journal, 21 (3), 841-856.
• Çagla, H. (2007). Kentsel Dönüşüm Çalışmalarının Mülkiyet Kullanımına Olan Etkisi Üzerine Bir Araştırma Ve Konya Örneği, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeodezi Ve Fotogrametri Anabilim Dalı Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Çakır M. (2017). Kentsel Dönüşüm Mekânlarında Sosyal Adalete İlişkin Nitel Bir Çalışma: Konya Örneği, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı, Ankara.
• Dinçer, B. (2014). Kentsel Dönüşüm ve Sosyal Adalet, T.C. Galatasaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Elgin, F.C. (2008). “Kentsel Dönüşüm Projelerinde Kullanıcı Katılımının Önemi – Pangaltı Örneği”. Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Mimari Tasarım Programı Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Ergenekon, T. (2003). Urban Regeneration and Urban Design, Uluslararası 14. Kentsel Tasarım ve Uygulamalar Sempozyumu Bildirisi, Kentsel Yenileşme ve Kentsel Tasarım Sempozyum Kitabı, Mimar Sinan Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 192-204.
• Google Earth,(2022). Google Maps, Erişim 11 Temmuz 2022, https://www.earth.google.com.
• Örçen Güler, İ.& Turan, A. (2020). Kentsel Çevresel Adalet ve Kent Planlaması İlișkisi. Vankulu Sosyal Araștırmalar Dergisi, 5, 7-20.
• Parker, G.A.M. (2013). Producing Confrontational Alterity: Urban Regeneration In Tarlabaşı, Istanbul. Yüksek Lisans Tezi, Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Anabilim Dal, İstanbul.
• Polat S., Dostoğlu N. (2007). Kentsel Dönüşüm Kavramı Üzerine: Bursa’da Kükürtlü ve Mudanya Örnekleri, Uludağ Üniversitesi, Mühendislik-Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü, 16059, Görükle, Bursa.
• Şahin S.Z.(2003). “İmar Planı Değişiklikleri ve İmar Hakları Aracılığıyla Yanıltıcı Kentsel Dönüşüm Senaryoları”, TMMOB Şehir Plancıları Odası Kentsel Dönüşüm Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Der. P. P. Özden, İ. Karakaş, S. Turgut, H. Yakar, D. Erdem, N. Palaoğlu, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul, 2003, s. 89.
• TDK (2022). Türk Dil Kurumu sözlük resmi internet sitesi, https://sozluk.gov.tr/ erişim tarihi 04/08/2022. Yerebasmaz, H. (2006). Gerze kentsel dönüsüm örneginin incelenmesi üzerine bir arastırma, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi.
• Url 1. https://esenler.bel.tr/sehir-rehberi/kent-rehberi/
• Url 2. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Adrese-Dayali-Nufus-Kayit-Sistemi-Sonuclari-2021-45500.
• Url 3. https://www.google.com/maps/place/Esenler%2F%C4%B0stanbul,+T%C3%BCrkiye/ @41.1119567,28.8798481,12z/data=!4m5!3m4!1s0x14caafe253f39f9b:0x349572fb9a436310!8m2!3d41.0794133!4d28.8538545?hl=tr-TR
• Url 4. https://www.nufusune.com/esenler-ilce-nufusu-istanbul
• Url 5. https://www.endeksa.com/tr/analiz/istanbul/esenler/tuna/demografi
• Url 6. https://sehirplanlama.ibb.istanbul/esenler-ilcesi/
• Url 7. https://www.google.com/maps/place/Turgut+Reis,+34235+Esenler %2F%C4%B0stanbul/@41.060511,28.8648796,1380m/data=!3m1!1e3!4m5!3m4!1s0x14cabaabb61419d7:0x957efac69f9fdab8!8m2!3d41.0615719!4d28.8640496
• Url 8. https://emlakkulisi.com/esenlerde-hangi-mahalle-nasil-donusuyor/235328
• Url 9. https://phohen.com/tr/post/esenler-turgutreis-kentsel-donusum-projesi/663088
• Url 10. https://www.facebook.com/esenlerbelediye/videos/turgut-reis-ve-oru%C3%A7-reis-kentsel-d%C3%B6n%C3%BC%C5%9F%C3%BCm-konutlar%C4%B1-drone-%C3%A7ekimi/920964358024260/
• Url 11. https://earth.google.com/web/@41.05802848,28.86030745,75.74799382a, 0d,60y,163.35549509h,88.26521333t,0r/data=IhoKFmpkcjJGZ2t0ZWZoMFVqM0ZodUg2eHcQAg
• Url 12. https://earth.google.com/web/@41.06427854,28.86606178, 105.86049652a,0d,60y,200.33165173h,84.25022336t,0r/data=IhoKFjNvMXFCZDlQZnFkZ3dCcExaVDI2cWcQAg
• Url13.https://earth.google.com/web/@41.0586781,28.8718475,108.3509858a,773.18098797d,35y,323.94962955h,45t,0r/data=CnwaehJ0CiUweDE0Y2FiYWE3ZDEwZjZjYjE6MHhjZTA0NmY1OTU1OWVmNjNhKktFc2VubGVyIELDtmxnZSBQYXJrxLEKw4dvY3VrbGFyYSB5w7ZuZWxpawpsdW5hcGFya8SxeWxhIGHDp8SxawpoYXZhIG1la2FuxLEYAyAB
• Url14.https://earth.google.com/web/@41.05775237,28.86988215,104.10260773a,0d,60y,191.02194155h,89.28087175t,0r/data=IhoKFm1jbjZES3JubFRFZ2RHNkxTTml6WncQAg
• Url 15. https://esenler.bel.tr/haberler/genel/ciftehavuzlar-askida/#gallery-7