Investigate of Landscape Design Use Possibilities of Some Native Ericaceae Family Plants in Turkey

Yıl 2024, Cilt: 20 Sayı: 1, 139 - 154, 30.06.2024

Müberra Pulatkan , Gülcay Ercan Oğuztürk

https://doi.org/10.58816/duzceod.1447316

Öz

The family Ericaceae is a large family of Angiosperms spread throughout the temperate regions of the Northern and Southern Hemispheres. It includes plants, shrubs and trees that are often found in acidic and inefficient growing conditions. It offers ecologically based and sustainable landscape design alternatives by using natural species in plant designs. Many species of the Ericaceae family are naturally found in the mountainous and forested areas of Turkey, which is a very rich country in terms of plant species diversity with its geographical location and climate characteristics. Landscape designs created using natural vegetation offer ecologically based and sustainable alternatives. However, in urban areas, natural vegetation is not utilized sufficiently and efficiently. These plants, which create a visual impact with the beauty of their forms, leaves, flowers and fruits in the rural landscape of Turkey, have not found sufficient use in the urban landscape, despite the favorable conditions in terms of climate and growing environment. In this study, the morphological characteristics and landscape usage possibilities of some Ericaceae family plants that grow naturally in Turkey and can be used to create effective landscapes with their aesthetic properties were investigated. It is aimed to encourage the use of these natural species, which have high potential in terms of sustainable and economic applications, in open-green areas.

Anahtar Kelimeler

Ericaceae family, Natural plants, Urban landscape, Planting design, Visual effect

Türkiye'deki Bazı Doğal Ericaceae Familyası Bitkilerinin Peyzaj Tasarımında Kullanım Olanaklarının Araştırılması

Öz

Ericaceae ailesi, Kuzey ve Güney Yarımkürelerin ılıman bölgelerine yayılmış geniş bir Angiosperm ailesidir. Genellikle asidik ve verimsiz yetiştirme koşullarında bulunan bitkileri, çalıları ve ağaçları içerir. Bitkisel tasarımlarda doğal türleri kullanarak, ekolojik temelli ve sürdürülebilir peyzaj tasarım alternatifleri sunmaktadır. Coğrafi konumu ve iklim özellikleriyle bitki tür çeşitliliği açısından oldukça zengin bir ülke olan Türkiye'nin dağlık ve ormanlık alanlarında Ericaceae familyasına ait pek çok tür doğal olarak bulunmaktadır. Doğal bitki örtüsü kullanılarak oluşturulan peyzaj tasarımları ekolojik temelli ve sürdürülebilir alternatifler sunmaktadır. Ancak kentsel alanlarda doğal bitki örtüsünden yeterli ve verimli bir şekilde yararlanılamamaktadır. Türkiye kırsal peyzajında formlarının, yapraklarının, çiçeklerinin ve meyvelerinin güzelliği ile görsel etki yaratan bu bitkiler, iklim ve yetişme ortamı açısından uygun koşullara rağmen kentsel peyzajda yeterli kullanım alanı bulamamıştır. Bu çalışmada, Türkiye'de doğal olarak yetişen ve estetik özellikleriyle etkili peyzajlar oluşturmak için kullanılabilecek bazı Ericaceae familyası bitkilerinin morfolojik özellikleri ve peyzaj kullanım olanakları araştırılmıştır. Sürdürülebilir ve ekonomik uygulamalar açısından potansiyeli yüksek olan bu doğal türlerin açık-yeşil alanlarda kullanımının teşvik edilmesi amaçlanıyor.

Anahtar Kelimeler

Ericaceae familyası, Doğal bitki, Kent peyzajı, Bitkilendirme tasarımı, Görsel etki

Kaynakça

• Anonim, (2023a). https://www.stervinou.fr/en/a1000_arbutus-andrachne.html. Erişim tarihi 27.10.2023.
• Anonim, (2023b). https://mursidindemircan.com/2016/11/arbutus-cinsinden-bir-agac-sandal-agaci-gecmisten-gelecege. Erişim tarihi 27.10.2023.
• Anonim, (2023c). http://yabanicicekler.com/flower/arbutus-unedo-671 Erişim tarihi 27.10.2023.
• Anonim, (2023d). https://tuncbotanik.com/urun/kocayemis-arbutus-unedo-fidani/2164 Erişim tarihi 27.10.2023.
• Anonim, (2023e). https://plants.ces.ncsu.edu/plants/calluna-vulgaris Erişim tarihi 28.10.2023.
• Anonim, (2023f). https://www.actaplantarum.org/flora/flora_info.php?id=503719 Erişim tarihi 28.10.2023.
• Anonim, (2023g). https://thessfyta.gr/en/fruit-trees/39-blueberry-vaccinium-myrtillus.html Erişim tarihi 28.10.2023.
• Anonim, (2023h). https://www.tripadvisor.com.tr/LocationPhotoDirectLink-g274958-d290980-i112779384-Tallinn_Botanic_Garden-Tallinn_Harju_County.html Erişim tarihi 28.10.2023.
• Anonim, (2023i). https://bgflora.net/families/ericaceae/bruckenthalia/bruckenthalia_spiculifolia/bruckenthalia_spiculifolia_en.html Erişim tarihi 28.10.2023.
• Anonim, (2023j). https://www.first-nature.com/flowers/pyrola-rotundifolia.php Erişim tarihi 28.10.2023. Ansin, R., & Ozkan, Z.C. (2006). Seed Plants (SPERMATOPHYTHA) Woody Taxons. KTU Publication Number: 167, Forestry Faculty Release Number: 19. KTU Printing Office, 512p. Trabzon, Turkey.
• Austin, R.L. (2001). Elements of Planting Design. John Wiley&Sons Inc., United State of America.
• Aydemir, S. (2004). Kentsel Alanların Planlanması ve Tasarımı. Akademi Kitabevi, Trabzon, Türkiye.
• Bravo, L. (1998). Polyphenols: Chemistry, Dietary Sources, Metabolism, and Nutritional Significance. Nutrition reviews, 56(11), 317-333.
• Burnie, G., Forrester, S., Greig, D., Guest, S., Harmony, M., Hobley, S., & Ryan, S. (2004). Botanica. Konemann: Tandem Verlag GmbH, 1020 p. Italy.
• Christenhusz, M. J., & Byng, J. W. (2016). The Number of Known Plants Species in The World and Its Annual Increase. Phytotaxa, 261(3), 201-217.
• Clarke, J.H. (1982). Getting Started with Rhododendrons and Azaleas. Timber Press, 268p. USA.
• Davis, P.H. (1965). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press, Vols. 1-9. Edinburgh:
• Davis, P. H. (1962). Rhodothamnus sessilifolius PH Davis. Icones Plantarum, 36, 3575.
• Davis, P.H. (1978). Flora of Turkey. Edinburgh University Press. 580p. Edinburgh.
• Ekim, T., Terzioğlu, S., Eminağaoğlu, Ö., & Coşkunçelebi, K., (2014). Red List of The Endemic Plants Of The Caucasus: Turkey. Red List of the Endemic Plants of The Caucasus. Missouri Botanical Garden Press, (Pp.209-242), Missouri, USA.
• Eminağaoğlu, Ö. (2014). Rhodothammus Reichb. In Ü. Akkemik (Ed), Türkiyenin Doğal-Egzotik Ağaç ve Çalıları 2, Angiospermler. OGM Genel Müdürlüğü Yayınları. Ankara, Türkiye.
• Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. & Babaç, M.T. (Ed.) (2012). Türkiye Bitkileri Listesi Damarlı Bitkiler, Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmalı Derneği Yayını, Flora Dizisi 1, İstanbul, Türkiye.
• Kayacık, H. (1966). Orman ve park ağaçlarının özel sistematiği, III. Cilt, Angiospermae (Kapalı Tohumlular). İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayını, İstanbul, Türkiye.
• Luteyn, J. L. (1983). Ericaceae: Part I. Cavendishia. Flora Neotropica, 35, 1-289.
• Mamıkoğlu, N. G. (2007). Türkiye’nin Ağaçları ve Çalıları. Doğuş Grubu İletişim Yayıncılık ve Ticaret AŞ, İstanbul, Türkiye.
• Roy, S., Byrne, J. & Pickering, C. (2012). A Systematic Quantitative Review of Urban Tree Benefits, Costs, And Assessment Methods Across Cities İn Different Climatic Zones. Urban Forestry & Urban Greening, 11(4), 351-363.
• Sarı, D. & Karaşah, B. (2018). Bitkilendirme Tasarımı Öğeleri, İlkeleri ve Yaklaşımlarının Peyzaj Tasarımı Uygulamalarında Tercih Edilirliği Üzerine Bir Araştırma. MEGARON, 13(3), 470-479.
• Sarı, D. & Öztürk, Z. (2023). Etnobotanik Kullanimi Olan Bazı Doğal Bitkilerin Peyzaj Değerleri: Maçka (Trabzon) Örneği. Turkish Journal of Forest Science, 7(2), 189-209.
• Shahidi, F.; Ambigaipalan, P. (2015). Phenolics and Polyphenolics İn Foods, Beverages and Spices: Antioxidant Activity and Health E_Ects—A Review. Journal of functional foods, 18, 820–897.
• Sleumer, H. (1960). Ericaceae. Flora Malesiana-Series 1, Spermatophyta, 6(1), 469-914.
• Spencer, J.P.E., Crozier, A., Rodriguez-Mateos, A., Del Rio, D., Tognolini, M., & Borges,G. (2012). Dietary (Poly) Phenolics in Human Health: Structures, Bioavailability, and Evidence of Protective E_Ects Against Chronic Diseases. Antioxid. Redox Signal, 18, 1818–1892.
• Ștefănescu, B. E., Szabo, K., Mocan, A., & Crişan, G. (2019). Phenolic Compounds From Five Ericaceae Species Leaves and Their Related Bioavailability and Health Benefits. Molecules, 24(11), 2046.
• Stevens, P. F., Luteyn, J., Oliver, E. G. H., Bell, T. L., Brown, E. A., Crowden, R. K., & Weiller, C. M. (2004). Ericaceae. In Flowering Plants· Dicotyledons: Celastrales, Oxalidales, Rosales, Cornales, Ericales (Pp. 145-194). Berlin.
• Trowbridge, J.P., & Bassuk, N.L. 2004. Trees in The Urban Landscape. John Wiley&Sons Inc., United State of America.
• TUBIVES. (2004). Turkish Plants Data Service.
• Walker, D.T. (1985). Planting Design. PDA Publishers Corporation. Arizona, USA.
• Yaltırık, F. (1967). Contribution to The Taxonomy of Woody Plants in Turkey. Notes from the Royal Botanic Garden Edinburgh, 28(1), 9-10.
• Yaltırık, F. (1971). Ericaceae Familyasının Memleketimizde Az Tanınan Taksonlarına Toplu Bakış. Journal of The Faculty of Forestry Istanbul University, 71-85.
• Yıldırım, N., Pulatkan, M., & Turna, İ. (2017). Effects of Different Medium on Seed Germination of Spartium junceum L. with Medicinal and Aromatic Importance. International Journal of Secondary Metabolite, 4(3, Special Issue 2), 376-383