Kampüs Orman Alanları Karbon Yutak Kapasitesinin Zamansal Değişimi; Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Örneği

Yıl 2024, Cilt: 20 Sayı: 2, 249 - 265, 28.12.2024

Seda Saranay Kayar , Gül Tekingündüz , Mustafa Kağan Özkal , K. Pınar Kırkık Aydemir

https://doi.org/10.58816/duzceod.1571490

Öz

İklim değişikliği ile mücadelede karbon emisyonu açısından, ormanlar önemli yutak alanlardır. Orman alanları içerisinde yer alan üniversite kampüslerinin yutak alan fonksiyonunu devam ettirebilmesi için mevcut orman alanlarını koruması ve arttırması önemlidir. Bu araştırmada Bolu Orman Bölge Müdürlüğü, Bolu Orman İşletme Müdürlüğü, Yeşildağ Orman İşletme Şefliği sınırları içerisinde yer alan Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi kampüs alanının 2009-2019 yılları arasındaki orman alanındaki karbon depolama kapasitesindeki değişim belirlenmiştir. Kampüs alanındaki ormanların yutak kapasitesi Amenajman plan yönetmeliğindeki bitkisel kütle genişletme faktörü (BEF) yöntemine göre hesaplanmıştır. BEF yöntemi ile belirlenen kampüs alanının 2009-2028 yıllarını kapsayan amenajman planına göre 2009 yılı için karbon stoku 12.67 t C/ha, 2019-2038 yıllarını kapsayan amenajman planına göre 2019 yılı için 27.86 t C/ha’dır. Kampüs alanının 10 yıllık periyotta bitkisel kütlede karbon stok değişimi 1.52 t/ha/yıl olarak hesaplanmıştır. Sayısal veriler 10 yıllık periyotta kampüs orman alanının yutak kapasitesinin arttığını göstermektedir. BAİBÜ kampüs alanında karbon depolama fonksiyonunun sürdürülebilirliğinin devamlılığı için destekleyici politikaların oluşturulması önemlidir.

Anahtar Kelimeler

BEF, Yutak alanlar, iklim değişikliği, Karbon stoku

Etik Beyan

Bu çalışmanın, özgün bir çalışma olduğunu; çalışmanın hazırlık, veri toplama, analiz ve bilgilerin sunumu olmak üzere tüm aşamalarından bilimsel etik ilke ve kurallarına uygun davrandığımı; bu çalışma kapsamında elde edilmeyen tüm veri ve bilgiler için kaynak gösterdiğimi ve bu kaynaklara kaynakçada yer verdiğimi; kullanılan verilerde herhangi bir değişiklik yapmadığımı, çalışmanın Committee on Publication Ethics (COPE)' in tüm şartlarını ve koşullarını kabul ederek etik görev ve sorumluluklara riayet ettiğimi beyan ederim. Herhangi bir zamanda, çalışmayla ilgili yaptığım bu beyana aykırı bir durumun saptanması durumunda, ortaya çıkacak tüm ahlaki ve hukuki sonuçlara razı olduğumu bildiririm.

Teşekkür

Bu araştırmada amenajman planlarına ilişkin kullanılan veriler Orman Genel Müdürlüğü tarafından paylaşılmış olup, desteklerinden dolayı teşekkür ederiz.

Temporal Change of Carbon Sink Capacity of Campus Forest Areas; The Case of Bolu Abant Izzet Baysal University

Öz

Forest ecosystems are important areas in the combating against climate change. It is significant for university campuses located in forest lands to protect and increase their existing forest lands in order to maintain their sink function. In this study, the change in the carbon sink capacity of the forest land of Bolu Abant İzzet Baysal University (BAIBU) campus area located within the borders of Bolu Regional Directorate of Forestry, Bolu Forest Enterprise, Yeşildağ Forest Planning Unit between 2009-2019 was determined. The sink capacity of the forests in the campus area was calculated according to the biomass expansion factor (BEF) in the management plan regulation. The carbon value of the campus area determined by the BEF method is 25.73 t C/ha for 2009 according to the management plan inventory data and 27.86 t C/ha according to the 2019 forest management plan inventory data. The carbon stock change in the biomass of the campus area over a 10 years period was calculated as 0.213 t/ha/year. Results demonstrate that the carbon sink capacity of the campus forest land has increased in the 10 years period. It is important to establish supportive policies for the sustainability of the carbon storage function in the BAİBÜ campus area.

Anahtar Kelimeler

BEF, Sink areas, Climate change, Carbon stock

Kaynakça

• Agostino, N. J. (2020). The potential of carbon sequestration in trees on the University of Wollongong campus as a means of offsetting emissions [Honours Theses]. University of Wollongong.
• Ahmedin, A. M., Bam, S., Siraj, K. T., & Raju, A. J. S. (2013). Assessment of biomass and carbon sequestration potentials of standing Pongamia pinnata in Andhra University, Visakhapatnam, India. Bioscience Discovery, 4(2), 143-148.
• Asan, Ü. (1995). Global iklim değişimi ve Türkiye ormanlarında karbon birikimi. Journal of the Faculty of Forestry Istanbul University, 45(1-2), 23-38.
• Bremer, M., Frisa, E., Maccarone, R., & Seif, D. (2020). Campus forest carbon sequestration: An undergraduate project experience. Journal of Sustainability Education, 24.
• Bulut, S., Sivrikaya, F., & Günlü, A. (2022). Evaluating statistical and combine method to predict stand above-ground biomass using remotely sensed data. Arabian Journal of Geosciences, 15(9), 838.
• Cox, H. M. (2012). A sustainability initiative to quantify carbon sequestration by campus trees. Journal of Geography, 111(5), 173-183.
• Das, M., & Mukherjee, A. (2015). Carbon Sequestration potential, its correlation with height and girth of selected trees in the Golapbag Campus, Burdwan, West Bengal (India). Indian Journal of Scientific Research, 10(1), 53-57.
• Değermenci̇, A. S., ve Zengin, H. (2016). Ormanlardaki karbon birikiminin konumsal ve Zamansal değişiminin incelenmesi: Daday Planlama Birimi örneği. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 17(2), 177-187.
• Değermenci̇, A. S. (2022). Determining the Effects of changes in land use on carbon amount in above-ground biomass with NDVI. Global NEST Journal, 25(3).
• Değermenci̇, A. S. (2023). Düzce ili karasal karbon kapasitesinin belirlenmesi. Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 11(1), 99-110.
• Değermenci̇, A. S., & Zengi̇n, H. (2023). Determination of carbon storage amounts in above-ground biomass using NDVI based on land use/land cover classes in Bolu. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 24(1), 64-74.
• Dilaver, Z., Yuksel, U. D., & Yilmaz, F. C. (2017). Contribution of university campuses to climate change mitigation: Ankara University Tandogan campus case. Fresenius Environmental Bulletin, 26(12), 7018-7024.
• Durkaya, B., Bekci̇, B., ve Varol, T. (2016). Bartın kent ormanının karbon tutma, oksijen üretimi ve rekreasyonel açıdan değerlendirilmesi. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 16(1).
• FRA, (2010). Global forest resources assessment 2010 (s. 163) [Main report]. FAO.
• Gavali, R. S., & Shaikh, H. M. Y. (2016). Estimation of carbon storage in the tree growth of Solapur University Campus, Maharashtra, India. International Journal of Science and Research (IJSR), 5(4), 2364-2367.
• González-García, A., Aguado, M., Solascasas, P., Palomo, I., González, J. A., García-Llorente, M., Hevia, V., Olmo, R. M., López-Santiago, C. A., Benayas, J., & Montes, C. (2023). Co-producing an ecosystem services-based plan for sustainable university campuses. Landscape and Urban Planning, 230, 104630.
• Gratani, L., Pepe, M., Spoletini, A., & Varone, L. (2018). Carbon sequestration capability provided by different types of green areas in Rome. İçinde In World Forum on Urban Forests-Book of abstracts (s. 236). https://hdl.handle.net/11573/1290949.
• Günlü, A., Göl, C., & Sarıçam, F. (2019). The Evaluation of temporal and spatial change of aboveground stand carbon: A case study of Upstream of The Göksu River Basin. Turkish Journal of Forestry | Türkiye Ormancılık Dergisi, 20(4), 352-359.
• Günlü, A., Keleş, S., Ercanli, I., & Şenyurt, M. (2021). Estimation of aboveground stand carbon using landsat 8 OLI satellite image: A case study from Turkey. Spatial modeling in forest resources management: Rural livelihood and sustainable development, 385-403.
• Güverçi̇n, İ., ve Günlü, A. (2023). Saf kızılçam (Pinus brutia Ten.) meşcerelerinde aktif ve pasif uydu görüntüleri kullanılarak topraküstü biyokütlenin tahmin edilmesi (Anamur Orman İşletme Şefliği Örneği). Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 25(1), 177-191.
• IPCC, (2006). Guidelines for national greenhouse gas inventories. http://www.ipccnggip.iges.or.jp/public/2006gl/pdf/4_Volume4/V4_04_Ch4_Forest_Land.pdf.
• Keleş, N. N., Tepebaş, B., ve Keleş, S. (2024). Orman ağaçlarında depolanan karbon ve üretilen oksijen miktarının zamansal değişiminin analizi. Anadolu Orman Araştırmaları Dergisi, 10(2), 16-21.
• Keleş, S., Günlü, A., & Ercanli, İ. (2021). Estimating aboveground stand carbon by combining Sentinel-1 and Sentinel-2 satellite data: A case study from Turkey. Içinde Forest Resources Resilience and Conflicts (ss. 117-126). Elsevier.
• Kocaman, M., ve Durkaya, B. (2020). Karbon depolama miktarlarının zamansal değişimi. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 22(2), 591-603.
• Marak, T., & Khare, N. (2017). Data from: Carbon content of tree tissues: A synthesis. International Journal for Scientific Research & Development, 5(6), 63-65.
• MGM, (2024). İllere ait mevsim normalleri. https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?m=BOLU. Erişim Tarihi: 27.04.2024.
• Nandal, A., Yadav, S. S., & Nath, A. J. (2023). Trees outside forests as climate change mitigation champions: Evaluating their carbon sequestration potential and monetary value in Maharshi Dayanand University, Rohtak (Haryana), India. Environmental Monitoring and Assessment, 195(8), 995.
• NOAA, (2024). Global Monitoring Laboratory, Trends in Atmospheric Carbon Dioxide (CO2). https://gml.noaa.gov/ccgg/trends/ Erişim Tarihi:18.05.2024.
• OGM, (2017). Orman Genel Müdürlüğü, Ekosistem tabanlı fonksiyonel orman amenajman planlarının düzenlenmesine ait usul ve esaslar. 8.
• Özdemir, E. G., Zengin, T. U., ve Güleç, H. A. (2024). Orman ekosistemindeki ağaç boylarının, optik, radar, lazer altimetre uydu verileri ve yardımcı kaynaklar kullanılarak Google Earth Engine platformunda modellenmesi. Geomatik, 9(2), 259-268.
• Padmaningsih, A. T. (2015). Carbon balance for sustainable land use scenarios and a green campus at the University of Twente. University of Twente.
• Pamukçu Albers, P., Balkiz, Ö., Çağlayan, S. D., Bucak Onay, T., Çalişkan, B. K., Ülker, E. D., Bi̇lgi̇n, G. D., Li̇se, Y., Zeydanli, U. S., & Özdemi̇r, E. (2023). Üst ölçekli planlama kapsamında Türkiye’deki Akdeniz Ekolojik Bölgesi ormanlarında karbon tutumu. Turkish Journal of Forestry | Türkiye Ormancılık Dergisi, 24(4), 346-366.
• Ritchie, Y. (2017). Investigating the carbon sequestration and storage capacity of trees in a university campus environment. Environmental Science Undergraduate Honours Thesis, Dalhousie University, Halifax, Nova Scotia, Canada. http://hdl.handle.net/10222/76521.
• Sakıcı, O. E., Seki, M., & Saglam, F. (2018). Above-ground biomass and carbon stock equations for Crimean pine stands in Kastamonu region of Turkey. Fresenius Environmental Bulletin, 27(10), 7079-7089.
• Sharma, R., Pradhan, L., Kumari, M., & Bhattacharya, P. (2020). Assessment of carbon sequestration potential of tree species in Amity University Campus Noida. The 1st International Electronic Conference on Forests—Forests for a Better Future: Sustainability, Innovation, Interdisciplinarity, 3(1), 52.
• Si̇vrikaya, F., ve Bozali̇, N. (2012). Karbon depolama kapasitesinin belirlenmesi: Türkoğlu planlama birimi örneği. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 14(1. Special Issue), 69-76.
• Sivrikaya, F., & Demirel, D. (2022). Estimation of aboveground carbon storage based on remote sensing and inventory data: A case study from Türkiye. Journal of Biometry Studies, 2(2), 78-86.
• Suryawanshi, M. N., Patel, A. R., Kale, T. S, K., & Patil, P. R. (2014). Carbon sequestration potential of tree species in the environment of North Maharashtra University campus, Jalgaon (MS) India. 5(2), 175-179.
• Tolunay, D. (2013). Türkiye’de ağaç servetinden bitkisel kütle ve karbon miktarlarının hesaplamasında kullanılabilecek katsayılar. Ormancılıkta Sektörel Planlamanın 50. Yılı Uluslararası Sempozyumu Bildiriler Kitabı. Ormancılıkta Sektörel Planlamanın 50. Yılı Uluslararası Sempozyumu, Antalya.
• Tolunay, D. (2019). Biomass factors used to calculate carbon storage of Turkish forests. Forestist, 69(2), 144-155.
• Unwin, G. L., & Kriedemann, P. E. (2000). Principles and processes of carbon sequestration by trees. Research and Development Division, State Forests of New South Wales.
• Wibowo, A., Yussof, M. M., Hamzah, T. A. A., & Salleh, K. O. (2019). Urban heat signature impact on university campus. IOP Conference Series: Earth and Environmental Science 338(1), 012027.
• Yaman, Y., ve Keleş, S. (2023). Orman ağaçlarında depolanan karbon miktarının konumsal ve zamansal değişiminin analiz edilmesi: Alara planlama birimi örneği. Anadolu Orman Araştırmaları Dergisi, 9(1), 28-41.