Bursa ili Sağlıklı Kentler Birliği Belediyelerindeki Yönetim Birimlerinin Birlik Faaliyetleri ile ilgili Farkındalığının Değerlendirilmesi

Yıl 2025, Cilt: 21 Sayı: 1, 335 - 357, 30.06.2025

Emine Can , Osman Uzun

https://doi.org/10.58816/duzceod.1633765

Öz

Sosyal ve ekonomik bakımdan eşitsizliklerin görüldüğü mekanlar olarak karşımıza çıkan kentlerde sınırlı olan kaynakların herkes için erişilebilirliği kavramı kent planlamalarının önemini vurgulamaktadır. Dünya Sağlık Örgütü tarafından başlatılmış olan Sağlıklı Kent hareketi; sağlığı amaç edinmiş, huzurlu, yaşanabilir kent olmak için gerekli yapısal değişiklikleri ve ilerleyişi başlatarak, çalışmaları bu kapsamda sürdürmeyi hedefleyen bir kentsel gelişim aracıdır. 1948’de Dünya Sağlık Merkezi, sağlığı’’ tamamen fiziksel, zihinsel ve sosyal refah durumu’’ olarak tanımlamıştır. Ülkemizde Sağlıklı kentler proje çalışmaları 1993’te başlamıştır. Sağlıklı Kentler Birliği (SKB), Sağlıklı Kentler hareketinin Türkiye’ de gelişmesi, benimsenmesi, uygulanması ve sürdürülebilirliği amacı ile 22 Aralık 2004 Tarihli Resmî Gazete ile tüzel kişilik kazanmış mahalli idare birliğidir. Çalışma alanı olarak Bursa İli özelinde Sağlıklı Kentler üyesi olan belediyelerin çalışmaları belirlenip, yerel yönetimlerin çalışmalarında birlik faaliyetlerinin faydası, Sağlıklı Kentler Birliğinin bu çalışmalarda ne kadar yer aldığı, birbirlerine sağladıkları katkı, belediyede yönetici pozisyonunda çalışanların Sağlıklı Kentler hakkındaki bilgisi, görüş ve fikirleri, birlik etkinlikleri, üye kent örnekleri incelenmiş olup, sürdürülebilirlik bağlamında yapılmış uygulamalar ve bu çalışmaların ne derecede algılandığı yorumlanmıştır. Bu analizler için, çalışma alanı olarak seçilen Bursa ili Sağlıklı Kentler Birliği üye belediyelerin birim müdürlüklerinde 102 adet anket çalışması yapılmıştır. Sonuçta birlik üyesi belediyeler ile yapılan ankette sürdürülebilirlik ve sağlıklı şehir değerlendirmeleri, buna ilaveten birlik faaliyetleri ile ilgili farkındalığın değerlendirilmesi yapılarak bazı öneriler getirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

bursa , sürdürülebilir kentler , sağlıklı şehir ve sağlıklı peyzaj

Teşekkür

Bu çalışma Emine Can’ın Düzce Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü’nde Prof. Dr. Osman Uzun danışmanlığında yapmış olduğu yüksek lisans tez çalışmasından (Can, 2021) üretilmiştir. Çalışma, Düzce Üniversitesi BAP-2021.02.01.1148 numaralı Bilimsel Araştırma Projesiyle desteklenmiştir. Çalışma süresince çalışmayı destekleyen Bursa Sağlıklı Kentler Birliği Müdürlüğü’ne teşekkür ederiz.

Evaluation of the Awareness of the Management Units in Bursa Province Healthy Cities Union Municipalities regarding the Union Activities

Öz

In cities where social and economic inequalities are seen, the accessibility of limited resources for everyone emphasizes the importance of urban planning. The Healthy City movement, initiated by the World Health Organization, aims to continue the structural changes and progress necessary to become a healthy, peaceful, livable city. In 1948, the World Health Center defined health as “a state of complete physical, mental and social well-being.” Studies started in our country in 1993. Healthy Cities Association is a local government association established with the aim of supporting the development, adoption, implementation and long-term sustainability of the healthy city approach in Türkiye. The Union gained legal status by being published in the Official Gazette on 22 December 2004. In the study area of Bursa Province, the work of the member municipalities of the union, the extent to which the Healthy Cities Union is involved in these works, the contributions they provide to each other, the knowledge, views and ideas of those working in managerial positions in the municipality about Healthy Cities, union activities, member city examples were examined and the extent to which the practices and works carried out within the framework of sustainability were perceived was interpreted. For these analyses, 102 surveys were conducted with the unit directorates of the union member municipalities in the study area of Bursa. According to the survey data, sustainability and healthy city evaluations of member municipalities, as well as evaluation of awareness about union activities, were made and some suggestions were made.

Anahtar Kelimeler

, bursa , sustainable cities , healthy city and healty landscape

Kaynakça

• Ak, A. (2018). Kentsel form ve yürünebilirlik: Ankara'nın yürünebilirlik kapasitesinin değerlendirilmesi. Doktora Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Atılgan, B. (2016). Yerel yönetim birliklerinin yeniden yapılandırılması üzerine bir çözümleme. Doktora tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, Ankara.
• Baytok, Z. G. (2012). Sürdürülebilir kentsel gelişme ve neoliberal politikaların sürdürülebilir kentsel gelişime etkisi: Kurtköy Bölgesi örneği. Yüksek Lisans Tezi, Doctoral dissertation, Bahçeşehir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Can, H. (2018). Yerel yönetim birliklerinin belediyelerin kardeş şehir ilişkilerine katkıları: Türk Dünyası Belediyeler Birliği örneği. Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, Kütahya.
• Kentli Dergisi. (2025, 23 Haziran). Proaktif Akıllı Şehirler. Erişim adresi: file:///C:/Users/Emine%20Can/Dropbox/My%20PC%20(EmineCan)/Downloads/Kentli%20Dergisi%2040.%20Say%C4%B1.pdf
• Kentli Dergisi. (2025, 23 Haziran). Toplu konutlar. Erişim adresi: https://apiskb.izmirteknoloji.com.tr/wp-content/uploads/2021/11/Kentli-Dergisi-Sayi-42-.pdf
• Kentli Dergisi. (2025, 23 Haziran). Kentler ve Bulaşıcı Hastalıklar. Erişim adresi: https://apiskb.izmirteknoloji.com.tr/wp-content/uploads/2022/02/Kentli-Dergisi-Sayi-43.pdf
• Koçak, B. (2019). Yerel yönetim birliklerinin daha etkin kullanılması için çözüm önerileri. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 8(4), 78-87.
• Köseoğlu, M. (2010). Türkiye’de Yerel Yönetim Birlikleri: Yapısı, Hukuki Dayanakları ve Sorunları. Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı Kentleşme ve Çevre Sorunları Bilim Dalı, Ankara.
• Mıhçı, H. (2010). Yerel yönetim birlikleri (Gölcük Köylere Hizmet Götürme Birliği örnek olayı). Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, Kocaeli.
• Okçu, M., & Kaya, E. (2008). Sağlıklı şehirler oluşturma sürecinde yerel yönetimlerin rolü. 1. Ulusal Yerel Yönetimler Sempozyumu Bildiri Kitabı, 363-376.
• Özdemir, D. Ş. (2008). Türkiye'de mahalli idare birlikleri. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Bilim Dalı, Konya.
• Pawłowicz, JA. (2017). Çevre Bağlamında Kentsel Mekanların Sürdürülebilir Şekillendirilmesi. Ekolojik Mühendislik Dergisi, 18 (6).
• Rasouli, S. (2012). Sürdürülebilir Kentsel Tasarımda Kentsel Tarımın Rolü, “İstanbul Örneği”. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Sağlıklı Kentler Birliği. (2025, 23 Haziran). Erişim adresi: https://www.skb.gov.tr/uyelerimiz/
• Yavuz, B. (2018). ''Sürdürülebilir kentsel çevreler konusunda geliştirilen yaklaşımlarda kent peyzajı. Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı, İstanbul.
• Yılmaz, F. H. (2019). Sürdürülebilirlik bağlamında yeşil kent yönetimi: Avrupa Yeşil Başkentleri üzerinden bir değerlendirme. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Yolcu, Y. G. (2006). Türkiye'de mahalli idare birlikleri ve Isparta mahalli idare birliklerinin yapısal analizi. Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Toros, A. (2004). Yerel yönetim birlikleri. Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, Kahramanmaraş.