Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Examination of Postgraduate Thesis Studies Assessing the Effectiveness of Non-Pharmacological Methods in the Management of Labor Pain

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 3, 104 - 111, 13.10.2018

Öz

Aim: This study was conducted to examine postgraduate studies assessing the effect of non-pharmacological methods on labor pain in Turkey by using document analysis method.

Material and Methods: To access postgraduate theses, “labor pain”, “non-pharmacological methods” and “pain management” keywords were used while scanning at the Database of National Thesis Center of Turkey. Nineteen studies assessing the effect of non-pharmacological methods on labor pain were reached. The theses were examined using document analysis method.

Results: The theses were written between 1996 and 2017, 11 of them are master’s thesis, 7 of them are doctoral thesis and 1 of them is medical speciality thesis. The theses were mostly performed in Atatürk University, Marmara University and Istanbul University in the field of obstetrics and gynecology nursing in the counseling of associate professor. The accessibility of the five theses is limited, as the full text of 14 theses can be reached. All the theses examined are experimental studies with control groups. Non-pharmacological methods have been applied in the first phase of labor in all theses. When the non-pharmacological methods used are examined, it has been observed that hot application in two theses, ice application in two theses, acupressure with massage in one thesis, acupressure in three theses, aromatherapy in one thesis, expressive touch in one thesis, TENS in one thesis, reflexology in one thesis, breathing exercises in one thesis, breathing and tactile stimulation techniques in one thesis have been used. According to the results of theses examined, massage with hot application, acupressure, aromatherapy, expressive touch, TENS, reflexology, breathing exercises, breathing and tactile stimulation techniques have been found to reduce pain perception during labor.

Conclusion: Postgraduate thesis studies examining the effect of non-pharmacologic methods on labor pain have been carried out mainly in the field of obstetrics and gynecology nursing, in the counseling of associate professor after 2000s. According to the results of these theses, it is seen that all methods except ice massage are effective in decreasing the labor pain.

Kaynakça

  • 1. Berkiten Ergin A, Kömürcü N. Doğum ağrısında farmakolojik olmayan yöntemlerin kullanımı. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2009; 6 (2): 29-35.
  • 2. Smith CA, Levett KM, Collins CT, Crowther CA. (2011). Relaxation techniques for pain management in labor. Cochrane Database of Systematic Reviews 2011; Issue 12. DOI: 10.1002/14651858.CD009514.
  • 3. Sever N. Doğum ağrısının azaltılmasında transkutanöz elektriksel sinir uyarımı uygulamasının etkinliğinin değerlendirilmesi. Gülhane Askeri Tıp Akademisi: Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi. Ankara: 2011.
  • 4. ElFattah AH, Metwaly S, Khedr N. Outcomes of foot reflexology on the pain and certain features of the labor for the primiparous women. Life Science Journal 2015;12(6):206-216.5. Demir Y. Ağrı ve yönetimi. İçinde: Aşti TA, Karadağ A (Editörler). Hemşirelik Esasları; Hemşirelik Bilimi ve Sanatı, 1. Baskı. İstanbul, Akademi Basın ve Yayıncılık, 2012: 626-660.
  • 6. Uçar T, Gölbaşı Z. Nedenleri ve sonuçlarıyla doğum korkusu. İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2015; 4 (2):54-58.
  • 7. Rathfisch, G. Doğal doğum felsefesi. Nobel Tıp Kitabevleri; 2012
  • 8. İpek A. Doğum eyleminde alt sırt bölgesine uygulanan derisel terapi yöntemlerinin doğum ağrısı algısına ve doğumun süresine etkisi. Atatürk Üniversitesi: Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yükseklisans Tezi. Erzurum: 2014.
  • 9. Gönenç İ.M. Doğum ağrısının yönetiminde kullanılan nonfarmakolojik yöntemlerden masaj ve akupressür’ün algılanan doğum ağrısına, gebenin anksiyetesine ve maliyete etkisi. Hacettepe Üniversitesi: Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi. Ankara: 2013.
  • 10. Nwanodi OB. Labor pain treated with acupuncture or acupressure. Chinese Medicine, 2016; 7, 133-152. http://dx.doi.org/10.4236/cm.2016.74014
  • 11. Dabiri F, Shahi A. The effect of LI4 acupressure on labor pain ıntensity and duration of labor: a randomized controlled trial. Oman Medical Journal 2014; Vol. 29, No. 6: 425–429.
  • 12. Saisto, T, Halmesmaki, E. Fear of Childbirth: A Neglected Dilemma, Acta Obstet Gynecol Scand, 2003; 82, 201-208.
  • 13. Sabuncu N, Akça AF. Klinik Beceriler. Sabuncu N, Akçay AF. ed. Ağrı AğrıyaYönelik Uygulamalar ve Hasta Bakımı. 1. Baskı. Ankara, Nobel Tıp Kitabevi; 2011.
  • 14. Avcıbay B, Alan S. Doğum ağrısı kontrolünde nonfarmakolojik yöntemler. Mersin Üniv Sağlık Bilim Derg, 2011; 4(3).
  • 15. Karabulutlu Ö. Doğum ağrısı kontrolünde kullanılan nonfarmakolojik yöntemler. Caucasian Journal of Sciencetley, 2014;1(1):43-50.
  • 16. Karabulut H. Doğum eyleminde aromaterapinin etkileri. İstanbul Üniversitesi: Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: 2014.
  • 17. Mamuk R, Davas NĠ. Doğum ağrısının kontrolünde kullanılan nonfarmakolojik gevşeme ve tensel uyarılma yöntemleri. Şişli Etfal Hastanesi Tıp Bülteni 2010;44(3):137-44.
  • 18. Yılar Z. Ayak refleksolojisinin doğum ağrısına ve doğum eyleminin süresine etkisi. Atatürk Üniversitesi: Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi. Erzurum: 2014.
  • 19. Yeşilçiçek Çalık K. Doğum eyleminde SP6 noktasına uygulanan basının gebelerde algılanan doğum ağrısına ve doğum eyleminin süresine etkisi. Marmara Üniversitesi: Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi. İstanbul: 2010.
  • 20. Taşçı E, Sevil Ü. Doğum ağrısına yönelik farmakolojik olmayan yaklaşımlar. Genel Tıp Dergisi, 2007; 17(3):181-186.
  • 21. Çalık KY. Doğum eyleminde SP6 noktasına uygulanan basının gebelerde algılanan doğum ağrısına ve doğum eyleminin süresine etkisi. Marmara Üniversitesi: Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi. İstanbul: 2010.
  • 22. Coşar F. Lamaze felsefesine dayalı doğuma hazırlık sınıflarının doğum sürecine etkisi. Marmara Üniversitesi: Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi. İstanbul: 2012.
  • 23. Hamlacı Y. LI4 noktasına uygulanan akupresürün doğum eyleminde algılanan doğum ağrısına etkisi. İstanbul Üniversitesi: Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yükseklisans Tezi. İstanbul: 2013.
  • 24. Mucuk S. LI4 ve Sp6 akupunktur noktasına yapılan uyarının doğum ağrısı ve süresine etkisi. Erciyes Üniversitesi: Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi. Kayseri: 2010.
  • 25. Yıldırım E. Doğumun Birinci Evresinde Elde Bulunan Kalın Bağırsak 4 Bölgesine Uygulanan Buz Basısının Doğum Ağrısı ve Sürecine Etkisinin Belirlenmesi. Çukurova Üniversitesi: Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yükseklisans Tezi. Adana: 2014.
  • 26. Öztürk H. Gebelerde algılanan doğum ağrısının azaltılmasında ele uygulanan buz masajı etkisinin incelenmesi. Ege Üniversitesi: Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi. İzmir: 2006.
  • 27. Mamuk R. Vajinal doğumun ikinci aşamasında perineye sıcak uygulama yapmanın perine bütünlüğüne ve ağrıya etkisi. Marmara Üniversitesi: Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yükseklisans Tezi. İstanbul: 2008.
  • 28. Erenoğlu R. Ekspressif dokunmanın doğum ağrısı ve anne memnuniyetine etkisi. Erciyes Üniversitesi: Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi. Kayseri: 2013.
  • 29. Yıldırım G. Doğum eyleminde uygulanan solunum ve tensel uyarılma tekniklerinin gebenin doğum ağrısını algılamasına etkisi. İstanbul Üniversitesi: Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yükseklisans Tezi. İstanbul: 2001.
  • 30. Çayır Y. Normal doğumda nefes egzersizlerinin doğum travayına etkisi. Atatürk Üniversitesi: Tıp Fakültesi. Uzmanlık Tezi. Erzurum: 2016.
  • 31. Gök Metin Z, Özdemir L. Romatoid artritte ağrı ve yorgunluğun yönetiminde aromaterapi ve refleksolojinin kullanımı. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2016;13 (1): 44-49.
  • 32. Dolation M, Hasanpour A, Montazeri Sh, Heshmat R, Alavi Majd H. The effect of reflexology on pain intensity and duration of labor on primiparas. Iranian Red Crescent Medical Journal, 2011; 13: 475-79.
  • 33. Öztürk R, Sevil Ü. Refleksolojinin kadın sağlığı üzerine etkisi. Uluslararası Hakemli Akademik Spor Sağlık ve Tıp Bilimleri Dergisi, 2013; 8: 87-100.
  • 34. Hanjani SM, Tourzani ZM, Shogh M, Ahmadi G. Effect of foot reflexology on pain intensity and duration of labor on primiparou. Koomesh, 2012; 14: 166- 171.
  • 35. Mirzaei FP. Kaviani M, Jafari P. Effect of foot reflexology on duration of labor and severity of first-stage labor pain. The Iranian Journal of Obstetrics Gynecology and Infertility, 2010; 13:1-8.
  • 36. Yüceer S. Torakotomi sonrası uygulanan transkütan elektriksel sinir stimülasyonunun ağrı üzerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi: Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi. Ankara: 2013.
  • 37. Santana LS, Silva Gallo RB, Jorge Ferreira CH, Duarte G, Quintana SM., Marcolin AC. Transcutaneous electrical nerve stimulation (TENS) reduces pain and postpones the need for pharmacological analgesia during labour: a randomised trial. J Physiother. 2016;62(1):29-34. doi: 10.1016/j.jphys.2015.11.002.
  • 38. Chao AS, Chao A, Wang TH, Chang YC, Peng HH, Chang SD, et al. Pain relief by applying transcutaneous electrical nerve stimulation (TENS) on acupuncture points during the first stage of labor: A randomized double-blind placebo-controlled trial. Pain. 2007; 127: 214-220.
  • 39. Van der Spank JT, Cambier DC, De Paepe HM, Danneels LA, Witvrouw EE, Beerens L. Pain relief in labour by transcutaneous electrical nerve stimulation (TENS). Archives of Gynecology and Obstetrics 2000; 3:131-136.
  • 40. Dowswell T, Bedwell C, Lavender T, Neilson JP. Transcutaneous electrical nerve stimulation (TENS) for pain management in labour. Cochrane Database Syst Rev. Author manuscript; available in PMC 2015; January 17.
  • 41. O’Sullivan G. Non-neuraxial analgesia during labour. Anaesthesia & Intensive Care Medicine, 2010; 11(7): 270-273.
  • 42. Kiecolt-Glasera JK, Graham JE, Malarkey WB, Porter K, Lemeshow S, Glaser R. Olfactory ınfluences on mood and autonomic, endocrine, and ımmune function. Psychoneuroendocrinology. 2008; 33(3): 328–339.
  • 43. Burns E, Blamey C, Ersser SJ, Lloyd AJ, Barnetson L. The use of aromatherapy in intrapartum midwifery practice an observational study. Complementary Therapies in Nursing &Midwifery 2000; 6:33-34.
  • 44. Kaviani M, Maghbool S, Azima S, Tabaei MH. Comparison of the effect of aromatherapy with Jasminum officinale and Salvia officinale on pain severity and labor outcome in nulliparous women. Iran J Nurs Midwifery Res. 2014;19(6):666-72.
  • 45. Namazi M, Amir Ali Akbari S, Mojab F, Talebi A., Alavi Majd H., Jannesari S. Effects of citrus aurantium (bitter orange) on the severity of first-stage labor pain. Iran J Pharm Res. 2014; Summer;13(3):1011-8.
  • 46. Fakari FR, Chehr MT, Fakari FR, Mortazavi H, Kamali H and Tayebi V. The effects of aromatherapy on pain of labor in nulliparous women. J. North Khorasan Univ. Med. Sci. 2013; 5: 363-370.
  • 47. Luo T, Huang M, Xia H, Zeng Y. Aromatherapy for Laboring Women: A Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials. Open Journal of Nursing, 2014; 4,163-168. http://dx.doi.org/10.4236/ojn.2014.43021.
  • 48. Burns E, Zobbi V, Panzeri D, Oskrochi R, Regalia A. Aromatherapy in childbirth: a pilot randomised controlled trial. BJOG 2007;114: 838–844.
  • 49. Mafetoni RR, Shimo AKK. The effects of acupressure on labor pains during child birth: randomized clinical trial. Rev. Latino-Am. Enfermagem 2016;24:e2738 DOI: 10.1590/1518-8345.0739.2738.
  • 50. Lee MK, Chang SB, Kang DH. Effects of SP6 acupressure on labor pain and length of delivery time in women during labor. The Journal of Alternative and Complementary Medicine 2004; 10 (6): 959-965.
  • 51. Kashanian M, Shahali S. Effects of acupressure at the Sanyinjiao point (SP6) on the process of active phase of labor in nulliparas women. The Journal of Maternal-Fetal and Neonatal Medicine, July 2010; 23(7): 638–641.
  • 52. Park Y, Cho J, Kwon J, Ahn E, Lim J, Chang S. The effect of san-yin-Jiao (SP6) acupressure on labor progression. Am J Obstet Gynecol 2003; 189(6):552.
  • 53. Sehhatie-Shafaie F, Kazemzadeh R, Amani F, Heshmat R. The effect of acupressure on sanyinjiao and hugo points on labor pain in nulliparous women: A Randomized Clinical Trial. Journal of Caring Sciences, 2013;2(2):123-129 doi:10.5681/jcs.2013.015.
  • 54. Kim YR, Chang SB, Lee MK, Maeng WJ. Effects on Labor Pain and Length of Delivery Time for Primipara Women treated by San-Yin-Jian(SP-6) Acupressure and Hob-Gog(LI-4) Acupressure. Korean J Women Health Nurs 2002; 8(2):244-56.
  • 55. Kaviani M, Ashoori M, Azima S, Rajaei Fard AR, Hadian Fard MJ. Comparing the effect of two methods of acupressure and ice massage on the pain, anxiety levels and labor length in the point LI-4. Journal of Shahid Sadoughi University of Medical Sciences 2012; 20(2):220-8.
  • 56. Salehian T, Safdari Dahchechmeh F, Alavi A, Rahimi Madideh M. Effects of acupressure at the sanyinjiao point (SP6) on labor pain and duration of delivery in nulliparous women. Journalof Shahrekord UniversityofMedicalSciences 2010; 12(4):8-14.
  • 57. Hamidzadeh A, Shahpourian F, Jamshidi Orak R, Sadat Montazeri A, Khosravi A. Effects of LI4 acupressure on labor pain in the first stage of labor. Journal of Midwifery &Women’s Health; 2012; 57(2):133-138.
  • 58. Waters L, Raisler J. Ice massage for reduction of labor pain. J Midwifery Womens Health. 2003;48:317–21.
  • 59. Hajiamini Z, Masoud SN, Ebadi A, Mahboubh A, Matin AA. Comparing the effects of ice massage and acupressure on labor pain reduction. Complement Ther Clin Pract. 2012; Aug;18(3):169-72. doi: 10.1016/j.ctcp.2012.05.003.
  • 60. Taavoni S, Abdolahian S, Haghani H. Effect of Sacrum-Perineum Heat Therapy on Active Phase Labor Pain. Client Satisfaction: A Randomized, Controlled Trial Study. Pain Medicine 2013: 14(9):1301-6.
  • 61. Fahami F, Behmanesh F, Valiani M, Ashouri E. Effect of heat therapy on pain severity in primigravida women. Iranian Journal of Nursing and Midwifery Research. 2011;16(1):113-116.
  • 62. Dahlen HG, Homer CS, Cooke M, Upton AM, Nunn RA, Brodrick BS. Soothing the ring of fire: Australian women's and midwives experiences of using perineal warm packs in the second stage of labor. Midwifery. 2009;25:39–48.
  • 63. Simkin P, Boldig A. Update on nonpharmacologic approaches to relieve labor pain and prevent suffering. Journal Midwifery Women‟s Health 2004; 49: 489-504.
  • 64. Ranjbaran M, Khorsandi M, Matourypour P, Shamsi M. Effect of massage therapy on labor pain reduction in primiparous women: a systematic review and meta‑analysis of randomized controlled clinical trials in Iran. Iranian Journal of Nursing and Midwifery Research 2017; 22(4):257-261.
  • 65. Gallo RBS, Santana LS, Ferreira CHS, Marcolin AC, PoliNeto OB, Duarte G, et al. Massage reduced severity of pain during labour: a randomised trial. Journal of Physiotherapy 2013; 59 (2): 109-116.
  • 66. Chang MY, Chen CH, Huang KF. A comparison of massage effects on labor pain using the McGill pain questionnaire. Journal of Nursing Research, 2006; 14: 190–197.
  • 67. Chang MY, Wang SY, Chen CH. Effects of massage on pain and anxiety during labour: a randomized controlled trial in Taiwan. Journal of Advanced Nursing, 2002; 38: 68-73.

Doğum Ağrısının Yönetiminde Nonfarmakolojik Yöntemlerin Etkinliğini Değerlendiren Lisansüstü Tez Çalışmalarının İncelenmesi

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 3, 104 - 111, 13.10.2018

Öz

Amaç: Bu çalışma, Türkiye’de nonfarmakolojik yöntemlerin doğum ağrısı üzerindeki etkisini değerlendirmek üzere yapılmış lisansüstü tez çalışmalarının incelenmesi amacıyla doküman analizi yöntemi kullanılarak yapılmıştır.

Gereç ve Yöntemler: Lisansüstü tezlere ulaşmak için “doğum ağrısı”, “nonfarmakolojik yöntemler” ve “ağrı yönetimi” anahtar kelimeleri kullanılarak Türkiye Ulusal Tez Veri Tabanı’nda tarama yapılmıştır. Nonfarmakolojik Yöntemlerin doğum ağrısı üzerindeki etkisini değerlendiren 19 teze ulaşılmıştır. Ulaşılan tezler doküman analizi yöntemi kullanılarak incelenmiştir.

Bulgular: Tezler 1996-2017 tarihleri arasında yapılmış olup, 11’i yüksek lisans, yedisi doktora ve biri tıpta uzmanlık tezidir. Tezler çoğunlukla Doğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği Anabilim dalında, doçent doktor danışmanlığında, Atatürk Üniversitesi, Marmara Üniversitesi ve İstanbul Üniversitesinde yapılmıştır. Tezlerin 14’ünün tam metnine ulaşılabilirken beş tezde erişim kısıtlıdır. İncelemeye dâhil edilen tezlerin tümü kontrol gruplu deneysel araştırmalardır. Nonfarmakolojik yöntemler tezlerin tamamında doğum eyleminin birinci evresinde uygulanmıştır. Kullanılan nonfarmakolojik yöntemler incelendiğinde iki tezde sıcak uygulama, iki tezde buz uygulaması, bir tezde masajla birlikte akupressür, üç tezde akupressür, bir tezde aromaterapi, bir tezde ekspressif dokunma, bir tezde TENS, bir tezde refleksoloji, bir tezde nefes egzersizleri ve bir tezde solunum ve tensel uyarılma teknikleri kullanılmıştır. İncelenen tezlerin sonuçlarına göre; sıcak uygulama ile masaj, akupressür, aromaterapi, ekspressif dokunma, TENS, refleksoloji, nefes egzersizleri, solunum ve tensel uyarılma tekniklerinin doğum eyleminde ağrı algısını azalttığı bulunmuştur.

Sonuç: Doğumda nonfarmakolojik yöntemlerin doğum ağrısı üzerindeki etkisini inceleyen lisansüstü tez çalışmaların ağırlıklı olarak 2000’li yıllardan sonra, Doğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği Anabilim dalında, doçent doktor danışmanlığında yapıldığı, tezlerin sonuçlarına göre buz ile masaj uygulaması dışındaki tüm yöntemlerin doğum ağrısını azaltmada etkili oldukları görülmüştür.

Kaynakça

  • 1. Berkiten Ergin A, Kömürcü N. Doğum ağrısında farmakolojik olmayan yöntemlerin kullanımı. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2009; 6 (2): 29-35.
  • 2. Smith CA, Levett KM, Collins CT, Crowther CA. (2011). Relaxation techniques for pain management in labor. Cochrane Database of Systematic Reviews 2011; Issue 12. DOI: 10.1002/14651858.CD009514.
  • 3. Sever N. Doğum ağrısının azaltılmasında transkutanöz elektriksel sinir uyarımı uygulamasının etkinliğinin değerlendirilmesi. Gülhane Askeri Tıp Akademisi: Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi. Ankara: 2011.
  • 4. ElFattah AH, Metwaly S, Khedr N. Outcomes of foot reflexology on the pain and certain features of the labor for the primiparous women. Life Science Journal 2015;12(6):206-216.5. Demir Y. Ağrı ve yönetimi. İçinde: Aşti TA, Karadağ A (Editörler). Hemşirelik Esasları; Hemşirelik Bilimi ve Sanatı, 1. Baskı. İstanbul, Akademi Basın ve Yayıncılık, 2012: 626-660.
  • 6. Uçar T, Gölbaşı Z. Nedenleri ve sonuçlarıyla doğum korkusu. İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2015; 4 (2):54-58.
  • 7. Rathfisch, G. Doğal doğum felsefesi. Nobel Tıp Kitabevleri; 2012
  • 8. İpek A. Doğum eyleminde alt sırt bölgesine uygulanan derisel terapi yöntemlerinin doğum ağrısı algısına ve doğumun süresine etkisi. Atatürk Üniversitesi: Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yükseklisans Tezi. Erzurum: 2014.
  • 9. Gönenç İ.M. Doğum ağrısının yönetiminde kullanılan nonfarmakolojik yöntemlerden masaj ve akupressür’ün algılanan doğum ağrısına, gebenin anksiyetesine ve maliyete etkisi. Hacettepe Üniversitesi: Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi. Ankara: 2013.
  • 10. Nwanodi OB. Labor pain treated with acupuncture or acupressure. Chinese Medicine, 2016; 7, 133-152. http://dx.doi.org/10.4236/cm.2016.74014
  • 11. Dabiri F, Shahi A. The effect of LI4 acupressure on labor pain ıntensity and duration of labor: a randomized controlled trial. Oman Medical Journal 2014; Vol. 29, No. 6: 425–429.
  • 12. Saisto, T, Halmesmaki, E. Fear of Childbirth: A Neglected Dilemma, Acta Obstet Gynecol Scand, 2003; 82, 201-208.
  • 13. Sabuncu N, Akça AF. Klinik Beceriler. Sabuncu N, Akçay AF. ed. Ağrı AğrıyaYönelik Uygulamalar ve Hasta Bakımı. 1. Baskı. Ankara, Nobel Tıp Kitabevi; 2011.
  • 14. Avcıbay B, Alan S. Doğum ağrısı kontrolünde nonfarmakolojik yöntemler. Mersin Üniv Sağlık Bilim Derg, 2011; 4(3).
  • 15. Karabulutlu Ö. Doğum ağrısı kontrolünde kullanılan nonfarmakolojik yöntemler. Caucasian Journal of Sciencetley, 2014;1(1):43-50.
  • 16. Karabulut H. Doğum eyleminde aromaterapinin etkileri. İstanbul Üniversitesi: Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: 2014.
  • 17. Mamuk R, Davas NĠ. Doğum ağrısının kontrolünde kullanılan nonfarmakolojik gevşeme ve tensel uyarılma yöntemleri. Şişli Etfal Hastanesi Tıp Bülteni 2010;44(3):137-44.
  • 18. Yılar Z. Ayak refleksolojisinin doğum ağrısına ve doğum eyleminin süresine etkisi. Atatürk Üniversitesi: Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi. Erzurum: 2014.
  • 19. Yeşilçiçek Çalık K. Doğum eyleminde SP6 noktasına uygulanan basının gebelerde algılanan doğum ağrısına ve doğum eyleminin süresine etkisi. Marmara Üniversitesi: Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi. İstanbul: 2010.
  • 20. Taşçı E, Sevil Ü. Doğum ağrısına yönelik farmakolojik olmayan yaklaşımlar. Genel Tıp Dergisi, 2007; 17(3):181-186.
  • 21. Çalık KY. Doğum eyleminde SP6 noktasına uygulanan basının gebelerde algılanan doğum ağrısına ve doğum eyleminin süresine etkisi. Marmara Üniversitesi: Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi. İstanbul: 2010.
  • 22. Coşar F. Lamaze felsefesine dayalı doğuma hazırlık sınıflarının doğum sürecine etkisi. Marmara Üniversitesi: Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi. İstanbul: 2012.
  • 23. Hamlacı Y. LI4 noktasına uygulanan akupresürün doğum eyleminde algılanan doğum ağrısına etkisi. İstanbul Üniversitesi: Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yükseklisans Tezi. İstanbul: 2013.
  • 24. Mucuk S. LI4 ve Sp6 akupunktur noktasına yapılan uyarının doğum ağrısı ve süresine etkisi. Erciyes Üniversitesi: Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi. Kayseri: 2010.
  • 25. Yıldırım E. Doğumun Birinci Evresinde Elde Bulunan Kalın Bağırsak 4 Bölgesine Uygulanan Buz Basısının Doğum Ağrısı ve Sürecine Etkisinin Belirlenmesi. Çukurova Üniversitesi: Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yükseklisans Tezi. Adana: 2014.
  • 26. Öztürk H. Gebelerde algılanan doğum ağrısının azaltılmasında ele uygulanan buz masajı etkisinin incelenmesi. Ege Üniversitesi: Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi. İzmir: 2006.
  • 27. Mamuk R. Vajinal doğumun ikinci aşamasında perineye sıcak uygulama yapmanın perine bütünlüğüne ve ağrıya etkisi. Marmara Üniversitesi: Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yükseklisans Tezi. İstanbul: 2008.
  • 28. Erenoğlu R. Ekspressif dokunmanın doğum ağrısı ve anne memnuniyetine etkisi. Erciyes Üniversitesi: Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi. Kayseri: 2013.
  • 29. Yıldırım G. Doğum eyleminde uygulanan solunum ve tensel uyarılma tekniklerinin gebenin doğum ağrısını algılamasına etkisi. İstanbul Üniversitesi: Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yükseklisans Tezi. İstanbul: 2001.
  • 30. Çayır Y. Normal doğumda nefes egzersizlerinin doğum travayına etkisi. Atatürk Üniversitesi: Tıp Fakültesi. Uzmanlık Tezi. Erzurum: 2016.
  • 31. Gök Metin Z, Özdemir L. Romatoid artritte ağrı ve yorgunluğun yönetiminde aromaterapi ve refleksolojinin kullanımı. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2016;13 (1): 44-49.
  • 32. Dolation M, Hasanpour A, Montazeri Sh, Heshmat R, Alavi Majd H. The effect of reflexology on pain intensity and duration of labor on primiparas. Iranian Red Crescent Medical Journal, 2011; 13: 475-79.
  • 33. Öztürk R, Sevil Ü. Refleksolojinin kadın sağlığı üzerine etkisi. Uluslararası Hakemli Akademik Spor Sağlık ve Tıp Bilimleri Dergisi, 2013; 8: 87-100.
  • 34. Hanjani SM, Tourzani ZM, Shogh M, Ahmadi G. Effect of foot reflexology on pain intensity and duration of labor on primiparou. Koomesh, 2012; 14: 166- 171.
  • 35. Mirzaei FP. Kaviani M, Jafari P. Effect of foot reflexology on duration of labor and severity of first-stage labor pain. The Iranian Journal of Obstetrics Gynecology and Infertility, 2010; 13:1-8.
  • 36. Yüceer S. Torakotomi sonrası uygulanan transkütan elektriksel sinir stimülasyonunun ağrı üzerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi: Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi. Ankara: 2013.
  • 37. Santana LS, Silva Gallo RB, Jorge Ferreira CH, Duarte G, Quintana SM., Marcolin AC. Transcutaneous electrical nerve stimulation (TENS) reduces pain and postpones the need for pharmacological analgesia during labour: a randomised trial. J Physiother. 2016;62(1):29-34. doi: 10.1016/j.jphys.2015.11.002.
  • 38. Chao AS, Chao A, Wang TH, Chang YC, Peng HH, Chang SD, et al. Pain relief by applying transcutaneous electrical nerve stimulation (TENS) on acupuncture points during the first stage of labor: A randomized double-blind placebo-controlled trial. Pain. 2007; 127: 214-220.
  • 39. Van der Spank JT, Cambier DC, De Paepe HM, Danneels LA, Witvrouw EE, Beerens L. Pain relief in labour by transcutaneous electrical nerve stimulation (TENS). Archives of Gynecology and Obstetrics 2000; 3:131-136.
  • 40. Dowswell T, Bedwell C, Lavender T, Neilson JP. Transcutaneous electrical nerve stimulation (TENS) for pain management in labour. Cochrane Database Syst Rev. Author manuscript; available in PMC 2015; January 17.
  • 41. O’Sullivan G. Non-neuraxial analgesia during labour. Anaesthesia & Intensive Care Medicine, 2010; 11(7): 270-273.
  • 42. Kiecolt-Glasera JK, Graham JE, Malarkey WB, Porter K, Lemeshow S, Glaser R. Olfactory ınfluences on mood and autonomic, endocrine, and ımmune function. Psychoneuroendocrinology. 2008; 33(3): 328–339.
  • 43. Burns E, Blamey C, Ersser SJ, Lloyd AJ, Barnetson L. The use of aromatherapy in intrapartum midwifery practice an observational study. Complementary Therapies in Nursing &Midwifery 2000; 6:33-34.
  • 44. Kaviani M, Maghbool S, Azima S, Tabaei MH. Comparison of the effect of aromatherapy with Jasminum officinale and Salvia officinale on pain severity and labor outcome in nulliparous women. Iran J Nurs Midwifery Res. 2014;19(6):666-72.
  • 45. Namazi M, Amir Ali Akbari S, Mojab F, Talebi A., Alavi Majd H., Jannesari S. Effects of citrus aurantium (bitter orange) on the severity of first-stage labor pain. Iran J Pharm Res. 2014; Summer;13(3):1011-8.
  • 46. Fakari FR, Chehr MT, Fakari FR, Mortazavi H, Kamali H and Tayebi V. The effects of aromatherapy on pain of labor in nulliparous women. J. North Khorasan Univ. Med. Sci. 2013; 5: 363-370.
  • 47. Luo T, Huang M, Xia H, Zeng Y. Aromatherapy for Laboring Women: A Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials. Open Journal of Nursing, 2014; 4,163-168. http://dx.doi.org/10.4236/ojn.2014.43021.
  • 48. Burns E, Zobbi V, Panzeri D, Oskrochi R, Regalia A. Aromatherapy in childbirth: a pilot randomised controlled trial. BJOG 2007;114: 838–844.
  • 49. Mafetoni RR, Shimo AKK. The effects of acupressure on labor pains during child birth: randomized clinical trial. Rev. Latino-Am. Enfermagem 2016;24:e2738 DOI: 10.1590/1518-8345.0739.2738.
  • 50. Lee MK, Chang SB, Kang DH. Effects of SP6 acupressure on labor pain and length of delivery time in women during labor. The Journal of Alternative and Complementary Medicine 2004; 10 (6): 959-965.
  • 51. Kashanian M, Shahali S. Effects of acupressure at the Sanyinjiao point (SP6) on the process of active phase of labor in nulliparas women. The Journal of Maternal-Fetal and Neonatal Medicine, July 2010; 23(7): 638–641.
  • 52. Park Y, Cho J, Kwon J, Ahn E, Lim J, Chang S. The effect of san-yin-Jiao (SP6) acupressure on labor progression. Am J Obstet Gynecol 2003; 189(6):552.
  • 53. Sehhatie-Shafaie F, Kazemzadeh R, Amani F, Heshmat R. The effect of acupressure on sanyinjiao and hugo points on labor pain in nulliparous women: A Randomized Clinical Trial. Journal of Caring Sciences, 2013;2(2):123-129 doi:10.5681/jcs.2013.015.
  • 54. Kim YR, Chang SB, Lee MK, Maeng WJ. Effects on Labor Pain and Length of Delivery Time for Primipara Women treated by San-Yin-Jian(SP-6) Acupressure and Hob-Gog(LI-4) Acupressure. Korean J Women Health Nurs 2002; 8(2):244-56.
  • 55. Kaviani M, Ashoori M, Azima S, Rajaei Fard AR, Hadian Fard MJ. Comparing the effect of two methods of acupressure and ice massage on the pain, anxiety levels and labor length in the point LI-4. Journal of Shahid Sadoughi University of Medical Sciences 2012; 20(2):220-8.
  • 56. Salehian T, Safdari Dahchechmeh F, Alavi A, Rahimi Madideh M. Effects of acupressure at the sanyinjiao point (SP6) on labor pain and duration of delivery in nulliparous women. Journalof Shahrekord UniversityofMedicalSciences 2010; 12(4):8-14.
  • 57. Hamidzadeh A, Shahpourian F, Jamshidi Orak R, Sadat Montazeri A, Khosravi A. Effects of LI4 acupressure on labor pain in the first stage of labor. Journal of Midwifery &Women’s Health; 2012; 57(2):133-138.
  • 58. Waters L, Raisler J. Ice massage for reduction of labor pain. J Midwifery Womens Health. 2003;48:317–21.
  • 59. Hajiamini Z, Masoud SN, Ebadi A, Mahboubh A, Matin AA. Comparing the effects of ice massage and acupressure on labor pain reduction. Complement Ther Clin Pract. 2012; Aug;18(3):169-72. doi: 10.1016/j.ctcp.2012.05.003.
  • 60. Taavoni S, Abdolahian S, Haghani H. Effect of Sacrum-Perineum Heat Therapy on Active Phase Labor Pain. Client Satisfaction: A Randomized, Controlled Trial Study. Pain Medicine 2013: 14(9):1301-6.
  • 61. Fahami F, Behmanesh F, Valiani M, Ashouri E. Effect of heat therapy on pain severity in primigravida women. Iranian Journal of Nursing and Midwifery Research. 2011;16(1):113-116.
  • 62. Dahlen HG, Homer CS, Cooke M, Upton AM, Nunn RA, Brodrick BS. Soothing the ring of fire: Australian women's and midwives experiences of using perineal warm packs in the second stage of labor. Midwifery. 2009;25:39–48.
  • 63. Simkin P, Boldig A. Update on nonpharmacologic approaches to relieve labor pain and prevent suffering. Journal Midwifery Women‟s Health 2004; 49: 489-504.
  • 64. Ranjbaran M, Khorsandi M, Matourypour P, Shamsi M. Effect of massage therapy on labor pain reduction in primiparous women: a systematic review and meta‑analysis of randomized controlled clinical trials in Iran. Iranian Journal of Nursing and Midwifery Research 2017; 22(4):257-261.
  • 65. Gallo RBS, Santana LS, Ferreira CHS, Marcolin AC, PoliNeto OB, Duarte G, et al. Massage reduced severity of pain during labour: a randomised trial. Journal of Physiotherapy 2013; 59 (2): 109-116.
  • 66. Chang MY, Chen CH, Huang KF. A comparison of massage effects on labor pain using the McGill pain questionnaire. Journal of Nursing Research, 2006; 14: 190–197.
  • 67. Chang MY, Wang SY, Chen CH. Effects of massage on pain and anxiety during labour: a randomized controlled trial in Taiwan. Journal of Advanced Nursing, 2002; 38: 68-73.
Toplam 66 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Sağlık Kurumları Yönetimi
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Birnur Yeşildağ

Zehra Gölbaşı

Yayımlanma Tarihi 13 Ekim 2018
Gönderilme Tarihi 16 Haziran 2018
Yayımlandığı Sayı Yıl 2018 Cilt: 8 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Yeşildağ, B., & Gölbaşı, Z. (2018). Doğum Ağrısının Yönetiminde Nonfarmakolojik Yöntemlerin Etkinliğini Değerlendiren Lisansüstü Tez Çalışmalarının İncelenmesi. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8(3), 104-111.
AMA Yeşildağ B, Gölbaşı Z. Doğum Ağrısının Yönetiminde Nonfarmakolojik Yöntemlerin Etkinliğini Değerlendiren Lisansüstü Tez Çalışmalarının İncelenmesi. DÜ Sağlık Bil Enst Derg. Ekim 2018;8(3):104-111.
Chicago Yeşildağ, Birnur, ve Zehra Gölbaşı. “Doğum Ağrısının Yönetiminde Nonfarmakolojik Yöntemlerin Etkinliğini Değerlendiren Lisansüstü Tez Çalışmalarının İncelenmesi”. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 8, sy. 3 (Ekim 2018): 104-11.
EndNote Yeşildağ B, Gölbaşı Z (01 Ekim 2018) Doğum Ağrısının Yönetiminde Nonfarmakolojik Yöntemlerin Etkinliğini Değerlendiren Lisansüstü Tez Çalışmalarının İncelenmesi. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 8 3 104–111.
IEEE B. Yeşildağ ve Z. Gölbaşı, “Doğum Ağrısının Yönetiminde Nonfarmakolojik Yöntemlerin Etkinliğini Değerlendiren Lisansüstü Tez Çalışmalarının İncelenmesi”, DÜ Sağlık Bil Enst Derg, c. 8, sy. 3, ss. 104–111, 2018.
ISNAD Yeşildağ, Birnur - Gölbaşı, Zehra. “Doğum Ağrısının Yönetiminde Nonfarmakolojik Yöntemlerin Etkinliğini Değerlendiren Lisansüstü Tez Çalışmalarının İncelenmesi”. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 8/3 (Ekim 2018), 104-111.
JAMA Yeşildağ B, Gölbaşı Z. Doğum Ağrısının Yönetiminde Nonfarmakolojik Yöntemlerin Etkinliğini Değerlendiren Lisansüstü Tez Çalışmalarının İncelenmesi. DÜ Sağlık Bil Enst Derg. 2018;8:104–111.
MLA Yeşildağ, Birnur ve Zehra Gölbaşı. “Doğum Ağrısının Yönetiminde Nonfarmakolojik Yöntemlerin Etkinliğini Değerlendiren Lisansüstü Tez Çalışmalarının İncelenmesi”. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, c. 8, sy. 3, 2018, ss. 104-11.
Vancouver Yeşildağ B, Gölbaşı Z. Doğum Ağrısının Yönetiminde Nonfarmakolojik Yöntemlerin Etkinliğini Değerlendiren Lisansüstü Tez Çalışmalarının İncelenmesi. DÜ Sağlık Bil Enst Derg. 2018;8(3):104-11.