Adana İli Solaklı ve Karataş Merkez Sağlık Ocağı Bölgesinde Yaşayan 20-64 Yaş Arası Kadınlarda Obezite ve İlişkili Risk Faktörlerinin İncelenmesi

Yıl 2011, Cilt: 1 Sayı: 2, 5 - 12, 23.02.2012

Ersin Nazlıcan , Hakan Demirhindi Muhsin Akbaba

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı; Solaklı ve Karataş merkez sağlık ocağı bölgesinde kırsal alanda yerleşik iki farklı
toplulukta, erişkin yaş grubu kadınlarda obezite düzeyi ve obeziteye neden olan veya obezitenin neden olduğu risk
faktörlerini araştırmak, insan ve toplum sağlığına katkıda bulunmaktır.
Yöntem: Türkiye’de obezite ile ilgili yapılan prevalans çalışmaları dikkate alınarak %95 güvenilirlik ve %5 hata payı
ile örnekleme 477 kadının alınacağı hesaplandı. Örneklem ev halkı tespit fişlerinden rasgele yöntemle seçildi. Kadınların
obezite ile ilişkili olarak, hipertansiyon(HT) ve diyabet(DM) gibi risk faktörlerinin belirlenmesi amacıyla kan glukoz
düzeyleri ile tansiyonları ölçüldü. Ki-kare, t-testi, korelasyon testi ve lojistik regresyon analizi yapıldı.
Bulgular: Solaklı’daki kadınların %28.0’ı obez olarak değerlendirilirken, Karataş’ta bu oran % 28.6 olarak bulundu.
Toplamda ise bu oran %28.3 olarak bulundu. Solaklı ve Karataş’ta yaşayan kadınların BKİ ortalamasını istatistiksel
olarak karşılaştırdığımızda anlamlı bir fark bulunamadı. (t=0.288,sd=475,p>0.05). Araştırmaya katılan kadınların %
4,6’sı (22) DM hastası iken, % 0,8’i (4) kadında glukoz intoleransı bulundu. DM olanlarda obezitenin daha fazla
görüldüğü bulundu (χ2 =18,635, sd=1, p < 0.001). Araştırmaya katılan kadınların %19.7’sinin (94) HT hastası oldukları
bulundu.
Sonuç: Bu çalışmada görüldüğü gibi obezite çok önemli bir halk sağlığı sorunudur ve bu sorunu önlemek için koruyucu
sağlık politikalarının üretilmesi gerekmektedir

Anahtar Kelimeler

Beden Kitle İndeksi(BKİ), kadın, obezite

Kaynakça

• Gökçel A. A Major Cardiovascular Risk Factors: Obesity. BMJ Obezite Eki 2005; 1:28-32.
• Caterson ID, Broom J. Pocket Picture Guide Obesity. 1st Ed., London: Mosby International, 2001.p.33-48
• Serter R. Atlas of Obesity 1. Baskı, Ankara: Karakter Color, 2004. p.26-70
• Taşan E. Identification, Evaluation and Epidemiology of Obesity. Türkiye Klinikleri J Int Med Sci 2005; 1(37):1- 4.
• Başkal N. Obesity. In:Erdoğan G. Ed. Klinik Endokrinoloji, Ankara: Antıp AŞ, 2003.p.325-353
• Lissner L, Johansson SE, Qvist J, Rössner S, Wolk A. Social mapping of the obesity epidemic inSweden. International Journal of Obesity 2000; 24(6):801-5
• World Health Organization. Workshop on obesity prevention and control strategies in the pacific. World Health http://www.wpro.who.int//Obesityreport.pdf. Samoa 2000.
• Satman İ, Yılmaz T, Sengül A, Salman S, Salman F, Uygur S et al. Population based study of diabetes and risk characteristics in Turkey. Diabetes Care 2002; 25(9):1551-1556.
• Yumuk VD. Prevalence of obesity in Turkey. Obesity Reviews 2005; 6(1):9-10.
• Hatemi H, Turan N, Arık N, Yumuk V. Obesity and hypertension Endokrinolojide Yönelişler Dergisi 2002;11(Ek 1):1-16.
• Sansoy V. Body Mass Index, Waist Circumference and Waist Hip Ratios. In Turkish Adults. Editor: Onat A. TEKHARF Yüzyıl Dönümünde Türk Erişkinlerinde Koroner Risk Haritası ve Koroner Kalp Hastalığı, 1. Baskı. İstanbul: Argos Matbaacılık; 2001. p.68-73.
• Turkey Demographic and Health Survey 2003. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması, 2003. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü, Devlet Planlama Teşkilatı ve Avrupa Birliği, Ankara, Türkiye. Ankara, 2004
• World Health Organization. Global Database on Body Mass Index. http://www.who.int/bmi/index.jsp?intro Page=intro_3.html.
• Chobanian AV, Bakris GL, Black HR, Cushman WC, Green LA, Izzo JL Jr et al. The Seventh report of the Joint National Committee on prevention, detection, evaluation, and treatment of high blood pressure: the JNC 7 report. JAMA 2003; 289(19):2560-72.
• Chobanian AV, Bakris GL, Black HR, Cushman WC, Green LA, Izzo Jr JL, et al.; the National High Blood Pressure Education Program Coordinating Committee. Seventh Report of the Joint National Committee on Prevention, Detection, Evaluation, and Treatment of High Blood Pressure. Hypertension 2003;42:1206-52.
• American Diabetes Association. Diognosis and Classification of Diabetes Mellitus, Diabetes Care, 2006, 29(1): 543-548.
• Erem C, Yıldız R, Kavgacı H, Karahan C, Deger O, Çan G, Telatar M. Prevalence of diabetes, obesity and hypertension in a Turkish population (Trabzon city). Diabetes Research and Clinical Pract. 2001;54(3): 203- 8.
• Akbay E, Buğdaycı R, Tezcan H, Konca K, Yazar A, Pata C. The Prevalence of obesity in adult population in a city on the Mediterranean Coast of Turkey. Turkish Journal of Endocrinology and Metabolism 2003;(1):31- 35.
• Koruk İ, Şahin KT. The prevalence of obesity and risk factors in housewives 15-49 age group in region Konya Fazilet Uluışık health center. Genel Tıp Dergisi 2005; 15(4):147-155.
• Aktener YA, Dülger İH, Erkayhan EG, Görmeli G, Kafadar SF, Yıldız M et al. Obesity prevalence in reproductive age and postmenopausal women aged between 20-64 years in a semiurban area. Trakya Ü. Tıp Fak. Dergisi 2006; 23(3):119-126.
• Okyay P, Uçku R. Prevalence and risk factors of Obesity of Reproductýve Age Women in an Urban Area of Izmir. ADÜ Tıp Fak. Dergisi 2002;3(3):5-12.
• Doğan N, Toprak D, Demir S. Prevalence of obesity and associated risk factors in Afyonkarahisar-Turkey. Turkiye Klinikleri J Med Sci 2011;31(1):122-32
• Williamson DF, Madans J, Pamuk E, Flegal KM, Kendrick JS, Serdula MK. A prospective study of childbearing and 10-year weight gain in US white women 25 to 45 years of age. Int J Obes Relat Metab Disord. 1994; 18(8):561-9.
• Güneş G, Genç M, Pehlivan E. Obesity among adult women in area of Yesilyurt Health Center. Turgut Özal Tıp Merkezi Dergisi. 2000; 7(1):48-53.
• Williamson DF, Madans J, Pamuk E, Flegal KM, Kendrick JS, Serdula MK. A prospective study of childbearing and 10-year weight gain in US white women 25 to 45 years of age. Int J Obes Relat Metab Disord. 1994; 18(8):561-9.
• Tüzün M. Obesity, definition, incidence, diagnosis, classification, types, grades and complications. İçinde: Yılmaz C. Ed. Obezite, İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri Ltd Şti., 1995:p.1-20
• Karacan S, Çolakoğlu FF, Erol AE. The effects of aerobic exercise in some physical fitness parameters in obese middle aged women and menopausal women. Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2004; 13(1) 35-42.
• Chiasson JL, Josse RG, Gomis R, Hanefeld M, Karasik A, Laakso M; STOP-NIDDM Trail Research Group. Acarbose for prevention of type 2 diabetes mellitus: the STOP-NIDDM randomised trial. Lancet 2002; 359(9323):2072-77.
• Kutlutürk F, Öztürk B, Yıldırım B, Özuğurlu F, Çetin İ, Etikan İ etal. Obresity prevalence and its association with metabolic risk factors: Tokat province prevalence study. Turkiye Klinikleri J Med Sci 2011;31(1):156-63.
• Kaya A. Obesity and hypertension. Turkish Journal of Endocrinology and Metabolism 2003;2(2):13-21.
• Altun B, Arıcı M, Nergizoğlu G, Derici U, Karatan O, Turgan C, et al. For the Turkish Society of Hypertension and Renal Diseases: Prevalence, awareness, treatment and control of hypertension in Turkey in 2003. J Hypertens 2005;23(10):1817-23,
• Taşçı S, Öztürk A, Öztürk Y. Hypertension Prevalence at Thirty Years Old up Population in Hisarcık Ahmet Karamancı Health Center Kıranardı Region and the Etiological Factors. Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences), 2005;14(1):59-65.
• Hekimsoy Z, Ak G, Dolu D, Toprak Ö, Aslan L. The frequency of impaired fasting glucose, impaired glucose tolerance, diabetes mellitus and hypertension in obese female patients, T Klin J Med Sci 2001, (21):285-7.