Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Examination of Medical Treatment Adherence in Patients Admitted to a Community Mental Health Center

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 3, 271 - 278, 21.09.2020
https://doi.org/10.33631/duzcesbed.558204

Öz

Aim: This study was conducted in order to evaluate treatment adherence in patients admitted to a community mental health center.
Material and Methods: The sample of this descriptive study consisted of 100 patients who were registered at a community mental health center located in the city of Bartın between March and June 2016. Data were collected using by the Personal Information Form and the Medication Adherence Rating Scale. Data were evaluated using descriptive statistics, Mann Whitney U test, Kruskal-Wallis tests and Spearman correlation analysis.
Results: Mean age of the patients was 37.9±11.9. It was found that 54% of the patients had schizophrenia, 59% had knowledge about their medication, and 92% took their medication themselves. Among the patients, 66% of them attended the community mental health center a few days per week and 53% attended for more than 2 years. Mean of the medication adherence score was 7.96 ±1.78 and 69% of the patients showed high treatment adherence. Medication adherence did not significantly differ according to age, gender, marital status, illness, and frequency of attending the community mental health center (p>0.05). In this study, it was found that patients who were employed, had knowledge about their medication, and took their medication themselves showed significantly higher treatment adherence (p<0.05).
Conclusion: It was determined that patients followed up at the community mental health center had above moderate levels of treatment adherence. Referring patients to community mental health center’s, activating rehabilitation and psychoeducation services which include informing patients about their illness and treatment, and thus supporting patients in terms of getting employed would increase adherence.

Kaynakça

  • 1. Lucca JM, Ramesh M, Parthasarathi G, Ram D. Incidence and factors associated with medication nonadherence in patients with mental illness: a cross-sectional study. Journal of Postgraduate Medicine. 2015;61(4): 251.
  • 2. Yılmaz S, Buzlu S. Antipsikotik kullanan hastalarda ilaç yan etkileri ve ilaç uyumu. İ.Ü.F.N. Hem. Derg. 2012;20(2): 93-103.
  • 3. Demirkol ME, Tamam L, Evlice YE, Karaytuğ MO. Psikiyatri hastalarının tedaviye uyumu. Cukurova Medical Journal. 2015;40(3):555-68.
  • 4. Üstünsoy Çobanoğlu ZS, Aker T, Çobanoğlu N. Şizofreni ve diğer psikotik bozukluğu olan hastalarda tedaviye uyum sorunları. Düşünen Adam. 2003;16(4):211-8.
  • 5. Uslu E, Buldukoğlu K. Şizofrenide ilaç tedavisine uyum ve psikiyatri hemşiresinin rolü. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi. 2018;7(1):61-72.
  • 6. Demirkol ME, Tamam L. Psikiyatrik bozukluklarda tedavi uyumu. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar. 2016; 8(1):85-93. doi:10. 18863/pgy.49806.
  • 7. Kelleci M, Ata EE. Psikiyatri kliniği'nde yatan hastaların ı̇laç uyumları ve sosyal destekle ı̇lişkisi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi - J Psychiatric Nurs. 2011;2(3):105-10.
  • 8. Dikeç G, Kutlu Y. Bir grup şizofreni hastasında tedaviye uyum ve etkileyen etmenlerin belirlenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi- J Psychiatric Nurs. 2014;5(3):143-8.
  • 9. Chakrabarti S. What’s in a name? Compliance, adherence and concordance in chronic psychiatric disorders. World Journal of Psychiatry. 2014;4(2): 30-6.
  • 10. Barkhof E, Meijer CJ, de Sonneville LM, Linszen DH, de Haan L. Interventions to improve adherence to antipsychotic medication in patients with schizophrenia–a review of the past decade. European Psychiatry, 2012;27(1):9-18.
  • 11. García S, Martínez-Cengotitabengoa M, López-Zurbano S, Zorrilla I, López P, Vieta E, et al. Adherence to antipsychotic medication in bipolar disorder and schizophrenic patients: A systematic review. Journal of clinical psychopharmacology. 2016;36(4):355-71.
  • 12. Kamaradova D, Latalova K, Prasko J, Kubinek R, Vrbova K, Mainerova B, et al. Connection between self-stigma, adherence to treatment, and discontinuation of medication. Patient Preference and Adherence. 2016;10:1289-97.
  • 13. Yılmaz E, Okanlı A. The effect of internalized stigma on the adherence to treatment in patients with schizophrenia. Archives of Psychiatric Nursing. 2015;29(5):297-301. https://doi.org/10.1016/j.apnu.2015.05.006.
  • 14. Hajda M, Kamaradova D, Latalova K, Prasko J, Ociskova M, Mainerova B, et al. Self-stigma, treatment adherence, and medication discontinuation in patients with bipolar disorders in remission–a cross sectional study. Act Nerv Super Rediviva. 2015;57(1-2):6-11.
  • 15. Sendt KV, Tracy DK, Bhattacharyya S. A systematic review of factors influencing adherence to antipsychotic medication in schizophrenia-spectrum disorders. Psychiatry Research. 2015; 225(1-2):14-30. https://doi.org/10.1016/j.psychres.2014.11.002.
  • 16. Tel H, Doğan S, Özkan B, Çoban S. Hasta yakınlarına göre kronik psikiyatrik bozukluğu olan hastaların tedaviye uyumu. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi - J Psychiatric Nurs. 2010;1(1):7-12.
  • 17. Dikeç G. Kronik şizofreni hastalarında tedaviye uyum programının etkinliği [Doktora tezi]. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2014.
  • 18. Matsuda M, Kohno A. Effects of the nursing psychoeducation program on the acceptance of medication and condition-specific knowledge of patients with schizophrenia. Archives of Psychiatric Nursing. 2016; 30(5):581-6. https://doi.org/10.1016/j.apnu.2016.03.008.
  • 19. T.C. Sağlık Bakanlığı Toplum Ruh Sağlığı Merkezleri Hakkında Yönerge [İnternet]. Ankara: T.C. Sağlık Bakanlığı; 2011 [Son güncelleme tarihi: 19/02/2016; Erişim tarihi: 02.04.2019]. Erişim adresi: https://www.saglik.gov.tr/TR,11269/toplum-ruh-sagligi-merkezleri-hakkinda-yonerge.html.
  • 20. İçel S, Özkan B, Aydoğan A. Toplum ruh sağlığı merkezlerinde hemşirenin rolü. Ankara Med J. 2016;16(2):208-14. doi: 10.17098/amj.62478.
  • 21. Koç A. Kronik psikoz hastalarında tedavi uyumunun ve tedavi uyumu ile ilişkili etkenlerin değerlendirilmesi [Uzmanlık tezi]. Ankara: Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı; 2006.
  • 22. Özdemir İ, Şafak Y, Örsel S, Karaoğlan Kahiloğulları A, Karadağ H. Bir toplum ruh sağlığı merkezinde şizofreni hastalarına uygulanan ruhsal-toplumsal uyumlandırma etkinliğinin araştırılması: Kontrollü çalışma. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 2017; 18(5):419-27.
  • 23. Şahin Ş, Elboğa G. Toplum ruh sağlığı merkezinden yararlanan hastaların yaşam kalitesi, tıbbi tedaviye uyumu, içgörü ve işlevsellikleri. Cukurova Med J. 2019;44(2):1-8.
  • 24. Üstün G, Küçük L, Buzlu S. Bir Toplum Ruh Sağlığı Merkezi’nde uygulanan rehabilitasyon programlarına katılan ve katılmayan şizofreni hastalarının bazı sosyodemografik ve hastalıkla ilişkili özellikleri ile tedaviye uyumları ve öz-yeterlilikleri açısından tanımlanması. J Psychiatric Nurs. 2018;9(2):69-79.
  • 25. Tham XC, Xie H, Chng C ML, Seah XY, LopezV, Klainin-Yobas P. Factors affecting medication adherence among adults with schizophrenia: A literature review. Archives of Psychiatric Nursing. 2016;30(6):797-809.
  • 26. Higashi K, Medic G, Littlewood KJ, Diez T, Granström O, De Hert M. Medication adherence in schizophrenia: factors influencing adherence and consequences of nonadherence, a systematic literature review. Therapeutic Advances in Psychopharmacology. 2013;3(4):200-18.
  • 27. Tessier A, Boyer L, Husky M, Baylé F, Llorca PM, Misdrahi D. Medication adherence in schizophrenia: The role of insight, therapeutic alliance and perceived trauma associated with psychiatric care. Psychiatry Research. 2017; 257: 315-21. doi:10.1016/j.psychres.2017.07.063.
  • 28. Yıldız M. Ciddi ruhsal hastalıklarda ruhsal toplumsal tedaviler. Turkiye Klinikleri J Psychiatry-Special Topics. 2009;2(2):52-6.
  • 29. Uğurlu N. Şizofreni tanısı konan hastalarda bir işte çalışmanın ve derneğe üye olmanın işlevsel iyileşme, tedaviye uyum ve stresli durumlarla baş etme üzerine etkisi [Yüksek lisans tezi]. Ankara: Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2011.
  • 30. Krupa T. Employment, recovery, and schizophrenia: Integrating health and disorder at work. Psychiatr Rehabil. J. 2004; 28(1): 8-15.
  • 31. Can Öz Y, Ünsal Barlas G. Şizofrenili bireylerde istihdamın önemi. JAREN. 2017;3(Ek sayı): 46-50.

Bir Toplum Ruh Sağlığı Merkezindeki Hastalarda Tıbbi Tedaviye Uyumun İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 3, 271 - 278, 21.09.2020
https://doi.org/10.33631/duzcesbed.558204

Öz

Amaç: Çalışma bir toplum ruh sağlığı merkezinde izlenen hastaların tıbbi tedaviye uyum durumlarının değerlendirilmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir.
Gereç ve Yöntemler: Tanımlayıcı tipte olan araştırma Mart–Haziran 2016 tarihleri arasında Bartın ilinde yer alan bir toplum ruh sağlığı merkezine kayıtlı 100 hasta ile gerçekleştirilmiştir. Veriler Kişisel Bilgi Formu ve Tıbbi Tedaviye Uyum Oranı Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Veriler tanımlayıcı istatistikler, Mann Whitney U testi, Kruskal-Wallis testi ve Spearman korelasyon analizi ile değerlendirilmiştir.
Bulgular: Yaş ortalaması 37,9±11,9 olan hastaların %54’ü şizofreni tanılı bireylerden oluşmakta, %59’u ilaçları konusunda bilgi sahibi ve çoğunluğu (%92) ilaçlarını kendisi almaktadır. Hastaların %66’sı toplum ruh sağlığı merkezine haftada birkaç gün ve %53’ü iki yıldan daha fazladır devam etmektedir. Hastaların tıbbi tedaviye uyum puan ortalamasının 7,96±1,78 olduğu ve hastaların %69’unun tıbbi tedaviye yüksek uyum gösterdiği belirlenmiştir. Hastaların yaşı, cinsiyeti, medeni durumu, hastalığı, merkeze geliş sıklığı gibi özelliklerde uyum açısından bir fark bulunmamıştır (her biri için p>0,05). Çalışmada, çalışan, ilaçları ile ilgili bilgi sahibi olan ve ilaçlarını kendisi alan hastalarda tedaviye uyumun anlamlı olarak daha yüksek olduğu saptanmıştır (her biri için p<0,05).
Sonuç: Toplum ruh sağlığı merkezindeki hastaların tıbbi tedaviye uyum durumlarının orta düzeyin üzerinde olduğu belirlenmiştir. Hastaların toplum ruh sağlığı merkezlerine yönlendirilmesi, hastalık ve tedavi ile ilgili bilgilendirmeyi içeren psikoeğitim ve rehabilitasyon hizmetlerinin etkinleştirilmesi ve hastaların istihdamına yönelik girişimlerin yapılmasının uyumu arttıracağı düşünülmektedir.

Kaynakça

  • 1. Lucca JM, Ramesh M, Parthasarathi G, Ram D. Incidence and factors associated with medication nonadherence in patients with mental illness: a cross-sectional study. Journal of Postgraduate Medicine. 2015;61(4): 251.
  • 2. Yılmaz S, Buzlu S. Antipsikotik kullanan hastalarda ilaç yan etkileri ve ilaç uyumu. İ.Ü.F.N. Hem. Derg. 2012;20(2): 93-103.
  • 3. Demirkol ME, Tamam L, Evlice YE, Karaytuğ MO. Psikiyatri hastalarının tedaviye uyumu. Cukurova Medical Journal. 2015;40(3):555-68.
  • 4. Üstünsoy Çobanoğlu ZS, Aker T, Çobanoğlu N. Şizofreni ve diğer psikotik bozukluğu olan hastalarda tedaviye uyum sorunları. Düşünen Adam. 2003;16(4):211-8.
  • 5. Uslu E, Buldukoğlu K. Şizofrenide ilaç tedavisine uyum ve psikiyatri hemşiresinin rolü. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi. 2018;7(1):61-72.
  • 6. Demirkol ME, Tamam L. Psikiyatrik bozukluklarda tedavi uyumu. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar. 2016; 8(1):85-93. doi:10. 18863/pgy.49806.
  • 7. Kelleci M, Ata EE. Psikiyatri kliniği'nde yatan hastaların ı̇laç uyumları ve sosyal destekle ı̇lişkisi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi - J Psychiatric Nurs. 2011;2(3):105-10.
  • 8. Dikeç G, Kutlu Y. Bir grup şizofreni hastasında tedaviye uyum ve etkileyen etmenlerin belirlenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi- J Psychiatric Nurs. 2014;5(3):143-8.
  • 9. Chakrabarti S. What’s in a name? Compliance, adherence and concordance in chronic psychiatric disorders. World Journal of Psychiatry. 2014;4(2): 30-6.
  • 10. Barkhof E, Meijer CJ, de Sonneville LM, Linszen DH, de Haan L. Interventions to improve adherence to antipsychotic medication in patients with schizophrenia–a review of the past decade. European Psychiatry, 2012;27(1):9-18.
  • 11. García S, Martínez-Cengotitabengoa M, López-Zurbano S, Zorrilla I, López P, Vieta E, et al. Adherence to antipsychotic medication in bipolar disorder and schizophrenic patients: A systematic review. Journal of clinical psychopharmacology. 2016;36(4):355-71.
  • 12. Kamaradova D, Latalova K, Prasko J, Kubinek R, Vrbova K, Mainerova B, et al. Connection between self-stigma, adherence to treatment, and discontinuation of medication. Patient Preference and Adherence. 2016;10:1289-97.
  • 13. Yılmaz E, Okanlı A. The effect of internalized stigma on the adherence to treatment in patients with schizophrenia. Archives of Psychiatric Nursing. 2015;29(5):297-301. https://doi.org/10.1016/j.apnu.2015.05.006.
  • 14. Hajda M, Kamaradova D, Latalova K, Prasko J, Ociskova M, Mainerova B, et al. Self-stigma, treatment adherence, and medication discontinuation in patients with bipolar disorders in remission–a cross sectional study. Act Nerv Super Rediviva. 2015;57(1-2):6-11.
  • 15. Sendt KV, Tracy DK, Bhattacharyya S. A systematic review of factors influencing adherence to antipsychotic medication in schizophrenia-spectrum disorders. Psychiatry Research. 2015; 225(1-2):14-30. https://doi.org/10.1016/j.psychres.2014.11.002.
  • 16. Tel H, Doğan S, Özkan B, Çoban S. Hasta yakınlarına göre kronik psikiyatrik bozukluğu olan hastaların tedaviye uyumu. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi - J Psychiatric Nurs. 2010;1(1):7-12.
  • 17. Dikeç G. Kronik şizofreni hastalarında tedaviye uyum programının etkinliği [Doktora tezi]. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2014.
  • 18. Matsuda M, Kohno A. Effects of the nursing psychoeducation program on the acceptance of medication and condition-specific knowledge of patients with schizophrenia. Archives of Psychiatric Nursing. 2016; 30(5):581-6. https://doi.org/10.1016/j.apnu.2016.03.008.
  • 19. T.C. Sağlık Bakanlığı Toplum Ruh Sağlığı Merkezleri Hakkında Yönerge [İnternet]. Ankara: T.C. Sağlık Bakanlığı; 2011 [Son güncelleme tarihi: 19/02/2016; Erişim tarihi: 02.04.2019]. Erişim adresi: https://www.saglik.gov.tr/TR,11269/toplum-ruh-sagligi-merkezleri-hakkinda-yonerge.html.
  • 20. İçel S, Özkan B, Aydoğan A. Toplum ruh sağlığı merkezlerinde hemşirenin rolü. Ankara Med J. 2016;16(2):208-14. doi: 10.17098/amj.62478.
  • 21. Koç A. Kronik psikoz hastalarında tedavi uyumunun ve tedavi uyumu ile ilişkili etkenlerin değerlendirilmesi [Uzmanlık tezi]. Ankara: Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı; 2006.
  • 22. Özdemir İ, Şafak Y, Örsel S, Karaoğlan Kahiloğulları A, Karadağ H. Bir toplum ruh sağlığı merkezinde şizofreni hastalarına uygulanan ruhsal-toplumsal uyumlandırma etkinliğinin araştırılması: Kontrollü çalışma. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 2017; 18(5):419-27.
  • 23. Şahin Ş, Elboğa G. Toplum ruh sağlığı merkezinden yararlanan hastaların yaşam kalitesi, tıbbi tedaviye uyumu, içgörü ve işlevsellikleri. Cukurova Med J. 2019;44(2):1-8.
  • 24. Üstün G, Küçük L, Buzlu S. Bir Toplum Ruh Sağlığı Merkezi’nde uygulanan rehabilitasyon programlarına katılan ve katılmayan şizofreni hastalarının bazı sosyodemografik ve hastalıkla ilişkili özellikleri ile tedaviye uyumları ve öz-yeterlilikleri açısından tanımlanması. J Psychiatric Nurs. 2018;9(2):69-79.
  • 25. Tham XC, Xie H, Chng C ML, Seah XY, LopezV, Klainin-Yobas P. Factors affecting medication adherence among adults with schizophrenia: A literature review. Archives of Psychiatric Nursing. 2016;30(6):797-809.
  • 26. Higashi K, Medic G, Littlewood KJ, Diez T, Granström O, De Hert M. Medication adherence in schizophrenia: factors influencing adherence and consequences of nonadherence, a systematic literature review. Therapeutic Advances in Psychopharmacology. 2013;3(4):200-18.
  • 27. Tessier A, Boyer L, Husky M, Baylé F, Llorca PM, Misdrahi D. Medication adherence in schizophrenia: The role of insight, therapeutic alliance and perceived trauma associated with psychiatric care. Psychiatry Research. 2017; 257: 315-21. doi:10.1016/j.psychres.2017.07.063.
  • 28. Yıldız M. Ciddi ruhsal hastalıklarda ruhsal toplumsal tedaviler. Turkiye Klinikleri J Psychiatry-Special Topics. 2009;2(2):52-6.
  • 29. Uğurlu N. Şizofreni tanısı konan hastalarda bir işte çalışmanın ve derneğe üye olmanın işlevsel iyileşme, tedaviye uyum ve stresli durumlarla baş etme üzerine etkisi [Yüksek lisans tezi]. Ankara: Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2011.
  • 30. Krupa T. Employment, recovery, and schizophrenia: Integrating health and disorder at work. Psychiatr Rehabil. J. 2004; 28(1): 8-15.
  • 31. Can Öz Y, Ünsal Barlas G. Şizofrenili bireylerde istihdamın önemi. JAREN. 2017;3(Ek sayı): 46-50.
Toplam 31 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Sağlık Kurumları Yönetimi
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Nevin Onan 0000-0002-3688-507X

Yayımlanma Tarihi 21 Eylül 2020
Gönderilme Tarihi 26 Nisan 2019
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020 Cilt: 10 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Onan, N. (2020). Bir Toplum Ruh Sağlığı Merkezindeki Hastalarda Tıbbi Tedaviye Uyumun İncelenmesi. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10(3), 271-278. https://doi.org/10.33631/duzcesbed.558204
AMA Onan N. Bir Toplum Ruh Sağlığı Merkezindeki Hastalarda Tıbbi Tedaviye Uyumun İncelenmesi. DÜ Sağlık Bil Enst Derg. Eylül 2020;10(3):271-278. doi:10.33631/duzcesbed.558204
Chicago Onan, Nevin. “Bir Toplum Ruh Sağlığı Merkezindeki Hastalarda Tıbbi Tedaviye Uyumun İncelenmesi”. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 10, sy. 3 (Eylül 2020): 271-78. https://doi.org/10.33631/duzcesbed.558204.
EndNote Onan N (01 Eylül 2020) Bir Toplum Ruh Sağlığı Merkezindeki Hastalarda Tıbbi Tedaviye Uyumun İncelenmesi. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 10 3 271–278.
IEEE N. Onan, “Bir Toplum Ruh Sağlığı Merkezindeki Hastalarda Tıbbi Tedaviye Uyumun İncelenmesi”, DÜ Sağlık Bil Enst Derg, c. 10, sy. 3, ss. 271–278, 2020, doi: 10.33631/duzcesbed.558204.
ISNAD Onan, Nevin. “Bir Toplum Ruh Sağlığı Merkezindeki Hastalarda Tıbbi Tedaviye Uyumun İncelenmesi”. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 10/3 (Eylül 2020), 271-278. https://doi.org/10.33631/duzcesbed.558204.
JAMA Onan N. Bir Toplum Ruh Sağlığı Merkezindeki Hastalarda Tıbbi Tedaviye Uyumun İncelenmesi. DÜ Sağlık Bil Enst Derg. 2020;10:271–278.
MLA Onan, Nevin. “Bir Toplum Ruh Sağlığı Merkezindeki Hastalarda Tıbbi Tedaviye Uyumun İncelenmesi”. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, c. 10, sy. 3, 2020, ss. 271-8, doi:10.33631/duzcesbed.558204.
Vancouver Onan N. Bir Toplum Ruh Sağlığı Merkezindeki Hastalarda Tıbbi Tedaviye Uyumun İncelenmesi. DÜ Sağlık Bil Enst Derg. 2020;10(3):271-8.