Nilgün Marmara’nın şiirlerinde renk sembolizmi

Yıl 2022, Cilt: 2 Sayı: 1, 52 - 61, 31.01.2022

Mehmet Altınova

Öz

İstanbul’da dünyaya gelen Nilgün Marmara, yaşadığı dönemde anlaşılamamış ve bunun neticesinde psikolojik sorunları yüzünden intiharı tercih etmiştir. 80’li yılların şiirinin iyi bir temsilcisi olması ruhsal problemlerinden değil, şiirlerindeki imgelerin kullanım biçimi olduğu araştırmacılar tarafından belirtilmiştir. Bu anlamda şairin şiirlerde kullandığı imgeler, klasik şiirimizin son dönemindeki Hint üslûbunun gerekliliklerine de uymaktadır. Öyle ki Hint üslûbunda görülen sıra dışı kavramlar, şairin hemen hemen her şiirinde bulunmaktadır. Pembe sevgili, kara tamlama, pembe umutlu bir ihtimal, yeşil çığlık gibi imgeler, Türk şiirinin alışılmamış bağdaştırma denilebilecek kavramlara örnek olarak gösterilebilir. Nilgün Marmara’nın kullandığı imgeler, kimi zaman şairin şiirini anlama noktasında okuyucuyu/dinleyiciyi zorlamaktadır. Bu çalışmada şairin imge dünyasını anlamaya çalışırken renklerden ne ölçüde istifade ettiği ve renklerin şair için önemi belirlenmeye çalışılacaktır. Çalışma yapılırken şairin sadece Daktiloya Çekilmiş Şiirler adlı eseri incelenmiş ve fişleme metodu kullanılmış şairin kullandığı renkler tasnif edilmiştir. Elde edilen veriler metinler arasılık ve bağlamsal yönteme tabi tutulmuş, Marmara’nın renk dünyası anlaşılmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Nilgün Marmara, renkler, sembolizm, imge

Color seymbolism in Nilgün Marmara’s poems

Öz

Nilgün Marmara, who was born in Istanbul, could not be understood during her lifetime and as a result, she preferred to commit suicide due to her psychological problems. In the poetry of the 80s, it was stated by the researchers that the poet's well-being was not due to his mental problems, but rather the way the images in his poems were used. In this sense, the images used by the poet in the poems also comply with the requirements of the Indian style in the last period of our classical poetry. The images used by Nilgün Marmara compel the reader/listener to understand her poetry. So much so that the extraordinary concepts seen in the Indian style are found in almost every poem of the poet. Images such as pink lover, black noun, pink hopeful possibility, green scream can be shown as examples of concepts that can be called unconventional reconciliation of Turkish poetry. In this study, it will be tried to determine to what extent the poet makes use of colors while trying to understand the world of images and the importance of colors for the poet. While the work was being done, the tagging method was used and the colors used by the poet were classified. The obtained data were subjected to intertextuality and contextual method and the color world of Marmara was tried to be understood.

Anahtar Kelimeler

Nilgün Marmara, colours, symbolizm, image

Kaynakça

• [1] Marmara N. Daktiloya çekilmiş şiirler. İstanbul, Everest Yayınları, 2016.
• [2] Koyuncu İ. “Nilgün Marmara”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü, http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/marmara-nilgun (20.12.2021).
• [3] Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü, “Şeyh Gâlib Dîvânı”. https://ekitap.ktb.gov.tr/Eklenti/10654,metinpdf.pdf?0 (04.11.2021).
• [4] Demir R. Divan Şiirinde Renkler. Ankara, Grafiker Yayınları, 2016.
• [5] Demir R. “Divan Şiirinde Kırmızı Renk”. Türkiyat Mecmuası, 25(1), 57-91, 2015.
• [6] Genç R. “Türk İnanışları ve Milli Geleneklerinde Renkler ve Sarı-Kırmızı-Yeşil”. Erdem, 9(27), 1075-1110.
• [7] Holbrook V. “Mazmun mu Klişe Yoksa Devralınmış Mazmun Kavramı mı? Gâlib’in Hayalinde Renk ve Yorumu”, Şeyh Galib Kitabı, İstanbul, İBB Kültür İşleri Daire Başkanlığı Yayınları, 1995.
• [8] Yeniterzi E. “Şeyh Gâlib’in Renk Dünyası” Eser-i Aşk Şeyh Gâlib Hakkında Makaleler ve Bibliyografyalar, 53-63, İstanbul, Dergâh Yayınları, 2016.
• [9] Goethe JWV. Renk Öğretisi, İstanbul, Kırmızı Yayınları, 2020.
• [10] Öz C. Nilgün Marmara’nın Hayatı ve Şiirlerinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Rize, 2014.
• [11] Alp R. Türkçe Şiirde “Kadın” Şairlerin Poetikalarının Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara, İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi, 2012.