TÜRKİYE’DE 2002 GENEL SEÇİMLERİ ÖRNEĞİNDE GAZETE SİYASAL REKLAMLARI ÜZERİNE BİR ANALİZ

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 1, 86 - 113, 25.03.2022

Zekeriya Sarıhan Raci Taşcıoğlu

https://doi.org/10.19145/e-gifder.1010112

Cited By: 2

Öz

2002 Genel Seçimleri siyasi tarihimizde önemli değişikliklerin yaşanmasına sebep olurken bu seçim döneminde siyasal reklamlar seçim sürecinin en etkin araçlarından biri haline gelmiştir. Bu dönemde partiler ve adaylar yayınlattıkları siyasal reklamlar ile seçmenlerin tercihlerini etkilemeyi ve kendilerine oy vermeleri konusunda onları ikna etmeyi amaçlamıştır. Bu açıdan her seçimde olduğu gibi hiç şüphesiz ki bu seçimde de siyasal reklamlar çeşitli kitle iletişim araçlarında özellikle de gazetelerde yoğun bir şekilde kullanılmıştır.
Gazete siyasal reklamlarının konu edinildiği bu araştırmanın amacı, 3 Kasım 2002 Genel Seçimlerinde siyasi partilerin farklı yayın politikalarına sahip gazetelerde yayımlanan reklamlarını incelemek olup, bu reklamların türünü ve hangi konular üzerine yoğunlaştığını tespit etmektir. Betimleyici bir yaklaşıma sahip olan bu çalışma, Türk siyasal tarihinde tek partili yeni bir iktidar döneminin başlangıcı olan bu seçim sürecinde merkez sağ ve solda yer alan çeşitli siyasal partilerin kampanyalarında kullandıkları reklamları karşılaştırmalı bir biçimde ele alması nedeniyle önemlidir. Çalışmada, dönemin önde gelen partileri olan Anavatan Partisi (ANAP), Doğru Yol Partisi (DYP), Demokratik Sol Parti (DSP), Milliyetçi Hareket Partisi (MHP), Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) yanında bu seçimler öncesi kurulan ve seçimlere damga vuran Genç Partinin (GP) 15-26 Ekim 2002 tarihleri arasında ulusal basın evreninde farklı yayın politikalarına sahip Hürriyet, Sabah, Radikal ve Yeni Şafak gazeteleri örnekleminde yayımlanan reklamları içerik analizi yöntemiyle karşılaştırmalı olarak analiz edilmiştir. Söz konusu gazetelere yönelik arşiv taraması neticesinde siyasi partilerle ilgili toplam 94 siyasal reklama ulaşılırken, tür açısından pozitif ve negatif reklamların yarı yarıya olduğu ve bu reklamlarda ağırlıkla iç politika ve ekonomi konularının öne çıktığı bulgulanmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Siyasal Reklam, Siyasal Reklam, 2002 Genel Seçimleri, Gazete, Siyasi Partiler.

AN ANALYSIS ON POLITICAL ADVERTISEMENTS OF NEWSPAPERS IN THE CASE OF 2002 GENERAL ELECTIONS IN TURKEY

Öz

2002 General Elections caused serious changes in our political history while political advertisements have become the most effective tool of the election process. In this period, parties and candidates aimed to influence the preferences of the voters and persuade them to vote for them with their political advertisements. From this point of view, in this election, as in every election, political advertisements were used extensively in various mass media, especially in newspapers.
The aim of this study which discussed political advertisements in newspapers was to review the advertisements of political parties published in newspapers with different publication policies in the General Elections of November 3rd 2002, and also to determine the type of these advertisements and what subjects they focus on. This study that had a descriptive approach is important in terms of dealing with the advertisements used in the campaigns of various political parties in the center-right and left comparatively in this election process, which is the beginning of a new single-party ruling period in Turkish political history. This paper also used the content analysis method to analyze the advertisements of the leading parties of the period were Motherland Party (ANAP), True Path Party (DYP), Democratic Left Party (DSP), Nationalist Movement Party (MHP), Republican People's Party (CHP) and also The Young Party (GP), which was founded before these elections and left its mark on the elections published in the sample of Hurriyet, Sabah, Radikal, and Yeni Safak newspapers, which have different publishing policies in the national press universe, between 15-26 October 2002. As a result of the archive scanning for the relevant newspapers, while a total of 94 political advertisements which were related to political parties had been reached, there was a balance between positive and negative advertisements and the domestic politics and economy issues were the prominent topics. 

Anahtar Kelimeler

Political Advertisement, 2002 General Elections, Newspaper, Political Parties.

Kaynakça

• AZİZ, Aysel (2017). Siyasal İletişim, Ankara: Nobel Yayınları.
• BAKER, Frank W. (2009). Political Campaigns and Political Advertising, California: Greenwood Press.
• Michel (1992). Politikada Pazarlama, (Çev: Fatoş ERSOY), İstanbul: Cep Üniversitesi Yayınları.
• ÇANKAYA, Erol (2015). Siyasal İletişim Dünyada ve Türkiye’de, Ankara: İmge Kitabevi.
• DEVRAN, Yusuf (2003). Siyasal Kampanya Yönetimi Mesaj, Strateji ve Taktikler, İstanbul: And Yayınları.
• DOĞAN, Adem ve ASLANTAŞ, Ayşe G. (2015). “Bir İkna Yönetimi Olarak Siyasal Reklamlarda Millet ve Hizmetin Temsili”, Akademik Bakış Dergisi, 47, s.35-52.
• GÖKÇE, Orhan; AKGÜN, Birol; KARAÇOR, Süleyman (2002). “3 Kasım Seçimlerinin Anatomisi: Türk Siyasetinde Süreklilik ve Değişim”, SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2 (4), s.1-44.
• KAİD, Lynda L. (2004). Political Advertising, (Editörler) Lynda Lee Kaid. Handbook of Political Communication Research, London: Routledge, p.155-202.
• KÖKER, Eser ve KEJANLIOĞLU, Beybin (2004). “2002 Seçim Kampanyalarında Ulusal Basın”, İletişim Araştırmaları Dergisi, 2 (1), s.39-70.
• McNAİR, Brian (2011). An Introduction to Political Communication, New York: Taylor & Francis Group.
• ÖZKAN, Necati (2004). Seçim Kazandıran Kampanyalar, İstanbul: MediaCat Yayınları.
• POLAT, Cihat (2015). Siyasal Pazarlama ve İletişim, Ankara: Nobel Yayınları.
• TAŞCIOĞLU, Raci (2018). Siyasal Afişten Yasal Reklama Türkiye’de Siyasal Reklamcılık Uygulamaları, Erzurum: Zafer Yayınevi.
• TOKGÖZ, Oya (2010). Seçimler Siyasal Reklamlar ve Siyasal İletişim, Ankara: İmge Kitabevi.
• UZTUĞ, Ferruh (1999). Siyasal Marka Seçim Kampanyaları ve Aday İmajı, Ankara: MediaCat Yayınları.