THE ROLE OF ECONOMIC DEVELOPMENTS IN VOTER PREFERENCE: AN INVESTIGATION ON TURKISH GENERAL ELECTIONS WITHIN THE CONTEXT OF ECONOMIC VOTING THEORY

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 2, 1179 - 1205, 30.09.2022

Adem Doğan Emircan Tokgöz

https://doi.org/10.19145/e-gifder.1112826

Öz

One of the important approaches used to explain the factors affecting the voting preferences of the voters is the theory of economic voting.According to the theory of economic voting, the voter decides to vote based on economic benefits by making a retrospective and future evaluation of national economic developments and their own economic developments. In most studies, it is emphasized that especially retrospective national economic conditions have a strong effect on voters. In this study, it is investigated whether macroeconomic conditions affect voters from a retrospective point of view. In the study, it is aimed to reveal the effects of developments in the national economy on voter preference. This study is considered important in terms of revealing the extent to which the parameters of the economic developments affect the voters’ choice in Turkey. Archival research method was used in this study, in which 11 general elections held in Turkey between 1983 and 2018 were examined.The relationship between the variables was analyzed by creating a data set with the data obtained from official institutions (TURKSTAT, SEC). A regression analysis was made between the rates of unemployment, employment, inflation, growth and consumer confidence index, and the vote rates of the first parties in these elections, which were examined within the scope of the research. As a result of the analysis, it has been seen that inflation, unemployment and growth figures have effects on voter behavior. It was concluded that employment and consumer confidence index had no effect on vote rates.

Anahtar Kelimeler

Voter Choice, Economy, Economic Voting Theory, Turkey, General Elections.

SEÇMEN TERCİHİNDE EKONOMİK GELİŞMELERİN ROLÜ: EKONOMİK OY VERME TEORİSİ BAĞLAMINDA TÜRKİYE GENEL SEÇİMLERİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

Öz

Seçmenlerin oy tercihlerini etkileyen faktörlerin açıklanmasında kullanılan önemli yaklaşımlardan biri de ekonomik oy verme teorisidir. Ekonomik oy verme teorisine göre, seçmen, ulusal ekonomik gelişmelerin ve kendi ekonomik gelişmelerinin geçmişe ve geleceğe dönük değerlendirmesini yaparak, ekonomik fayda odaklı oylama kararı almaktadır. Araştırmalarda, özellikle geçmişe dönük ulusal ekonomik durumların seçmen üzerinde güçlü bir etki yaptığı vurgulanmaktadır. Bu çalışmada, makroekonomik koşulların, geriye dönük bir bakış açısından, seçmenleri etkileyip etkilemediği araştırılmıştır. Çalışmada, ulusal ekonomideki gelişmelerin seçmen tercihine etkisinin ortaya konulması amaçlanmaktadır. Bu çalışma Türkiye’de yaşanan ekonomik gelişmelere ilişkin parametrelerin seçmen tercihini ne düzeyde etkilediğini ortaya koyması bakımından önemli olarak görülmektedir. 1983–2018 yılları arasında Türkiye’de yapılan 11 genel seçimin incelendiği bu çalışmada arşiv araştırması yöntemi kullanılmış, resmi kurumlardan (TÜİK, YSK) elde edilen veriler ile veri seti oluşturularak değişkenler arasındaki ilişki analiz edilmiştir. Araştırma kapsamında incelenen bu seçimlerde birinci partilerin aldığı oy oranları ile işsizlik, istihdam, enflasyon, büyüme ve tüketici güven endeksi oranları arasında regresyon analizi yapılmıştır. Analiz sonucunda, enflasyon, işsizlik ve büyüme rakamlarının seçmen davranışı üzerinde etkilerinin olduğu görülmüştür. İstihdam ve tüketici güven endeksinin ise oy oranları üzerinde bir etkisinin olmadığı sonucuna varılmıştır

Anahtar Kelimeler

Seçmen Tercihi, Ekonomi, Ekonomik Oy Verme Teorisi, Türkiye, Genel Seçimler.

Kaynakça

• AKARCA, Ali T.; TANSEL, Ayset (2006). “Economic Performance And Political Outcomes: An Analysis Of The Turkish Parliamentary And Local Election Results Between 1950 And 2004”, Public Choice, 129(1-2), 77-105.
• AKGÜN, Birol (1999). “Türkiye’de Seçmen Davranışının Ekonomi Politiği Üzerine Bir Model Denemesi”. Liberal Düşünce, 62-74.
• ANDERSON, Christopher J. (2000). “Economic Voting And Political Context: A Comparative Perspective,. Electoral Studies, 19(2-3), 151-170.
• ATAAY, Faruk (2020). Ekonominin Seçmen Davranışlarına Etkileri Üzerine Değerlendirmeler, (Editör), Turan Şener. Siyaset, Medya ve Seçmen. Ankara: Nobel Bilimsel Eserler Yayınevi.
• AYTAÇ, S. Erdem (2020). Economic Voting During The Akp Era İn Turkey, New York: Oxford University Press.
• BAKIRTAŞ, İbrahim (1998). “Politik-Ekonomik Dalgalanmalar Kuramı Kapsamında Türkiye’deki Politik Yapının Ekonomi Üzerindeki Etkisi”, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2), 47-63.
• BAŞLEVENT, Cem; KİRMANOĞLU; Hasan; ŞENATALAR, Burhan (2005). “Empirical İnvestigation Of Party Preferences And Economic Voting İn Turkey”, European Journal of Political Research, 44(4), 547-562.
• BULUTAY, Tuncer; YILDIRIM Nuri (1968). “Türk Seçmenlerinin Oy Verme Eğilimlerinde İktisadi Sebeplerin Önemi Üzerinde Bir Deneme”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 23 (04), 7-39.
• CEYLAN, Fatih; İSPİR, Naci (2020). “Oy Verme Modelleri Bağlamında Siyasal Rızanın Görünümü”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24(3), 1489-1511.
• ÇARKOĞLU, Ali (1997). “Macro Economic Determinants Of Electoral Support For İncumbents İn Turkey, 1950–1995”, New Perspectives on Turkey, 17, 75-96.
• ÇİNKO, Levent (2006). “Seçmen Davranışları İle Ekonomik Performans Arasındaki İlişkilerin Teorik Temelleri ve Türkiye Üzerine Genel Bir Değerlendirme”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 61(01), 103-116.
• DOĞAN, Adem; GÖKER Göksel (2010). “Yerel Seçimlerde Seçmen Tercihi (29 Mart Yerel Seçimleri Elazığ Seçmeni Örneği)”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 5(2), 159-187.
• DOĞAN, Adem (2017). Türkiye’de Siyasal İletişim ve Siyasal Davranış, Ankara: Nobel Yayıncılık.
• ERENER, Ceyhan (2021). “Tüketici Güven Endeksi İle Seçim Sonuçları Arasındaki İlişki: Ak Parti ve CHP Üzerine Ekonometrik Bir Analiz”, İktisadi ve İdari Yaklaşımlar Dergisi, 3(1), 29-43.
• FOSSATİ, Diego (2014). “Economic Vulnerability And Economic Voting İn 14 OECD Countries”, European Journal of Political Research, 53(1), 116-135.
• GÖKÇE, Orhan; AKGÜN, Birol; KARAÇOR, Süleyman (2002). “3 Kasım Seçimlerinin Anatomisi: Türk Siyasetinde Süreklilik Ve Değişim”, Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2(4), 1-44.
• HANSFORD, Thomas. G.; GOMEZ, Bread. T. (2015). “Reevaluating The Sociotropic Economic Voting Hypothesis”, Electoral Studies, 39, 15-25.
• HAYDAROĞLU, Ceyhun; KORKMAZ, Filiz (2020). “Ekonomi Politikalarının Seçmen Davranışları Üzerindeki Etkisi Üzerine Bir Değerlendirme”, Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(12), 60-83.
• HİBBS, Douglas. A. (2005). Voting And The Macroeconomy, Göteborg University CEFOS Working Paper 3.
• KAPUSIZOĞLU, Mehmet (2011). “Ekonomik Kriz, 2002 Seçimleri ve Seçmen Tercihi”, Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 3(2), 121-131.
• KÜÇÜK, Hilal Ö.; TOKLU, İsmail T. (2020). “Seçimlerde Oy Verme Davranışını Ne Etkiler? Z Kuşağı Üzerine Bir Araştırma”, Business & Management Studies: An International Journal, 8(5), 4546-4574.
• LEWİS-BECK, Michael S.; NADEAU, Richard (2011). “Economic Voting Theory: Testing New Dimensions”, Electoral Studies, 30(2), 288-294.
• LEWİS-BECK, Michael S.; PALDAM, Martin (2000). “Economic Voting: An İntroduction”, Electoral Studies, 19(2-3), 113-121.
• LEWİS-BECK, Michael S.; STEGMAİER, Mary (2000). “Economic Determinants Of Electoral Outcomes”, Annual Review of Political Science, 3(1), 183-219.
• LOBO, Marina. C; PANNİCO, Roberto (2020). “Increased Economic Salience Or Blurring Of Responsibility? Economic Voting During The Great Recession”, Electoral Studies, 65, 102-141.
• MATTHİEß, Theres (2020). “Retrospective Pledge Voting: A Comparative Study Of The Electoral Consequences Of Government Parties’ Pledge Fulfilment”, European Journal of Political Research, 59(4), 774-796.
• NADEAU, Rcihard; LEWİS-BECK, Michael, S. (2001). “National Economic Voting İn US Presidential Elections”, The Journal of Politics, 63(1), 159-181.
• NADEAU, Richard; NİEMİ, Richard, G.; YOSHİNAKA, Antoine. (2002). “A Cross-National Analysis Of Economic Voting: Taking Account Of The Political Context Across Time And Nations”, Electoral Studies, 21(3), 403-423.
• POWELL Jr, G. Binghan, & WHİTTEN, Guy D. (1993). “A Cross-National Analysis Of Economic Voting: Taking Account Of The Political Context”, American Journal of Political Science, 391-414.
• ROGERS, Jonathan (2014). “A Communotropic Theory Of Economic Voting”, Electoral Studies, 36, 107-116.
• ROBERTS, Andrew. (2008). “Hyperaccountability: Economic Voting İn Central And Eastern Europe”, Electoral Studies, 27(3), 533-546. SEZGİN, Şennur (2007). “Ekonomik Oy Verme Teorisi: Türkiye Örneği (1998-2003)”, Amme İdaresi Dergisi, 40(2), 21-38.
• TOKDEMİR, Kinem; KARAKUŞ, Aaykut (2020). “1999’dan 2002 Genel Seçimlerine Giden Süreçte Türkiye’de Kritik Yeniden Saflaşma ve Kritik Seçim Teorisi Üzerine Bir Değerlendirme”, IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, 757-775.
• WHİTTEN, Guy D.; PALMER, Harvey D. (1999). “Cross-National Analyses Of Economic Voting”, Electoral Studies, 18(1), 49-67.
• https://www.ysk.gov.tr/tr/milletvekili-genel-secim-arsivi/2644, Erişim Tarihi: 24.12.2021. https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=Istihdam,-Issizlik-ve-Ucret-108, Erişim Tarihi: 29.12.2021. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Yillik-Gayrisafi-Yurt-Ici-Hasila-2020-37184 Erişim Tarihi: 25.12.2021. https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=Ekonomik-Guven-117, Erişim Tarihi: 26.12.2021. https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=Enflasyon-ve-Fiyat-106, Erişim Tarihi: 27.12.2021.