Suriyeli Sığınmacıların Türk Emek Piyasasına Etkileri Fırsatlar ve Tehditler

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 2, 207 - 222, 01.06.2017

Mehmet Duruel

Öz

İç savaşın başlamasından hemen sonra milyonlarca Suriyeli önce evini sonra da ülkesini terk etmek zorunda kalmıştır. 2011 yılında başlayan bu süreç bugüne kadar yaşanan en büyük zorunlu göç dalgalarından birisini teşkil etmiştir. Suriyeli sığınmacıların başta komşu ülkelere olan bu akını göç edilen ülkelerde birçok sosyo- ekonomik problemi de beraberinde getirmiştir. Süreçten en çok etkilenen Türkiye’de resmi makamların ifade ettiği yaklaşık 3 milyon Suriyeli Sığınmacıdan söz edilmektedir. Başlangıçta geçici olarak bakılan Suriye Sığınmacılar meselesi tam altı yıl geçmesine rağmen çözülememiş, aksine kalıcı olma eğilimi iyice kuvvetlenmiştir. Bu durumda Suriyeli Sığınmacıların toplumsal entegrasyonu daha da önem kazanmıştır. En önemli entegrasyon argümanı da emek piyasası olarak görülmektedir. Çünkü Suriyeli Sığınmacıların iş piyasasına erişimi ve bu yolla gelir elde ederek devletin, sivil toplum kuruluşlarının ve vatandaşların bireysel yardımlarına muhtaç olmaksızın hayatlarını sürdürebilmeleri birçok toplumsal gerilim nedenini ortadan kaldıracak ve topluma yük olma pozisyonundan katkı yapma pozisyonuna geçmeleri anlamına gelecektir. Ancak Suriyeli Sığınmacıların emek piyasasına dahil edilmelerinin ekonomik ve toplumsal birçok katkıları olabileceği gibi çok ciddi riskleri de barındırdığı bir gerçektir. Bu çalışmada Suriyeli Sığınmacıların Türk emek piyasaları üzerindeki olası olumlu ve olumsuz etkileri değerlendirilmektedir. Değerlendirmede sığınmacıların özellikle yoğun olarak yaşadığı illerdeki işgücü piyasası verileri zorunlu göç öncesi ve sonrası olarak karşılaştırmalı olarak irdelenecektir. Ayrıca konu ile ilgili alan araştırması sonuçları, iş dünyası temsilcileri ile yerel halk ve sığınmacılarla yapılan mülakatlar ışığında sağlıklı tespitlere ulaşmak amaçlanacaktır. Bu tespitler zaten ciddi bir işsizlik sorunu ile mücadele eden ve istihdam seferberliği başlatan Türkiye’nin bir yandan emek piyasasını daha dinamik ve etkili hale getirmesini diğer yandan da Suriyeli Sığınmacı meselesini toplumsal kırılganlıklara meydan vermeden çözme noktasında üreteceği politikalara yön verecektir. Süreç iyi yönetildiği ve isabetli politikalar geliştirildiği taktirde Suriyeli Sığınmacıların emek piyasasını tehdit eden yönleri bertaraf edilebilecek ve bu durum katma değere sağlayan bir fırsata dönüştürülebilecektir.

Anahtar Kelimeler

Emek Piyasası, Suriyeli Sığınmacılar, İstihdam, İşsizilik, Göç

The Effects Syrian Refuges On The Turkish Labor Market: Opportunities And Threats

Öz

After the civil var starts millions of Syrian has to leave first their home then their country. This duration which starts in 2011 contitutes the biggest forced immigration wave. The migration of the syrian refuges causes m any socio-economical problem in the migrated countries. In Turkey, which is the the most affected country from this duration, the autorities talk about 3 millios of refuses. The Issue of Syrian Refugess, who are accepted temporarily at the beginning had not been solved for six years unlike it has big tend to be permenant. At this point the entegration of the syrian refuges is getinng more important. The labour market seems the most important entegration argument. Because the access of the syrian refuges to the work market and earning income in this way, living without any help from the goverment, other people and civil society organization will eliminate the temper of the society and means their position change, from being to conrtributing. But as including the Syrian refuges to the labour market has economical and social many benefits it is the reality that it has many serios problems. In this study it is evaluated the positive and negative affects of Syrian refuges on Turkish labour market. In this evaluation, the data about work marketing in cities which refuges live, will be examined acoording to the data after the migration and before the migration as a comparison. Also it is aimed to reach true detection in the light of the results of the researces about the issue, interwievs with the representative of the work World and local people. These detections both will make the stronger the labour marketing of Turkey which has problems about unemployment and starts employment mobilization and will direct the policies which solve the Syrian refuges issue without causes any dissappointment. If the duration is directed well and If the correct policies are improved, the negative points that threats the labour market will be eliminated and it will be able change the situation the positive that makes added value

Anahtar Kelimeler

Labor Market, Syrian Refugees, Employment, Unemployment, Migration

Kaynakça

• AA (2016), “Türkiye'ye En Fazla Sermaye Getiren Yabancılar Suriyeliler” http://aa.com.tr/tr/ ekonomi/turkiyeye-en-fazla-sermaye-getiren-yabancilar-suriyeliler/504554 13.01.2016
• AA (2017), “Türkiye'deki Suriyelilere 25 Milyar Dolarlık Yardım” http://aa.com.tr/tr/turkiye/ turkiyedeki-suriyelilere-25-milyar-dolarlik-yardim/782973 30.03.2017
• AFAD (2013). Türkiye’deki Suriyeli Sığınmacılar, 2013 Saha Araştırması Sonuçları. Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı.
• AFAD (2014), Suriye’den Türkiye’ye Nüfus Hareketleri, Kardeş Topraklarındaki Misafirlik Raporu, https://www.afad.gov.tr/ Dokuman/TR/79-20140529153928-suriye’den-turkiye’yenufushareketleri,-kardes-topraklarindaki-misafirlik,-2014.pdf, erişim tarihi: 17.11.2014
• AFAD (2017). “Afet Raporu - Suriye” https://www.afad.gov.tr/tr/2372/Afet-Raporu-Suriye (Erişim Tarihi: 22.05.2017
• Akgündüz, Y. E., Berg, Marcel V.D., & Hassink, W. (2015). The Impact of Refugee Crises on Host Labor Markets: The Case of the Syrian Refugee Crisis in Turkey. Discussion Paper No: 8841. The Institute for the Study of Labor (IZA). Bonn. Germany.
• Balkan, Binnur and Tumen, Semih (2016) Immigration and Prices: Quasi-Experimental Evidence from Syrian Refugee in Turkey. TCMB Working Paper No: 16/01.
• Bezm-i Alem Üniversitesi (2015). İstanbul’da Yaşayan Geçici Koruma Altındaki Suriyeliler. İhtiyaç Analizi Raporu. İstanbul.
• Binatlı, Ayla Oğuş ve Esen, Oğuz (2016). “Suriyeli Mültecilerin Bölgesel İşgücü Piyasalarına Etkisi” Ortadoğudaki Çatışmalar Bağlamında Göç Surunu, Yay.Haz: Elif Yıldırımcı, Efil Yayınevi, 2016, Ankara.
• Carpio, X.V.D., Wagner, M. (2015). The Impacts of Syrian Refugees on the Turkish Labor Market. Policy Research working Paper. 7402. World Bank Group.
• Ceritoğlu, E. Yunculer, H.B.G., Torun, H., Tumen, S. (2015). The Impacts of Syrian Refugees on Natives’ Labor Market Outcomes in Turkey: Evidence from a Quasi-evperimental Design. Central Bank Report. Ankara.
• Duruel M, ve Mehmet Kara (2016). Suriyeli Sığınmacılara Yönelik Sosyal Politika Önlemleri (Hatay İli Örneği), Ortadoğu’daki Çatışmalar Kapsamında Göç Sorunu, Efil Yayınevi, Ankara.
• Duruel,Mehmet (2016) “Suriyeli Sığınmacıların Eğitim Sorunu” Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi Cilt:30, Sayı:5, Yıl: 2016, Erzurum.
• Emin, Müberra Nur, (2016). Türkiye’deki Suriyeli Çocukların Eğitimi: Temel Eğitim Politikaları. Foundation for Political, Economic and Social Research (SETA) Analysis, February, 2016, No:153.
• Erdoğan M. ve Üver C. (2015). Türk İş Dünyasının Türkiye’deki Suriyeliler Konusundaki Görüş Beklenti ve Önerileri, Rapor, Kasım 2015, TİSK (Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu), Yayın No:353, Ankara, (www.tisk.org.tr)
• Erdoğan, M. (2015). Türkiye’deki Suriyeliler: Toplumsal Kabul ve Uyum. İstanbul: Bilgi Yayınları.
• GİGM (Göç İdaresi Genel Müdürlüğü) (2017). Giriş-Çıkış İstatistikleri, http://www.goc.gov.tr/icerik6/giris-cikis_363_378_4708_icerik Erişim Tarihi: 28.04.2017
• GİGM (Göç İdaresi Genel Müdürlüğü) (2017). http://www.goc.gov.tr/files/_dokuman19.pdf Erişim Tarihi: 28.04.2017
• GİGM. (2014). “Geçici Koruma Yönetmeliği”. http://www.goc.gov.tr/files/files/20141022-15-1.pdf. Erişim Tarihi: 28.04.2017
• GİGM. (2017). “Geçici Koruma”. http://www.goc.gov.tr/icerik6/gecici-koruma_363_378_4713_icerik Erişim Tarihi: 28.04.2017
• IMPR Uluslararası Ortadoğu Barış Araştırmaları Merkezi (2013), “Türkiye ile Suriye Arasındaki Krizin Gaziantep ve Hatay Ekonomileri Üzerine Etkileri” Rapor No: 12
• İçguygu, Ahmet (2016), Turkey: Labour Market Integration and Social Inclusion of Refugees, European Parliament, Economic and Scientific Policy, Brussels. This document is available on the Internet at: http://www.europarl.europa.eu/supporting-analyses
• Kaya, Ceren 2016: (Yazgan, P., Tilbe, F. (der.) (2016). Türk Göçü 2016 Seçilmiş Bildiriler I. London: Transnational Press London.
• Koyuncu Ahmet, Kentin Yeni Misafirleri SURİYELİLER (2014), Konya: Çizgi Kitabevi
• Koyuncu, Ahmet (2016). “Nimet Mi? Külfet Mi? Türkiye’nin Suriyeli Sığınmacıları Ve Göç Ekonomisi Üzerine Bir Derkenar”, Türkiye’de Geçici Koruma Altındaki Suriyeliler: Tespitler Ve Öneriler, (Edit: Adem Esen, Mehmet Duman), WALD: Dünya Yerel Yönetim Ve Demokrasi Akademisi Vakfı Yayını, 2016, İstanbul.
• Lordoğlu, K., & Aslan, M. (2015). Beş Sınır Kenti ve İşgücü Piyasalarında Değişim: 2011-2014. Göç Dergisi, 2(2), 249-267. http://tplondon.com/ dergi/index.php/gd/article/view/51 adresinden erişildi.
• Lordoğlu, K., Aslan, M. (2016). En Fazla Suriyeli Göçmen Alan Beş Kentin Emek Piyasalarında Değişimi: 2011-2014. Çalışma ve Toplum Dergisi. 2016/2. 789-808.
• ORSAM&TESEV (2015), Suriyeli Sığınmacıların Türkiye’ye Etkileri 2015, ORSAM Rapor No: 195 Ocak 2015.
• ÖZPINAR, Esra, Yasemin S.Çilingir ve Ayşegül T.Düşündere (2016), Türkiye’deki Suriyeliler: İşsizlik Ve Sosyal Uyum, TEPAV Yayını (Değerlendirme Notu), Ankara.
• Sağıroğlu, A.Z. (2016). “Not Only A Burden But Also A Contribution: Impacts Of Syrians On Turkish Economy”, Eroğlu, D. Cohen, J.H., Sirkeci, I. (eds.) (2016). Turkish Migration 2016 Selected Papers. London: TPL.
• Sanduvaç, Zeynep M. Türkmen (2013), Kamp Dışında Yaşayan Suriyeli Sığınmacılar İçin Durum Analiz Raporu, Aralık/2013, CWW ve Mavi Kalem Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği, http://www.mavikalem.org/wp-content/uploads/2014/05/ Durum-Analızı-Surıyelı- Sıgınmacılar_Sanlıurfa-2013-.pdf
• TUİK (2017), http://www.tuik.gov.tr/PreTabloArama.do Erişim Tarihi: 24.05.2017
• TUİK (2017), http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=24628 Erişim Tarihi: 25.05.2017
• ULUSLARARASI AF ÖRGÜTÜ (2014), Hayatta Kalma Mücadelesi: Türkiye’deki Suriye’den Gelen Mülteciler- suriye’den-ge-len-multeciler720.pdf. Erişim Tarihi:02.05.2017