Petrol Fiyatlarının Tasarruf Oranlarına Etkisi: Panel Veri Analizi

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 2, 47 - 57, 01.06.2019

Çiğdem Kayar Oğuz Kırman

Öz

Çalışmanın amacı, IMF, diğer analiz kuruluşları ve bireysel analizcilerin, petrol fiyatlarındaki düşüşün dünya genelinde tasarrufları düşüreceği yönündeki savının uzun dönemdeki geçerliliği incelemektir. Çalışmada 1998-2014 arası yıllık zaman serisi olarak WTI ve Brent petrol fiyatları ile 13 OECD ülkesinin (Türkiye, Güney Kore, A.B.D., Büyük Britanya, Japonya, Almanya, Kanada, Avustralya, Güney Afrika, Şili, Macaristan, Rusya, Çek Cumhuriyeti) tasarruflarının milli gelirlerine oranları kullanılmıştır. Panel analizdeki kesitlerin bağımlılığını incelemek için düzeltilmiş CDLM testi, paneldeki birim kök varlığının incelenmesi için Hadri LM testi, kesitler arasındaki ilişkilerinin katsayılarının homojen dağılıp dağılmadığını incelemek için Delta homojenlik testi, seriler arasındaki eşbütünleşmeyi incelemek için Westerlund-Edgerton testi kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, petrol fiyatları ve ülkelerin tasarruf/milli gelir oranlarındaki hareketlerin birbirinden etkilendiği, dalgalanmaların yüksek olduğu, petrol fiyatlarının ülkeden ülkeye farklılık gösterdiği ve uzun dönemde birlikte hareket ettiği görülmektedir. Seriler arasındaki korelasyonlar incelendiğinde, petrol fiyatları ile tasarruf/milli gelir oranları arasında genel olarak negatif yönlü bir ilişki görülmekte, bazı ülkelerde pozitif ilişki görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Petrol, Tasarruf, Westerlund – Edgerton, CDLM, Panel, OECD

Kaynakça

• ANANDAN, M., RAMASWAMY, S., ve SRIDHAR, S. (2013). Crude Oil Price Behavior and Its Impact on Macroeconomic Variable: A Case of Inflation. Language in India, 147. BALTAGI, Badi H., ve PESARAN, Hashem, M. (2007). Heterogeneity and cross section dependence in panel data models: theory and applications introduction. Journal of Applied Econometrics, 22(2), 229-232 BERNANKE, B., GERTLER, M., & WATSON, M. W. (2004). Oil shocks and aggregate macroeconomic behavior: The role of monetary policy: A reply. Journal of Money, Credit, and Banking, 36(2), 287-291. BLANCHARD, Oliver J., & GALI, Jordi (2007). The Macroeconomic Effects of Oil Shocks: Why are the 2000s so different from the 1970s? (No. w13368). National Bureau of Economic Research. BREUSCH, T. S., ve PAGAN, A. R. (1980). The Lagrange multiplier test and its applications to model specification in econometrics. The Review of Economic Studies, 47(1), 239-253. BOZKURT, Ç. (2016), Türkiye’de Özel Tasarrufların Gelişimi Ve Ekonomik Etkileri. Dış Ticaret Enstitüsü Tartışma Metinleri. BOZOKLU, Şeref ve YILANCI, Veli (2013). Finansal Gelişme ve İktisadi Büyüme Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Gelişmekte Olan Ekonomiler İçin Analiz. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 28-2, 161-187. CARROLL, Christopher D., & WEIL, David N. (1994, June). Saving and growth: a reinterpretation. In Carnegie-Rochester Conference Series on Public Policy (Vol. 40, pp. 133-192). North-Holland. CHOI, In (1993). Asymptotic normality of the least-squares estimates for higher order autoregressive integrated processes with some applications. Econometric Theory, 263-282. ÇOLAK, Ömer Faruk ve ÖZTÜRKLER, Harun (2012), Tasarrufun Belirleyicileri: Küresel Tasarruf eğiliminde değişim ve Türkiye’de Hanehalkı Tasarruf Eğiliminin Analizi. Bankacılar Dergisi, Sayı:82, pp:3-44. ERATAŞ, Filiz, NUR, Hayriye B., ve ÖZÇALIK, Mmelih (2013). Feldstein-Horioka Bilmecesinin Gelişmiş Ülke Ekonomileri Açısından Değerlendirilmesi: Panel Veri Analizi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(2), 18-33. ESEN, Ethem, YILDIRIM, Selim ve KOSTAKOĞLU, S. Fatih (2012). Feldstein- Horioka Hipotezinin Türkiye Ekonomisi İçin Sınanması: ARDL Modeli Uygulaması. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 7(1), 251-267. GANİOĞLU, Aytül ve YALÇIN, Cihan (2015). Domestic Savings-Investment Gap and Growth: A Cross-Country Panel Study. Central Bank Review, 15(1). Göçer, İ., Peker, O., Alataş, S. (2013), Yatırım- Tasarruf İlişkisi: OECD Ülkeleri İçin Yeni Nesil Panel Eşbütünleşme Analizi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi EYİ 2013 Özel Sayısı. GÖÇER, İsmet (2013). Ar-Ge Harcamalarının Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı, Dış Ticaret Dengesi ve Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkileri. Maliye Dergisi, 165, 215-240., GÖÇER, İsmet, AKIN, Tuğba, ve ALATAŞ, Sedat (2016). The effects of saving-investment gap on economic growth in developing countries: A clustering and panel data analysis. Theoretical and Applied Economics, 22(2 (607), Summer), 157-172. GUO, Hui, ve KLIESEN, Kevin L. (2005). Oil price volatility and US macroeconomic activity. Review-Federal Reserve Bank of Saint Louis, 87(6), 669. HADRI, Kaddour (2000). Testing for stationarity in heterogeneous panel data. The Econometrics Journal, 3(2), 148-161. HADRI, Kaddour, ve KUROZUMI, Eiji (2012). A simple panel stationarity test in the presence of serial correlation and a common factor. Economics Letters, 115(1), 31-34. HERNÁNDEZ, Marco A. (2015). Estimating Capital Flows to Emerging Market Economies with Heterogeneous Panels. Banco de Mexico Working Papers, 3. HERRERA, Ana Maria, & HAMILTON, James D. (2001). Oil shocks and aggregate macroeconomic behavior: the role of monetary policy. Department of Economics, UCSD. KARAÇOR, Ö. Z. Ve KARTAL, M. (2016), Gelir Gruplarına Göre Yurtiçi Tasarruflar ile Dış Borçlar Arasındaki İlişki: Panel Veri Yöntemi İlke Bir Analiz. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi Yıl:2016 Cilt:19 Sayı:1 ss.139-165. KAYA, Vedat ve EFE, Gürkan (2011), Yurt İçi Tasarruflar Ve Ekonomik Büyüme: Dünyanın En Büyük İlk Yirmi Ekonomisi Üzerine Teorik Bir Değerlendirme Ve Panel Veri Analizi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 29, Sayı: 2. MERCAN, Mehmet (2014), Feldstein-Horioka Hipotezinin AB-15 ve Türkiye Ekonomisi için Sınanması: Yatay Kesit Bağımlılığı Altında Yapısal Kırılmalı Dinamik Panel Veri Analizi. Ege Akademik Bakış, Cilt:12, Sayı: 2, ss: 231-245. MORK, Knut Anton, OLSEN, Øystein, ve MYSEN, Hans Terje (1994). Macroeconomic responses to oil price increases and decreases in seven OECD countries. The Energy Journal, 19-35. ÖZCAN, Kıvılcım Metin ve GÜNAY, Aslı (2012), Türkiye’de Özel Tasarrufları Belirleyen Unsurlar. Türkiye Ekonomi Kurumu Tartışma Metni, Kasım. ÖZEKİCİOĞLU, Halil (2010). The Macroeconomic Effects of Changes in Petrol Prices: The Case of EU and Turkey. International Journal of Interdisciplinary Social Sciences, 5(2). PESARAN, M. Hashem, ULLAH, Aman, ve YAMAGATA, Takashi (2008). A bias‐adjusted LM test of error cross‐section independence. The Econometrics Journal, 11(1), 105-127. PESARAN, M. Hashem, ve YAMAGATA, Takashi (2008). Testing slope homogeneity in large panels. Journal of Econometrics, 142(1), 50-93. SUL, Donggyou, PHILLIPS, Peter C. B., ve CHOI, Chi-Young (2005). Prewhitening Bias in HAC Estimation. Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 67(4), 517-546. SWAMY, P. A. V. B. (1970). Efficient inference in a random coefficient regression model. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 311-323. TODA, Hiro Y., ve YAMAMOTO, Taku (1995). Statistical inference in vector autoregressions with possibly integrated processes. Journal of econometrics,66(1), 225-250. YÜKSELER, Zafer (2013). Yatırım–Tasarruf dengesi: Türkiye uygulaması ve sorunlar. WESTERLUND, Joakim, ve EDGERTON, David L. (2007). A panel bootstrap cointegration test.Economics Letters, 97(3), 185-190.